”Η αθρόα συμμετοχή θα επιβάλλει την Ενότητα την επόμενη μέρα” – Συνέντευξη στην εφημερίδα «Μακεδονία της Κυριακής»

Κύριε Σκανδαλίδη, η ξαφνική απώλεια της Φώφης Γεννηματά βύθισε στην θλίψη όλη τη χώρα, περισσότερο εσάς τους συντρόφους της στο ΠΑΣΟΚ και στο ΚΙΝΑΛ. Υπήρξατε συνεργάτης της και φίλος. Τι κρατάτε από την Φώφη Γεννηματά;

Την απίστευτη αξιοπρέπεια που όχι μόνο για την υγεία της αλλά σε κάθε πτυχή της ζωής της και στην καθημερινότητα της επεδείκνυε. Το μαχητικό της πνεύμα και το δημιουργικό της πάθος που δεν την εγκατέλειψε ποτέ ούτε στις πιο δύσκολες ώρες. Την εγκαρτέρηση που την συνόδευε και την επίμονή της να ζήσει. Ένας αξιολάτρευτος άνθρωπος.

Ποια είναι η πολιτική παρακαταθήκη που άφησε πίσω της;

Ο τρόπος και η στιγμή που έφυγε από τη ζωή τελικά αποκατέστησαν τη Φώφη Γεννηματά ως πολιτικό που έδωσε και κέρδισε μάχες μέσα στις πιο αντίξοες συνθήκες. Πίστευε και αγωνιζόταν για τη διεύρυνση και την αναγέννηση της παράταξης χωρίς υστεροβουλίες. Έδωσε με επιτυχία μέσα και έξω από τη Βουλή την αντιπολιτευτική της μάχη με σοβαρότητα. Επέβαλλε θεσμικά στο κίνημα την προγραμματική επεξεργασία και την διαμόρφωση μιας σύγχρονης πρότασης σε όλα τα θέματα. Και στο τέλος ως παρακαταθήκη στις λίγες λέξεις που άφησε η ενότητα και η προοπτική του χώρου και η αυτόνομη πορεία του περιέγραψαν αδρά τον πόθο και την επιδίωξή της.

Ποιο είναι το διακύβευμα των εκλογών του Δεκεμβρίου; Πως «βλέπετε» να εξελίσσεται η εσωκομματική περίοδος; Οι τόνοι έχουν ξεκινήσει να ανεβαίνουν…

Το διακύβευμα είναι η δυνατότητα που έχει και σήμερα ο χώρος μας να ανασυγκροτηθεί και να αναγεννηθεί. Και η δυσκολία βρίσκεται στο ότι δεν υπάρχει η πολυτέλεια του χαμένου χρόνου. Το εγχείρημα και ο νέος Πρόεδρος θα κριθούν τελεσίδικα στους μήνες που θα ακολουθήσουν μέχρι τις εκλογές. Το μέγα πλήθος που θα φτάσει στην κάλπη είναι το πρώτο βήμα, η επόμενη μέρα θα είναι μια αρχή που ισοδυναμεί με το «ήμισυ του παντός». Και το όλοι μαζί και μετά την εκλογή ενωμένοι και αποφασισμένοι είναι η απαρέγκλιτη προϋπόθεση. Μια επανεκκίνηση που ισοδυναμεί με ένα άλμα προς τα εμπρός.

Θεωρείτε ότι αυτό γίνεται κατανοητό από όλους τους υποψηφίους;

Η μέχρι τώρα στάση τους δείχνει επίγνωση της ανάγκης και οι προτάσεις τους όπως αποτυπώνονται στους λόγους και τις συνεντεύξεις τους είναι δημιουργικές και μπορούν παρά τις επιμέρους διαφορές κατά τη γνώμη μου να συντεθούν σε ενιαία στρατηγική. Αυτό είναι το πρώτο απαραίτητο βήμα. Το δεύτερο είναι ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα και οι έξι να βάλουν την προσωπική τους φιλοδοξία και επιδίωξη κάτω από τη συλλογική ανάγκη.

Είστε ένα από τα πιο έμπειρα και παλαιά στελέχη του ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ, έχοντας στο ενεργητικό σας δεκάδες εσωκομματικές διαδικασίες. Ποια είναι η εκτίμησή σας; Η ενότητα είναι εύθραυστη ενόψει των εκλογών της 5ης Δεκεμβρίου; Η πρόσφατη εκεχειρία στην πρώτη συνεδρίαση της ΚΟ μετά την απώλεια της προέδρου είναι καλός οιωνός;

Έχω ισχυρή πεποίθηση ότι κανένας δεν θα ήθελε να δυναμιτίσει την ενότητα. Αν η συμμετοχή είναι όπως πιστεύω αθρόα και πρωτοφανής την ενότητα θα την επιβάλλει έτσι κι αλλιώς η λαϊκή βάση της παράταξης και η δεξαμενή των εν δυνάμει ψηφοφόρων της. Πάνω απ’ όλα στις 5 Δεκεμβρίου θα κάνει την εμφάνιση του και θα μιλήσει με δυνατή φωνή ο δημοκρατικός και προοδευτικός πολίτης που απαιτεί και διεκδικεί ξανά πρωταγωνιστικό ρόλο.

Ωστόσο με αφορμή τα debate και το νομοσχέδιο για την αλλαγή του Ποινικού Κώδικα εμφανίστηκαν ρωγμές στην Ενότητα και δημόσιες αντιπαραθέσεις…

Δυστυχώς, συχνά στο ΠΑΣΟΚ αντιμαχόμαστε «περί όνου σκιάς». Συμφωνούμε επί της ουσίας και διαφωνούμε στους τύπους. Π.χ. όλοι υπερψηφίσαμε την αυστηροποίηση των ποινών, όπως και όλοι επιθυμούν το δημόσιο διάλογο των υποψηφίων. Από τέτοιες υπερβολές δεν κινδυνεύει η Ενότητα και είναι πιθανό να ζήσουμε κι άλλες μέχρι τις 5 Δεκεμβρίου. Συνιστώ, πάντως, αυτοσυγκράτηση και αλληλοκατανόηση. Δεν χρειάζεται χωρίς αποχρώντα λόγο να θολώνει η εικόνα της Ενότητας.

Μια εκ των έξι υποψηφιοτήτων που εξέπληξε ήταν εκείνη του Γιώργου Παπανδρέου. Ανακατεύει την τράπουλα η συγκεκριμένη υποψηφιότητα;

Η απόφαση του Γ.Παπανδρέου να διεκδικήσει ξανά την προεδρία του Κινήματος, ανεξάρτητα από τη γνώμη που έχει ο καθένας, ασφαλώς έδωσε μια νέα δυναμική στις διαδικασίες και βοήθησε να αναχθεί το Κίνημα Αλλαγής στο επίκεντρο των εξελίξεων. Όσο για το αποτέλεσμα ας αφήσουμε τους πολίτες να κρίνουν και να αποφασίσουν.

Μεγάλη συζήτηση γίνεται για την επόμενη ημέρα. Υπάρχει απόφαση συνεδρίου για την αυτόνομη πορεία του κόμματος και μια συζήτηση όμως περί συνεργασιών την επομένη των εκλογών. Ποια είναι η άποψή σας και πως τοποθετήστε στην συζήτηση πέρι «προοδευτικής διακυβέρνησης»;

Κατ’ αρχήν η «προοδευτική διακυβέρνηση» στο λεξιλόγιο του ΣΥΡΙΖΑ χάνει το νόημα και το περιεχόμενο της. Θα έλεγα κάπως υπερβολικά ότι «ποινικοποιείται». Η αυτόνομη πορεία μας και η αυτοδύναμη στρατηγική μας είναι ο καθοριστικός παράγοντας για την αλλαγή των πολιτικών συσχετισμών και τον πρωταγωνιστικό ρόλο του Κινήματος Αλλαγής στις μετεκλογικές εξελίξεις.

Πέραν του προσώπου που θα εκλεγεί επόμενος αρχηγός, τη σημασία της έχει και η συμμετοχή. Εκτιμάτε ότι θα είναι μεγαλύτερη του 2017; Πως κρίνετε την πρόταση για συμμετοχή και με ηλεκτρονικό τρόπο από απόσταση, όπως πρόσφατα έγινε στις εσωκομματικές εκλογές της ΝΔ, πρόταση που έχει ήδη κατατεθεί στην ΕΔΕΚΑΠ;

Όπως σας είπα και προηγουμένως η αθρόα συμμετοχή είναι κλειδί για όλα. Αρχικά είχα προβλέψει ότι θα προσέλθουν πάνω από 150.000. Οι πρόσφατες εξελίξεις με κάνουν να αισιοδοξώ ότι θα υπερβούν κατά πολύ τις 200.000 και αυτή είναι μια τρομερή δύναμη. Όσο για την ηλεκτρονική ψηφοφορία δεν είμαι αντίθετος. Φτάνει να μπορεί να διασφαλιστεί η εγκυρότητα των διαδικασιών και ότι θα συμμετάσχει η βάση της παράταξης. Χαιρόμαστε που ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ ασχολούνται τόσο μαζί μας και διατυπώνουν προτιμήσεις, δε θα τους βάλουμε όμως και συνέταιρους στο κόμμα μας.

ΠΑΣΟΚ ή ΚΙΝΑΛ; Να επιστρέψει το όνομα και τα σύμβολα;

Και το ΠΑΣΟΚ και ο ήλιος που παραμένουν ισχυροί συμβολισμοί μιας δικαιωμένης διαδρομής παρά το λυσσαλέο πόλεμο που δέχτηκαν όλα αυτά τα χρόνια. Παράλληλα η ανάγκη καθώς η εποχή αλλάζει ριζικά για μια νέα, σύγχρονη και πλειοψηφική παράταξη στο χώρο είναι η αδήριτη ανάγκη των καιρών. Ανάγκη πριν και πάνω απ όλα για τη χώρα και το προοδευτικό κίνημα. Κάπως έτσι θα το σκεφτόταν και ο Ανδρέας Παπανδρέου. Το Συνέδριο που θα ακολουθήσει θα πάρει μια οριστική απόφαση. Αλλά επιμένω. Πέρα από τα σύμβολα υπάρχει το νέο αφήγημα για τη χώρα και η συγκρότηση ενός σύγχρονου θεσμικού κόμματος που θα το υλοποιήσει. Αυτό είναι το ύψιστο διακύβευμα.

Η πανδημία βρίσκεται σε έξαρση. Πως αξιολογείτε τα πρόσφατα μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση για τους ανεμβολίαστους, όπως και τη συνολική διαχείρισή της;

Έχω την αίσθηση όχι μόνο ότι απέτυχε παταγωδώς το κυβερνητικό σχέδιο αλλά και ότι η αμήχανη Κυβέρνηση εγκατέλειψε την προσπάθεια. Σαν να παραδόθηκε στον φονικό ιό. Τα μέτρα είναι αποσπασματικά και ατελέσφορα. Είναι εδώ και τώρα απόλυτη ανάγκη για ένα έκτακτο σχέδιο που θα έχει διακομματική συναίνεση και στήριξη. Ας αφήσει το θρόνο του ο Πρωθυπουργός. Δεν πάνε καλά τα πράγματα.

Εκλογές «βλέπετε» πριν τη λήξη της τετραετίας;

Από την Άνοιξη του ’22 και μετά που εισερχόμαστε στον τελευταίο κοινοβουλευτικό χρόνο οι εκλογές μπορούν ανά πάσα στιγμή να προκύψουν. Η Κυβέρνηση ανάλογα με την πορεία της οικονομίας και τις εκλογικές της ανάγκες μπορεί να καταφύγει σε εκλογές κι ας επιμένει ο κ. Μητσοτάκης για την ολοκλήρωση της τετραετίας. Εμείς πρέπει να ετοιμαστούμε από τώρα. Η αρχή της νέας χρονιάς πρέπει να μας βρει με πλήρες σχέδιο στόχων και διάταξη δυνάμεων συμπεριλαμβανομένων και των ψηφοδελτίων.