Άρθρο στην εφημερίδα ”ΝΕΑ ΣΕΛΙΔΑ”

Η εκλογή του επί κεφαλής του νέου φορέα της Κεντροαριστεράς, φέρνει ξανά στο επίκεντρο τη συζήτηση για το τι είναι προοδευτικό και τι είναι συντηρητικό σήμερα. Ποια φυσιογνωμία θα έχει και ποίο χώρο οφείλει να εκφράσει το σημαντικό όπως εξελίσσεται εγχείρημα. Σε ποιες δυνάμεις να απευθυνθεί και τι να προτείνει. Και μόνο το ότι αναθερμάνθηκε ο διάλογος είναι ενθαρρυντικό για το σύνολο των προοδευτικών δυνάμεων της χώρας.
Αναζητώντας τη νέα προοδευτική πρόταση νομίζω, ότι πρέπει να ξεκινήσουμε από δυο σημαντικές παραδοχές: Η πρώτη αφορά την απομυθοποίηση και αποκαθήλωση κάθε μορφής «κρατικού σοσιαλισμού» που υιοθέτησε η κομμουνιστική αριστερά. Ζούμε το οριστικό τέλος των δογμάτων και των νομοτελειών που ενυπήρχαν στην επαγγελία της «αδύνατης επανάστασης». Η δεύτερη αφορά την αντινομία που συνοδεύει την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία. Από τη μια μεριά αποτελεί ιστορικά έως και σήμερα την πιο προοδευτική δύναμη. Τη μόνη που κατάφερε να συνδέσει τον πολιτικό φιλελευθερισμό με την κοινωνική αλλαγή και να οδηγήσει σε κράτος δικαίου και κοινωνία ευημερίας. Και από την άλλη να αδυνατεί να αρθρώσει εδώ και δυο δεκαετίες πειστική εναλλακτική πρόταση στον συντηρητικό συμβιβασμό του Μάαστριχ και την κυριαρχία των δυνάμεων του οικονομικού νεοφιλελευθερισμού και της ασύδοτης αγοράς. Με αποτέλεσμα η κρίση και το αδιέξοδο να την βρουν αμήχανη και ηττημένη.

Είναι αδήριτη ανάγκη οι προοδευτικές δυνάμεις με κύριο κορμό τη σοσιαλδημοκρατία τόσο στη χώρα μας όσο και στην Ευρώπη να διαμορφώσουν την εναλλακτική τους στρατηγική και χωρίς προκαταλήψεις και φόβο να αναθεωρήσουν ορισμένα θέσφατα που μέχρι τώρα τις κρατούν καθηλωμένες.

Πρώτα απ’ όλα να αναζητήσουν μια νέα σχέση ανάμεσα στην ανάπτυξη και την κοινωνική δικαιοσύνη, όπου η παραγωγή νέου πλούτου καθίσταται πρώτη προτεραιότητα. Οι αναδιανεμητικές πολιτικές ασφαλώς δεν εγκαταλείπονται. Ενσωματώνονται σε προοδευτικές μεταρρυθμίσεις με επίκεντρο:

• την αναμόρφωση του κοινωνικού κράτους στη βάση της κοινωνικής ανταποδοτικότητας και όχι της καθολικότητας των παροχών

• στις ίσες ευκαιρίες και την ίση πρόσβαση στα δημόσια αγαθά και την αγορά εργασίας

• στη δίκαιη και αναλογική κατανομή των βαρών μέσω ενός ριζικά διαφορετικού φορολογικού συστήματος.

Το κράτος που θα υπηρετήσει αυτές τις μεταρρυθμίσεις είναι επιτελικό αξιοκρατικό, ευέλικτο, αποκεντρωμένο και προ παντός ψηφιακό.

Το δεύτερο πεδίο αφορά την ευρωπαϊκή ενοποίηση. Έπρεπε ήδη να έχει διαμορφωθεί και να αναδειχτεί από το Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα η νεα Ευρωπαϊκή Συνθήκη που θα αντικαταστήσει το Μάαστριχ και τη Λισαβόνα και θα οδηγήσει σε ομοσπονδιακού τύπου Ένωση. Έπρεπε να διατυπώσει μια αυτονόητη και μάλιστα ελλιπή πρόταση ο Μακρόν για να ανοίξει επιτέλους το θέμα;

Το τρίτο πεδίο αφορά την προοδευτική διακυβέρνηση και τις συμμαχίες. Ο ρόλος του κομπάρσου σε σχήματα που κυριαρχεί η Δεξιά αποδείχτηκε καταστροφικός. Ασφαλώς και δεν αποκλείει κανείς δογματικά τις συνεργασίες. Το ερώτημα είναι ποια είναι η ηγεμονεύουσα προγραμματική πρόταση κι αν αυτή συμβαδίζει με την προοδευτική προοπτική. Τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα έχουν πληρώσει σε πολλές χώρες την ετεροβαρή θέση τους σε ευρωπαϊκές κυβερνήσεις για πολλά χρόνια.

Ένα άλλο πεδίο είναι το σύγχρονο σοσιαλδημοκρατικό κόμμα. Σχήματα, δομές και κυρίως αρχηγικά πρότυπα έχουν ξεπεραστεί από τις μεγάλες αλλαγές που βιώνει ο πλανήτης και συνακόλουθα η πολιτική. Χρειάζεται ένας νέος ριζικά διαφορετικός τύπος πολιτικού φορέα που συνδέει το κόμμα – σύγχρονο θεσμό με το κόμμα – ενεργών πολιτών, αναδεικνύει τη συλλογικότητα, παίρνει δημοκρατικά αποφάσεις και δίνει λόγο και εξουσία στη βάση του, οργανώνοντας διαδικτυακά τις κοινωνικές δυνάμεις που εκφράζει. Πρέπει να πάρει τη θέση των σημερινών ξεπερασμένων, γραφειοκρατικών και πελατειακών δομών και μηχανισμών για να καταστήσει ξανά την πολιτική οργάνωση πόλο έλξης, συσπείρωσης και συμμετοχής .

Τέλος υπάρχει το μείζον ζήτημα και ο στόχος που αποτελεί και το τελικό διαβατήριο εισόδου στη νέα εποχή. Ένας λόγος καινοτόμος, ριζοσπαστικός και ταυτόχρονα υπεύθυνος και πειστικός που εμπνέει τη νέα γενιά και την φέρνει στη θέση του οδηγητή είναι ίσως το δυσκολότερο πεδίο. Θα τολμήσουμε;