Συνέντευξη στην Εφημερίδα των Συντακτών.

Ζητήσατε η λήξη του “ιστορικού συμβιβασμού” με τη ΝΔ “να γραφτεί στο χαρτί”, όμως αυτό δε συνέβη στην πρόσφατη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής. Τελικά, μήπως μιλάμε για στρατηγική συμπόρευση;

Από την πρώτη φάση της εφαρμογής του μνημονίου έθεσα το δίλημμα. Πρόκειται για μετάλλαξη του ΠΑΣΟΚ στρατηγικού χαρακτήρα ή για αναγκαστικό ιστορικό συμβιβασμό με την μνημονιακή συνταγή της μονόπλευρης λιτότητας και της διαρκούς ύφεσης. Στην πρώτη περίπτωση το ΠΑΣΟΚ θα είναι απλώς συμπλήρωμα της Δεξιάς που παραμένει μια άκρως συντηρητική και αντιμεταρρυθμιστική δύναμη ώσπου να εκφυλιστεί και να σβήσει. Τώρα όλοι ισχυρίζονται ότι τελειώνει το μνημόνιο. Καιρός να επανέλθουμε σε μια νέα προσαρμοσμένη στους καιρούς προοδευτική στρατηγική. Μόνο έτσι έχει νόημα η ανασυγκρότηση της προοδευτικής δημοκρατικής παράταξης.

Σε πρόσφατη ομιλία σας στη Βουλή είχατε δηλώσει ότι υφαρπάζεται η ψήφος σας και δεν πρόκειται να δώσετε λευκή επιταγή στην κυβέρνηση. Με δεδομένη την οριακή πλειοψηφία των 153 βουλευτών ποια θα είναι η στάση σας;

Νομίζω ότι είμαι απολύτως σαφής. Η χώρα έχει ανάγκη την πολιτική σταθερότητα και δε χρειάζεται εκλογές όταν δεν υπάρχει εναλλακτική βιώσιμη προοδευτική πρόταση απέναντι στη μνημονιακή συνταγή. Έχουμε χρέος να τη διατυπώσουμε τώρα πριν τη λήξη του χρονοδιαγράμματος του μνημονίου και τη λήψη μιας νέας απόφασης. Και να την προτείνουμε ενόψει των εθνικών εκλογών με τη δέσμευση ότι όποτε και να γίνουν θα σημαίνουν και το οριστικό τέλος της δικομματικής συγκυβέρνησης με τη ΝΔ.

Στο μέγαρο Μαξίμου διαρρέουν ότι οι εκλογές θα γίνουν το 2016. Εξάντληση της τετραετίας ζητά και ο Ευάγγελος Βενιζέλος. Τι πιστεύετε;

Υπάρχει η προγραμματική συμφωνία και σωστά για την εξάντληση της τετραετίας. Όμως, η κυβέρνηση κρίνεται κάθε μέρα. Και πρόκειται να περάσει από νέους μεγάλους κάβους. Τι θα γίνει με το τέλος του μνημονίου, νέο πρόγραμμα ή έξοδος στις αγορές και με ποιους όρους. Τι θα γίνει μετά τις ευρωεκλογές για την βιωσιμότητα του χρέους; Πως εφαρμόζεται ένας Προϋπολογισμός που για πρώτη φορά δεν έχει την έγκριση της τρόικας στο σύνολο του; Ο πολιτικός χρόνος έχει πυκνώσει πολύ και οι εξελίξεις τρέχουν. Είμαστε μπροστά σε κρίσιμα διλήμματα και αποφάσεις. Στο κάτω –κάτω η εξάντληση της τετραετίας αποτελεί θεσμικό ζητούμενο αλλά δεν είναι και πολιτικό κατεκτημένο.

Ανασυγκρότηση της Κεντροαριστεράς και τρίτος πόλος. Μπορεί να πετύχει το εγχείρημα χωρίς τη ΔΗΜΑΡ; Οι 58 σας πείθουν για τη δυναμική και τις προθέσεις τους;

Θεωρώ κατ’ αρχάς πολιτικό λάθος την απόφαση της ΔΗΜΑΡ να μη συμπράξει σε μια ευρεία συμπαράταξη των προοδευτικών δυνάμεων ενόψει ευρωεκλογών. Ασφαλώς το εγχείρημα δυσκολεύεται. Νομίζω ότι οι «58»ξεκίνησαν με τις καλύτερες προθέσεις και καταβάλλουν μια αξιόλογη προσπάθεια που αξίζει να στηριχτεί από όλους μας. Το εγχείρημα τελικά θα κριθεί από το αν εκκολάπτεται στον δοκιμαστικό σωλήνα των διαβουλεύσεων κορυφής ή αν θα πυροδοτηθεί από την λαϊκή βάση. Αυτή πρέπει να έχει το πρώτο λόγο και στην ενδεχόμενη συγκρότηση του ευρωψηφοδελτίου.

Συμφωνείτε με τον ισχυρισμό του προέδρου σας ότι ο ΣΥΡΙΖΑ καλλιεργεί τον “εκτσογλανισμό” της ελληνικής κοινωνίας;

Νομίζω ότι τα σχόλια που ακολούθησαν την έκρηξη του Ευ. Βενιζέλου αδικούν τον Πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ ο οποίος έχοντας συνείδηση της φραστικής υπερβολής ζήτησε προκαταβολικά συγγνώμη για τη λέξη που θα χρησιμοποιήσει. Ελάτε στη θέση του. Όμως, είναι φυσική αντίδραση ενός ανθρώπου που μπάφιασε από τις συνεχείς προσωπικές και απολιτικές επιθέσεις. Το ότι τέτοιες πρακτικές του ΣΥΡΙΖΑ δεν συνάδουν με τον προοδευτικό χώρο είναι πρόδηλο. Εκχυδαΐζουν τη δημόσια ζωή.

Για την επόμενη ημέρα στη χώρα, πως θα αντιμετωπίζατε την προοπτική μιας κυβέρνησης συνεργασίας ΣΥΡΙΖΑ – ΔΗΜΑΡ – ΠΑΣΟΚ; Μπορεί να υπάρξει πεδίο προγραμματικής σύγκλισης;

Τον Ιούνιο του 2012 η χώρα εκ των πραγμάτων χρειάστηκε την Κυβέρνηση του ιστορικού συμβιβασμού. Στις επόμενες εκλογές θα χρειαστεί μια προοδευτική διακυβέρνηση. Αυτή δεν θα προκύψει από τη διολίσθηση του ΠΑΣΟΚ στον αριστερό λαϊκισμό αλλά από την μετακίνηση του τελευταίου προς τον προοδευτικό πραγματισμό που αποπνέει η αυτόνομη προγραμματική μας πρόταση. Μια τέτοια πρόταση δεν μπορώ να διακρίνω σε τι θα διαφέρει από αυτά που προσπαθεί να πει η ΔΗΜΑΡ. Σήμερα είναι αδύνατη αυτή η συνύπαρξη, ας κρατήσουμε όμως ανοιχτές τις πόρτες.

Το ΠΑΣΟΚ φθίνει δημοσκοπικά, το πρόγραμμα που υποστηρίζει δε δικαιώνεται, στο εσωκομματικό σκηνικό υπάρχει έντονη αμφισβήτηση της ηγεσίας. Φοβάστε τον κίνδυνο διάλυσης ή πολιτικού αφανισμού του ΠΑΣΟΚ; Κάποιοι θα το έβλεπαν ως λύτρωση…

Το ΠΑΣΟΚ φθίνει δημοκοπικά αλλά ακόμη κυριαρχεί πολιτικά η πολιτική του κράτησε όρθια τη χώρα με όλα ανεξαίρετα τα κόμματα απέναντι του και πληρώνει το βαρύ τίμημα των επιλογών του. Όσοι βλέπουν τον αφανισμό του ως λύτρωση είναι αυτοί που επιχειρούν για χρόνια να ξεμπερδέψουν με την παρουσία του και τώρα νιώθουν ότι ήρθε η στιγμή. Πρέπει όλοι μας να αισθανόμαστε τύψεις γιατί δεν υπερασπιστήκαμε μια ιστορική παράταξη όσο θα έπρεπε και όπως της άξιζε. Αν δεν μπορούμε τώρα να αλλάξουμε ρότα και μαζί να αλλάξει ρότα η χώρα ασφαλώς κινδυνεύουμε να ξεπεραστούμε από την ιστορία.

Το όνομά σας έχει ακουστεί σε σενάρια μεταβατικής προεδρίας στο ΠΑΣΟΚ χωρίς να τα έχετε διαψεύσει…

Αν επρόκειτο κάθε φορά που γράφεται μια ανοησία για μένα, προϊόν ρεπορτάζ του «στομάχου» όπως θα το λέγατε εσείς, να το διαψεύδω δεν θα έκανα άλλη δουλειά, ιδίως τον τελευταίο καιρό. Σε μια εποχή που η ομάδα οφείλει να παίξει συλλογικά σε ανοιχτό γήπεδο και με προκαθορισμένους κανόνες στους οποίους δεν χωράνε μικρονοϊκές προσωπικές στοχεύσεις, την κατατρώει σαν το σαράκι η ίντριγκα των αποδυτηρίων. Έτσι δεν γίνεται προκοπή.

Ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε υποστηρίξει ότι το ΠΑΣΟΚ δεν τεμαχίζεται, δεν παραχωρείται και δεν κληρονομείται, όμως τίποτα από τα παραπάνω δεν ισχύει σήμερα. Ποια η γνώμη σας;

Ο Ανδρέας Παπανδρέου είναι και σήμερα επίκαιρος. Καλό θα ήταν νεόκοποι φωστήρες της πολιτικής να εντρυφήσουν σε κείμενα του και κυρίως σε όσα έλεγε την όψιμη περίοδο του για την Ελλάδα, το Μάαστριχτ, την Ευρώπη. Με τον ίδιο φανατισμό που στήριξε το ΠΑΣΟΚ ως το κατ’ εξοχή δημιούργημα του ήταν έτοιμος ανά πάσα στιγμή να ανοίξει νέους δρόμους, πάνω στις ίδιες αξίες να ιδρύσει ένα νέο κόμμα. Ας αποφασίσουμε επιτέλους προς τα που τραβάμε με μια υπόμνηση. Η μεγάλη προοδευτική δημοκρατική παράταξη «δεν τεμαχίζεται, δεν παραχωρείται, δεν κληρονομείται» και ουδέποτε ιστορικά αναδύθηκε με διαδικασίες παρθενογένεσης και συναλλαγές κορυφής.