Συνέντευξη στον «Ελεύθερο Τύπο» στο δημοσιογράφο Γιάννη Καμπουράκη.

Ας ξεκινήσουμε κ. Σκανδαλίδη από τις πρώτες πράξεις της Κυβέρνησης. Προϋπολογισμός επιδόματος αλληλεγγύης μεν, ανεπαίσθητων αυξήσεων, νέων έμμεσων φόρων δε. Δεν είναι ανακόλουθο;

Μη ξεχνάτε ότι ο Προϋπολογισμός του 2010 εκ των πραγμάτων είναι μεταβατικός. Ούτε τη δομή του μπορεί να αλλάξει η Κυβέρνηση σε λίγες μέρες, ούτε την ανάγκη να βγει από την άθλια κατάσταση της οικονομίας να αγνοήσει. Σ΄αυτό το πλαίσιο εξαντλεί όλα τα όρια και θα έλεγα ότι δείχνει ιδιαίτερη επιμονή στις προεκλογικές της εξαγγελίες. Το επίδομα αλληλεγγύης ανακουφίζει μαζί με το πάγωμα των τιμολογίων των ΔΕΚΟ εκατομμύρια ανθρώπους. Δεν είναι λίγο.

Και η παύση των προγραμμάτων των stage στο Δημόσιο; Είναι δίκαιο εργαζόμενοι να πληρώνουν αποφάσεις των προηγούμενων κυβερνήσεων;

Σε όλους τους τόνους το ΠΑΣΟΚ δηλώνει ότι θα θέσει τέρμα στα stageστο δημόσιο και πολύ σωστά. Σ΄ αυτό είναι απολύτως συνεπές. Σε ότι αφορά αυτούς που δουλεύουν σήμερα έχω μια πρόταση. Πρώτο όσοι διορίστηκαν προεκλογικά να πληρωθούν οι άνθρωποι και να φύγουν. Να προκηρυχθούν όσες θέσεις στο δημόσιο θεωρείται ότι εξυπηρετούν πάγιες και διαρκείς ανάγκες και να εφαρμοστεί ο νόμος για τη μοριοδότηση ανεξάρτητα αν δουλεύουν στο δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα. Και οι υπόλοιποι να ενταχθούν μέσω των stage στον ιδιωτικό τομέα στις διαδικασίες του νόμου για τους νέους εργαζόμενους τετραετούς θητείας με ολοκληρωμένα από το κράτος τα ασφαλιστικά τους δικαιώματα. 

Μήπως η έλλειψη χρημάτων και το μακροχρόνιο τούνελ αναστείλουν τις μεγάλες αλλαγές που επαγγελθήκατε;

Το ερώτημα μου θυμίζει μια παραδοσιακή αντιπαράθεση κάθε φορά που κυβερνά η αριστερά. Πρώτα σταθεροποίηση της οικονομίας και μετά ανάπτυξη; Πρώτα διαχείριση και μετά δομικές αλλαγές; Η απάντηση μου είναι κατηγορηματική. Παράλληλα και γρήγορα μαζί με την έξοδο από την κρίση και η αλλαγή του μοντέλου ανάπτυξης και οι δημοκρατικές ανατροπές που απαιτούνται. Αλλιώς θα εξαντλούμαστε σε αγοραίες συζητήσεις και αδιέξοδες πολιτικές. Τώρα η αλλαγή στο πολιτικό σύστημα, τώρα η περιφερειακή ανασυγκρότηση της χώρας, τώρα η επανίδρυση της μεταπολιτευτικής μας δημοκρατίας. Τώρα η ατζέντα της νέας μεταπολίτευσης που έθεσαν ο Γ. Παπανδρέου και το ΠΑΣΟΚ.

Που σημαίνει στην πράξη;

Μαζί με τη δημοσιονομική εξυγίανση η ανατροπή στη σχέση κράτους και αγοράς με νέους κανόνες, η αλλαγή του μοντέλου οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης με νέες χρηματοδοτικές δομές, με νέες περιφερειακές πολιτικές, με στροφή στην πράσινη ανάπτυξη, με στήριξη της απασχόλησης, με επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό.

Και με τι χρηματοδοτικά μέσα;

Να συμφωνήσουμε με τις τράπεζες αλλά και τους παραγωγικούς φορείς και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Κι αν δεν θέλουν ή δεν μπορούν να δημιουργήσουμε εμείς ένα ειδικό πιστωτικό πολυμετοχικό σχήμα από υπάρχουσες δομές. Δεν μπορεί ο Ομπάμα να φτιάχνει ΙΚΑ στην Αμερική και οι Ευρωπαίοι σοσιαλδημοκράτες να εκλιπαρούν την αγορά να τους ακούσει.

Η Κυβέρνηση ετοιμάζει νέο εκλογικό νόμο, κάποια στοιχεία έχουν διαρρεύσει στον Τύπο…

Κατ΄ αρχάς όσα έχουν διαρρεύσει στον τύπο είναι ενδιαφέροντα, πολλά απ΄αυτά στη σωστή κατεύθυνση αλλά δεν νομίζω ότι κατέληξε σε πρόταση νόμου η Κυβέρνηση. Εξ άλλου ο Υπ. Εσωτερικών όπως γνωρίζετε συγκρότησε επιστημονική επιτροπή κύρους για να του διατυπώσει με βάση τις εξαγγελθείσες αρχές μια πρόταση. Όταν έρθει η πρόταση του Υπουργείου θα συζητηθεί φαντάζομαι διεξοδικά, τόσο σε επίπεδο της Βουλής όσο και σε διακομματικό. 

Έχετε ασχοληθεί επισταμένως με το ζήτημα και έχετε εισηγηθεί το σπάσιμο των μεγάλων περιφερειών και άλλες αλλαγές. Συμφωνείτε με τις εξαγγελίες του Πρωθυπουργού και του αρμόδιου Υπουργού;

Προφανώς και συμφωνώ. Έχω διατυπώσει τη γνώμη μου από το 2002 για μια εκδοχή του γερμανικού συστήματος προσαρμοσμένης στα ελληνικά δεδομένα που δεν νομίζω ότι αφίσταται από τις εξαγγελίες της Κυβέρνησης. Έκανα ήδη μια κουβέντα αναλυτική με τον Γ. Ραγκούση που με κάλεσε πριν λίγες μέρες. 

Εγείρονται πάντως σοβαρές διαφωνίες και μεταξύ των βουλευτών και μεταξύ των κομμάτων. Πως μπορεί να φθάσει μια τελική πρόταση;

Η ψήφιση ενός τέτοιου σχεδίου έχει τρεις κρίσιμες προϋποθέσεις. Η πρώτη αφορά τη διαδικασία βήμα με βήμα της ευρύτερης δυνατής πολιτικής συναίνεσης γιατί το εγχείρημα είναι κομβικό για την ποιότητα της Δημοκρατίας. Η δεύτερη αφορά την προσαρμογή του στις διατάξεις του ισχύοντος Συντάγματος και τις πιθανές αναθεωρήσεις που θα απαιτηθούν στην επόμενη φάση. Την ανάγκη της συνταγματικής αναθεώρησης στα θέματα δημοκρατίας την έχει επανειλημμένα διατυπώσει ο Γ. Παπανδρέου. Και η τρίτη αφορά την θεσμική κατοχύρωση της επιλογής από τα κόμματα των υποψήφιων βουλευτών που διασφαλίζει την εσωκομματική δημοκρατία και ένα είδος προκριματικής εκλογής.

Μήπως οι προϋποθέσεις αυτές αναστείλουν την επαγγελθείσα γρήγορη ψήφιση νέου εκλογικού συστήματος;

Κάθε άλλο είναι επείγουσα ανάγκη να ψηφιστούν κρίσιμες αλλαγές όπως το σπάσιμο των μεγάλων περιφερειών, το μικτό σύστημα με λίστα στην ευρεία περιφέρεια και σταυρού στην στενή που μπορεί να φθάσει μέχρι σε και σε μονοεδρικές και πιθανά η διπλή κάλπη από τώρα. Νομίζω ότι το πολιτικό μας σύστημα είναι ώριμο να προχωρήσει στη μεγάλη τομή και πρέπει να την κάνει στην αρχή της κυβερνητικής μας θητείας. Η πείρα μου λέει ότι παρόμοιες αλλαγές όπως αυτή, ή η Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση ή ο νέος Καποδιστρίας γίνονται στις αρχές της τετραετίας.  

Πρώτος βουλευτής Α΄ Αθήνας με 54000 σταυρούς αλλά όχι υπουργός. Σας πίκρανε η απόφαση του Γ. Παπανδρέου να μη σας συμπεριλάβει στην κυβέρνηση;

Καμία πικρία, καμία μεμψιμοιρία. Ο Πρωθυπουργός επιλέγει τα πρόσωπα που σε κάθε φάση θεωρεί κατάλληλα από τη θέση της Κυβέρνησης να διεκπεραιώσουν το έργο που αυτή τη φορά έχει το χαρακτήρα ιστορικού στοιχήματος. Από την ημέρα που ανέλαβε το ΠΑΣΟΚ ο Γ. Παπανδρέου και για τρεις συνεχόμενες εκλογές με τιμούν οι Αθηναίοι πολίτες με την ψήφο τους ως πρώτο βουλευτή. Και είμαι περήφανος γιατί αυτή η εμπιστοσύνη με φέρνει πάντα στην πρώτη γραμμή της μάχης όχι μόνο ως δικαίωση μιας ιστορικής διαδρομής αλλά και ως φορέα νέων ιδεών, προτάσεων και απόψεων για τη νέα εποχή που ξεκίνησε από τις 4 Οκτωβρίου. Εξ άλλου πάντοτε δήλωνα στρατιώτης της πρώτης γραμμής και όσοι με γνωρίζουν ξέρουν καλά ότι στους ράφτες της εξουσίας ουδέποτε έραψα κουστούμια. Το ίδιο κάνω και τώρα. Στηρίζω με όλες μου τις δυνάμεις το εγχείρημα του Γ. Παπανδρέου και του ΠΑΣΟΚ από όπου κι αν μου ζητείται. Και στη Βουλή η ευθύνη που μου ανατέθηκε είναι ιδιαίτερα σημαντική και ήδη έχω στρωθεί στη δουλειά.

Μήπως επηρέασε την απόφαση του πρωθυπουργού το χτύπημα που δεχτήκατε την επόμενη των εκλογών για τηλέφωνα, ψηφοδέλτια κλπ;

Όπως γνωρίζετε ουδέποτε μέχρι σήμερα μίλησα γι΄ αυτό το κακόγουστο σενάριο που επιχειρήθηκε να παιχτεί σε βάρος μου. Μόνο μια φράση θα πω για πρώτη και τελευταία φορά. Δεν νομίζω ότι μια ανύπαρκτη υπόθεση, χωρίς κανένα αντικείμενο που στήθηκε από τα δυστυχώς ανίατα «συντροφικά μαχαιρώματα» και για εντελώς ιδιοτελείς σκοπούς και που πήρε τη μορφή μιας εξόφθαλμης αθλιότητας στημένης από την αρχή ως το τέλος θα μπορούσε να επηρεάσει έστω κατά διάνοια τον Πρωθυπουργό στις επιλογές του. Μη τον αδικείτε τον Γ. Παπανδρέου. Συνεργαζόμαστε 27 ολόκληρα χρόνια στενά και γνωρίζει καλά και τη διαφανή πορεία μου και τους παλιούς και νέους καλοθελητές και – κυρίως – καλαμοκαβαλάρηδες της κάθε εξουσίας, που πάντοτε ελλοχεύουν.