ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ ”IMPERIAL”

                                                        ΤΕΤΑΡΤΗ 7 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2007

                     Είναι περιττό να σας πω ότι  είμαι πολύ συγκινημένος και χαρούμενος.

                      Εδώ, σε αυτή την πόλη σε αυτή την περιοχή ζω, υπάρχω, είμαι μαζί σας, σας ξέρω πολύ καλά, έχουμε αγωνιστεί μαζί όχι μόνο στις γειτονιές της Αθήνας και του Λεκανοπεδίου. Όχι μόνο τα τελευταία χρόνια που είμαι βουλευτής στην περιοχή, αλλά από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου παιδί, όταν το ΠΑΣΟΚ έκανε τα πρώτα του βήματα, στη δεκαετία του ’70.

Νομίζω ότι η σημερινή σας παρουσία δεν έχει για εμένα τη σημασία μόνο της ψήφου εμπιστοσύνης. Έχει σημασία πολύ μεγαλύτερη, βαθύτερη, έχει σημασία εξαιρετική, γιατί  αυτή η παρουσία δικαιώνει και την πορεία ενός πολιτικού. Τη δικαιώνει κάθε στιγμή.

Θέλω να σας πω ότι με τροφοδοτεί αυτή η σχέση εμπιστοσύνης, αυτή η αγάπη, αυτή η εκτίμηση, αυτή η πέρα από την ψήφο, συμπαράσταση και συναγωνιστική στάση, που όλοι εσείς κάθε φορά που σας συναντώ σε μεγάλες συγκεντρώσεις, με κάνετε να νιώθω περήφανος.

Πρέπει να σας πω ότι αυτή τη φορά –και το ξέρετε καλύτερα από όλους εσείς- δεν διάλεξα τα στάδια και τα γήπεδα, δεν ήθελα πλακάτ, συνθήματα, σημαίες, δεν ήθελα κραυγές, γιατί είμαστε ήδη σε μια πάρα πολύ κρίσιμη στιγμή στη 33χρονη διαδρομή του Κινήματός μας. Νομίζω ότι αυτό είναι πάνω από όλα.

Επιζήτησα και επιζητώ το διάλογο. Επιζήτησα και επιζητώ τη συζήτηση σε βάθος, επιζήτησα και επιζητώ να φύγουμε από την επιφάνεια των πραγμάτων. Να βουτήξουμε βαθιά όχι στα αίτια της ήττας μόνο –αυτά είναι και συγκυριακά πολλές φορές- αλλά να βουτήξουμε βαθιά στις ρίζες μας, στις ιδέες μας, στις αξίες και να κρίνουμε με ένα άλλο πρίσμα από άλλη οπτική εικόνα, αυτά που διαδραματίζονται όχι μόνο αυτή την εποχή, αλλά και όσα μας οδήγησαν σε αυτή την εποχή.

Οδήγησαν ένα μεγάλο Κίνημα που είχε, που έχει και που θα έχει πάντοτε τη μορφή, τη δύναμη ενός μεγάλου πλειοψηφικού ρεύματος, να χάσει δυο συνεχόμενες εκλογικές αναμετρήσεις, να βρίσκεται στην Αντιπολίτευση και να κλυδωνίζεται όχι βέβαια με κίνδυνο να βουλιάξει –δεν βουλιάζει το ΠΑΣΟΚ- αλλά να κλυδωνίζεται μετά από μια πορεία, η οποία μας έφερε ως εδώ.

Απόψε, θα σας μιλήσω μέσα από την καρδιά μου, για όλα αυτά που πρέπει να ελπίζουμε, που πρέπει να προσδοκούμε, για όλα αυτά που μπορούμε να μας οδηγήσουν ξανά σε μια νικηφόρα τροχιά.

Σε οποιαδήποτε στιγμή,  πυξίδα μας πρέπει να είναι αυτό που νιώθει ο λαός, ο πολίτης.

Ο πολίτης σήμερα νιώθει πραγματικά αποσβολωμένος όχι μόνο γι’ αυτό που βλέπει σε εμάς, αλλά και γι’ αυτό που υφίσταται από την Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας.

Ο πολίτης νιώθει αποσβολωμένος γιατί είναι αυτός που πληρώνει τις συνέπειες, είναι αυτός που πληρώνει τα σπασμένα, είναι αυτός που βλέπει την κρυφή ατζέντα να ανεβαίνει στο τραπέζι, μια Κυβέρνηση να φέρνει το Φ.Π.Α., να φέρει το ασφαλιστικό, να φέρνει ό,τι είναι αυτό που μπορεί να δώσει μια καινούργια ταξική διάσταση στην πολιτική της και να ολοκληρώσει το καθεστώς της, το κράτος της.

Ο πολίτης έχει την αγωνία να μην είναι πολύχρονη η διακυβέρνηση από τη Νέα Δημοκρατία. Έχει την αγωνία και απαιτεί να ανασυντάξουμε τώρα τις δυνάμεις μας, έχει την αγωνία και απαιτεί να πάρουμε ξανά την ανηφόρα και να μην συνεχίσουμε ένα κατήφορο συρρίκνωσης και εκφυλισμού. Έχει την αγωνία και απαιτεί να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων.

Είναι αλήθεια, ότι πολλές φορές αυτές  τις μέρες οι εικόνες που βλέπουμε δεν είναι οι καλύτερες δυνατές.

Οι εικόνες που βλέπουμε δεν ταιριάζουν στο ΠΑΣΟΚ των ονείρων μας και των προσδοκιών μας.

Μια αντιπαράθεση προσωπική, μια αντιπαράθεση μηχανιστική, μια αντιπαράθεση κυρίως αλληλοκατηγοριών, μια αντιπαράθεση που ακόμη και πολιτικά να προσπαθεί να εκφέρει το λόγο της, καταντά να είναι στο τέλος ένας διαχωριστικός λόγος που υψώνει και ξύλινα και εύφλεκτα τείχη ανάμεσά μας.

Ασφαλώς τα ξύλινα και εύφλεκτα τείχη παίρνουν πιο εύκολα φωτιά και μπορούν να δημιουργήσουν μεγάλα προβλήματα σε όλους μας.

Πιστεύω ότι από την αρχή εκεί πρέπει να επικεντρωθούμε. Να βάλουμε κατ’ αρχήν σε μια πραγματική διάσταση τη μεθαυριανή Κυριακή. Δεν είναι η συντέλεια του κόσμου, δεν είναι ο αυτοσκοπός για τον καθένα από εμάς, δεν έχουμε δικαίωμα να ταυτίζουμε την προσωπική μας διαδρομή με τη διαδρομή του Κινήματος μας.

Δεν είναι δυνατό να πάμε σε μια λογική αντιπαράθεσης «ο θάνατός σου η ζωή μου».

 Δεν είναι δυνατό να πάμε στην 11^η Νοεμβρίου νομίζοντας ότι αν εμείς δεν είμαστε μπροστά, θα έχει πρόβλημα η Παράταξη στο σύνολό της και κάπου εκεί θα τελειώσει και το ταξίδι.

Γιατί ούτε λίγο ούτε πολύ, παρά τους όρκους πίστης και αφοσίωσης στην ενότητα της επόμενης μέρας –και θα μιλήσω γι’ αυτό μετά- όλο και κάτι διαρρέει, κάτι ακούγεται, κάτι ψιθυρίζεται, κάτι υπάρχει στον ορίζοντα που δηλητηριάζει τη ζωή του ΠΑΣΟΚ.

Εγώ θέλω εδώ να πω το πρώτο στοιχείο με το οποίο πρέπει να συμφωνήσουμε όλοι.

Ποια είναι η 11^η Νοεμβρίου ή η 18^η Νοεμβρίου;

Ποια είναι;

Είναι μια ημερομηνία που το ΠΑΣΟΚ εκλέγει τον Πρόεδρό του.   Είναι μια ημερομηνία σταθμός στο ταξίδι μας και το θέμα είναι που πάμε μετά από αυτό το ταξίδι, μετά από αυτό το σταθμό.

Προς τα που θα αρμενίσουμε; Με ποια ρότα και ποιος θα την αποφασίσει κυρίως;

Εγώ από την πρώτη στιγμή καταθέτοντας την υποψηφιότητά μου είπα ένα πράγμα: τη ρότα, αυτή τη φορά, δεν θα την αποφασίσει ο αρχηγός, θα την αποφασίσουν μαζί και οι κωπηλάτες και οι ναύτες και οι επιβάτες και οι αξιωματικοί και οι καπετάνιοι.

                        Πρέπει να αποφασίσουμε λοιπόν μαζί για να πάμε συνειδητά στο μεγάλο μας στόχο. Και ο μεγάλος μας στόχος μας ενώνει.

                        Δεν υπάρχει σήμερα στο ΠΑΣΟΚ, πρόσωπο ή πολιτικός -εγώ υπερασπίζομαι τα πρόσωπα και τις πολιτικές- δεν υπάρχει σήμερα στο ΠΑΣΟΚ πρόσωπο ή πολιτικός που δεν θέλει στην επόμενη φάση, την επόμενη Δευτέρα ή τη μεθεπόμενη Δευτέρα να ξαναρχίσει μια ανηφορική πορεία.

                        Που δεν θέλει ή που δεν νιώθει ότι δεν μπορούμε να αναπαράξουμε την κρίση μας, αλλά να πάμε κατ’ ευθείαν ενωμένοι στο λαό μας και να πούμε «είμαστε δίπλα σας, ακούμε τον σφυγμό σας, αφουγκραζόμαστε τους παλμούς της καρδιάς σας. Θέλουμε να απαντήσουμε στα προβλήματα της απομόνωσης και του τραύματος που σας έχουμε φέρει ως εδώ. Θέλουμε να δώσουμε τη μάχη ξανά για μια νικηφόρα στρατηγική». 

                        Γι’ αυτό και ο απλός πολίτης δεν μπορεί να καταλάβει αυτό, το ότι ταυτίζεται αυτή η ημερομηνία με το τέλος του ταξιδιού. Δεν μπορεί να καταλάβει ότι ταυτίζεται η πορεία του ΠΑΣΟΚ με την πορεία των προσώπων.

                        Δεν είναι η πορεία του ΠΑΣΟΚ η πορεία των προσώπων.

                     Τα πρόσωπα έρχονται και παρέρχονται.

                      Η παράταξη η μεγάλη που ίδρυσε ο Ανδρέας Παπανδρέου έχει μεγάλο ταξίδι να κάνει από εδώ και πέρα. Ένα μεγάλο ταξίδι για το μέλλον. Και σ’ αυτό πρέπει να στρέψουμε το βλέμμα μας, σ’ αυτό πρέπει να στρέψουμε την προσπάθεια μας.

                        Είπα και την προηγούμενη Κυριακή ότι ένα κόμμα χωρίς μνήμη δεν έχει μέλλον. Ένα κόμμα χωρίς κρίση δεν έχει μέλλον. Είναι κάποιες στιγμές που νιώθω ότι θάβουμε το παρελθόν μας. Είναι κάποιες στιγμές που νιώθω ότι ελεεινολογούμε την ιστορία μας. Είναι κάποιες στιγμές που νιώθω ότι απαρνιόμαστε τον εαυτό μας στο όνομα του να εξηγήσουμε τι είναι αυτό που μας έφερε ως εδώ.

                        Και από τη πρώτη στιγμή στάθηκα απέναντι σε μια λογική που θέλει να προσωποποιήσει την αντίθεση, να κατεβάσει τον Γιώργο Παπανδρέου από το κάδρο του ή να κατεβάσει το Βενιζέλο στο πεδίο του υπονομευτή.

                     Δεν είμαι από αυτούς που πιστεύουν ότι ο Γιώργος Παπανδρέου δεν μπορούσε να κερδίσει τον Καραμανλή. Κάτω από άλλες συνθήκες θα τον κέρδιζε.

                        Δεν είμαι από αυτούς που πιστεύουν ότι ο Βαγγέλης ο Βενιζέλος υπονομεύει το κίνημα και γι’ αυτό χάσαμε. Κάτω από άλλες συνθήκες πιθανά να υπήρχε μια άλλη σχέση ανάμεσα μας και ανάμεσα τους.

                      Δεν είμαι από αυτούς που πιστεύουν ότι ο Κώστας Σημίτης κατέστρεψε τον τόπο. Αυτό είναι άδικο απέναντι στην ιστορία και την πορεία ενός ολόκληρου κινήματος.

                        Και μάλιστα είναι άδικο όταν αυτοί οι οποίοι σήμερα πολλές φορές κάνουν αυτή την κριτική, ήταν όχι απλά συνεπιβάτες στο καράβι της 8ετίας 1996-2004, αλλά ήταν ουσιαστικά και ο πυρήνας των ανθρώπων που κυβερνούσε τη χώρα. Άρα λοιπόν δεν είναι σωστό, δεν είναι δίκαιο, ιστορικά είναι μεροληπτικό το να θες να πας την κριτική για τα αίτια της ήττας στη συνολική ακύρωση της πορείας μας.

                        Εγώ πιστεύω ότι το ΠΑΣΟΚ έχασε για πολύ συγκεκριμένους λόγους. Γιατί ενώ πέτυχε τεράστια πράγματα και έβαλε τη χώρα στην ΟΝΕ και πέτυχε όλες αυτές τις μεγάλες κατακτήσεις που όλοι τις ξέρουμε, την Ολυμπιάδα, το Ελσίνκι, την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ, την οικονομική σταθερότητα, τους ρυθμούς ανάπτυξης, όλα αυτά τα πράγματα μας οδήγησαν από μια εξαρτημένη και περιθωριακή χώρα στο κέντρο των ευρωπαϊκών εξελίξεων,  μετά την ΟΝΕ δεν είχε ένα νέο όραμα,  δεν υπήρχε νέος στόχος.

                        Δεν ήταν ικανή η πραγματική σύγκλιση να περιγράψει το όραμα για την πατρίδα μας. Χρειαζόταν μια άλλη κατανομή του πλούτου, χρειαζόταν μια ανασύνταξη των εσωτερικών δυνάμεων της χώρας γιατί είναι φανερό ότι οδηγηθήκαμε σε μια ολιγαρχική δημοκρατία.

                        Ήταν ανάγκη να υπάρχει μια νέα γραμμή πλεύσης, να βρούμε έναν καινούριο βηματισμό και αυτός ο βηματισμός, η νέα γραμμή πλεύσης, έπρεπε να στηριχθεί σε ανατροπές που από τότε φαινόντουσαν και που τις ανατροπές αυτές έπρεπε να τις κάνει ένα κόμμα που είχε τη δύναμη και της μεταρρύθμισης και της αλλαγής και της δημοκρατικής ανατροπής.

                        Το ΠΑΣΟΚ ωστόσο, μετά από πολλά χρόνια έχασε αυτή τη δύναμη. Μετατράπηκε από ένα ανομοιογενές κίνημα βάσης που ξεκίνησε με την αυτοοργάνωση το ’74, από ένα κίνημα κοινωνίας, σε ένα κόμμα του κράτους και των αξιωματούχων, όπως όλοι το λέμε, όλοι το υποστηρίζουμε, όλοι το ξορκίζουμε, αλλά όλοι το εμφανίζουμε στα παράθυρα των τηλεοράσεων με τους αξιωματούχους μας να συγκρούονται για το επόμενο λάφυρο της κομματικής εξουσίας.

                        Μια ανύπαρκτης εξουσίας, γιατί αν το ’96 είχαμε να χωρίσουμε κυβέρνηση, κράτος και οτιδήποτε άλλο, τώρα τι έχουμε να χωρίσουμε; Τη φτώχεια μας, τη μιζέρια μας, την ήττα μας; Τι έχουμε να χωρίσουμε;

                        Λέω λοιπόν, ότι μετά το 2000 χάσαμε τον βηματισμό μας, χάσαμε το όραμα μας, την πυξίδα μας, την πορεία μας.

                      Και τη χάσαμε καθώς το μοντέλο διακυβέρνησης μας φθειρόταν συνεχώς και εκφυλιζόταν, καθώς ο λαός μας έστρεφε την πλάτη του γιατί δεν μπορούσε να κατανοήσει πώς και μετά την ΟΝΕ δεν μπορούσαμε να δείξουμε στον τρόπο που κυβερνούσαμε την ευαισθησία που έπρεπε προς τις κοινωνικές δυνάμεις που ήταν πάντα η σπονδυλική στήλη της έκφρασης του κινήματος μας. Έτσι, οδηγηθήκαμε μοιραία στην ήττα.

                       Ήταν ένα ΠΑΣΟΚ που ήξερε τι έπρεπε να κάνει αλλά δεν μπορούσε να το κάνει. Και δεν το αλλάξαμε το ΠΑΣΟΚ από το 2004 έως το 2004.

                        Όταν ήρθε λοιπόν ο Γιώργος Παπανδρέου, η αλλαγή της ηγεσίας προκλήθηκε ακριβώς από το ότι φαινόταν ότι πηγαίνουμε με μαθηματική ακρίβεια σε μια μεγάλη ήττα, ενέπνευσε μια ελπίδα, έδωσε μια καινούρια ώθηση.

                     Πίστεψε και είπε και διέγνωσε σωστά, ότι αν δεν αλλάξουμε εμείς δεν μπορούμε να αλλάξουμε τη χώρα. Και έκανε μια μεγάλη προσπάθεια.

                        Θα πείτε, τον αφήσατε μόνο του; Έκανε μόνος του την προσπάθεια. Πήρε μόνος του την ευθύνη. Είχε το δικαίωμα γιατί στη χειρότερη δυνατή στιγμή με τον χειρότερο δυνατό τρόπο ανέλαβε το σκάφος. Και είχε αυξημένο το μερίδιο της ευθύνης και να οδηγήσει αυτός με τον τρόπο που πίστευε και με τη δική μας συμπαράσταση και συμμετοχή τα πράγματα μπροστά.

                        Δουλέψαμε είναι η αλήθεια 3,5 χρόνια. Δεν ήταν οι καλύτερες δυνατές συνθήκες. Δεν εμφανίζεται η συλλογικότητα στο κίνημα. Δεν νιώσαμε ότι συμμετέχει όλο το πλήρωμα στην υπόθεση της διαμόρφωσης μιας εναλλακτικής πρότασης.

                        Και πρέπει να σας πω ότι σ’ αυτή την πορεία προσπαθήσαμε να διαμορφώσουμε με επικεφαλή τον Γιώργο Παπανδρέου μια εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης. Αυτή η πρόταση δεν έπεισε. Οι ιδέες μας δεν ηγεμόνευσαν ξανά την κοινωνία. Το πρόγραμμα μας δεν είχε ευκρινείς στόχους τόσο όσο να πειστεί ο λαός ότι διαφέρουμε πλήρως από τη Νέα Δημοκρατία.

                        Οι πολιτικές μας πρωτοβουλίες δεν ήταν καθόλου αποτελεσματικές. Και βέβαια το κόμμα που έκανε τις εκλογές το 2007, αυτές τις τελευταίες εκλογές, δεν ήταν και πολύ διαφορετικό από το κόμμα του 2004 και από το κόμμα του 2000, παρά τις προσπάθειες μας.

                        Κάποιοι θα πουν και δικαιολογημένα, ήταν λίγος ο χρόνος. Ήταν πολύ λίγος ο χρόνος. Κάποιοι άλλοι θα πουν, δεν πέτυχε. Απέτυχε. Κάποιοι άλλοι θα πουν, δεν κάνει ο αρχηγός, να τον αλλάξουμε. Κάποιοι τέταρτοι θα πουν, δεν τον αφήσατε να κάνει. Ακόμα και αυτό μπορεί να το δεχτεί κάποιος σε ένα βαθμό. Δεν είναι αυτό  όμως το θέμα μας.

                        Το θέμα μας, είναι ότι το ΠΑΣΟΚ πρέπει να αλλάξει ρότα τώρα. Και για να αλλάξει ρότα πρέπει να αλλάξει το ίδιο. Και για να αλλάξει το ίδιο πρέπει να ανατραπεί εκ βάθρων και να ξαναμπεί στο προσκήνιο η οργανωμένη βάση του κινήματος και ο δημοκρατικός λαός να βάλει τη δική του σφραγίδα σ’ αυτή τη μεγάλη αλλαγή.

                        Είχα πει το 2000 μετά την πύρρεια νίκη μας στις εκλογές ότι αυτό το ΠΑΣΟΚ δεν κερδίζει ξανά και με δικαίωσε η ιστορία. Γιατί και το 2004 και το 2007 το ΠΑΣΟΚ που έδωσε τη μάχη δεν διέφερε πολύ από το ΠΑΣΟΚ του 2000.

                        Άρα λοιπόν, αν είναι σωστό ότι αν δεν αλλάξει το ΠΑΣΟΚ δεν κερδίζει, τότε γιατί συζητάμε ποιος μπορεί να νικήσει τον Καραμανλή;  Πρέπει να αλλάξει το ΠΑΣΟΚ για να νικήσει τον Καραμανλή. Πρέπει να ξανακυριαρχήσουν οι ιδέες μας, οι προτάσεις μας. Να πιστέψει η κοινωνία ότι είμαστε διαφορετικοί. Ότι δίνουμε κάτι καινούριο σ’ αυτήν. Ότι την εμπνέουμε να κάνει μια μεγάλη προσπάθεια καινούρια σε μια νέα ιστορική φάση.

                        Πρέπει να δει ο κόσμος της δημοκρατικής παράταξης, όχι από τα παράθυρα των τηλεοράσεων ούτε από τις ρητορικές ικανότητες των ηγετών ή των στελεχών μας και των ηγετικών μας στελεχών, ούτε μόνο από τις ωραίες ιδέες που μπορούμε να περιγράφουμε όταν οι πρακτικές μας ακυρώνουν ουσιαστικά αυτά που περιγράφουμε στις ιδέες μας.

                        Αλλά να δει ένα άλλο ΠΑΣΟΚ ζωντανό, δυναμικό, αναγεννημένο, ισχυρό, πολυσυλλεκτικό, ένα ΠΑΣΟΚ που χαράζει έναν καινούριο δρόμο, που συγκρούεται με τα συμφέροντα, που δίνει μια καινούρια διάσταση και έναν καινούριο δρόμο στην πολιτική του, που ανοίγει δρόμους ως  ανατρεπτική, μεταρρυθμιστική δύναμη αλλαγής, ως  μια παράταξη που μπορεί να φτιάχνει καινούρια πράγματα, να τα ολοκληρώνει και να τα ενσωματώνει στο σώμα της κοινωνίας.

                        Αυτό θέλει να δει ο λαός. Κι αν αυτό το δει, τότε εάν με το σημερινό ΠΑΣΟΚ κανείς μας δεν μπορεί να κερδίσει τον Καραμανλή και τη Νέα Δημοκρατία, με αυτό το ΠΑΣΟΚ που περιγράφω όλοι μπορούμε να κερδίσουμε τον Καραμανλή και τη Νέα Δημοκρατία.

                   Το ΠΑΣΟΚ λέγαμε πάντα ότι είχε τα στελέχη, είχε την ποιοτική διαφορά, είχε το δυναμικό, είχε συγκριτικά με την συντηρητική παράταξη το βάθος των ιδεών, των αξιών, αλλά και τη σχέση του με την κοινωνία την «ανδροχερή» και την ανθεκτική, είχε πάντα τη δύναμη να βγάζει τα στελέχη εκείνα που μπορούν να οδηγήσουν τα πράγματα μπροστά.

                        Μόνο που το ΠΑΣΟΚ έπαψε να βγάζει στελέχη που οδηγούν τα πράγματα μπροστά. Δεν μπορώ να πιστέψω ότι μετά από τόσα χρόνια, στα 54 μου χρόνια, η τελευταία γενιά της νεολαίας που συμμετέχει στα όργανα του κινήματος είναι η δικιά μας και η μετά από εμάς, η αμέσως μετά από εμάς και ότι ψάχνεις να βρεις με το κιάλι άνθρωπο που να είναι κάτω από 30-35 χρόνων που να έχει αναδειχτεί μέσα από τους αγώνες και να πάει στα ηγετικά κλιμάκια του ΠΑΣΟΚ, να ανανεώσει πραγματικά το κίνημα.

                        Αυτό δεν μας προβληματίζει, γι’ αυτό το ΠΑΣΟΚ και το μέλλον του; Δεν μας προβληματίζει για την επόμενη μέρα μιας νέας εποχής που ξημερώνει; Δεν μας προβληματίζει γι’ αυτό που πρέπει να γίνει;

                        Αν θέλουμε όχι απλά να κερδίσουμε την κυβέρνηση, αλλά να ξανακερδίσουμε το μέλλον και την πορεία της χώρας σε μια καινούργια εποχή προόδου και ευημερίας, αν αυτός είναι ο στόχος μας, με βάση τις αξίες μας και τις αρχές μας, να λοιπόν ποιο είναι το κρίσιμο ερώτημα που έχουμε να αντιμετωπίσουμε.

                        Θέλω λοιπόν να σας πω ότι απέναντι σ’ αυτά τα πράγματα, απέναντι σ’ αυτές τις εξελίξεις εγώ κατέθεσα την υποψηφιότητά μου με ένα μοναδικό στόχο.

                      Να σπρώξω τα πράγματα προς αυτή τη κατεύθυνση. Να δώσω τη δυνατότητα, να δώσουμε μαζί τη δυνατότητα, να υπάρξει αυτή η καινούργια πορεία, με πραγματικούς όρους και με τη συμμετοχή όλου του Κινήματος προς αυτή τη κατεύθυνση. Να προσανατολιστεί η συζήτηση στη σωστή βάση.

                        Να μην γίνεται μέσα από τις προσωπικές αντιπαραθέσεις. Να μην ψάχνουμε να κατηγορήσουμε τον άλλον, πώς ζει, με ποια οικονομικά ζει, ή τον άλλον, τι έκανε προχθές, ή αν θα φύγει μετά, ή αν θα αποχωρήσει, αν θα πάρει βουλευτές, δηλαδή πράγματα απίστευτα.

                    Δεν υπάρχει φόβος, υπάρχει μιζέρια, δεν έχει κανένας τα κότσια να διασπάσει το ΠΑΣΟΚ, κανείς δεν έχει από μας τα κότσια να διασπάσει το ΠΑΣΟΚ.

                        Ήθελα λοιπόν από την αρχή να βάλω ακριβώς αυτή τη διάσταση για την διαδοχή στο ΠΑΣΟΚ και την αλλαγή της ηγεσίας για την εκλογή του νέου Προέδρου. Και με βάση αυτή την διάσταση να φέρουμε την πολιτική στο προσκήνιο, να κάνουμε μια ακριβοδίκαιη ιστορική κριτική που μας ενώνει, που φτιάχνει κοινή κοίτη ποταμού, που φτιάχνει τα αναχώματα στις όχθες του για να μην φεύγουν τα νερά από εδώ και από εκεί και που προσδιορίζει την γραμμή πλεύσης του προς πιο προοδευτικές και ουσιαστικές εποχές για μας και για την Παράταξή μας κυρίως για την χώρα μας.

                   Αυτή την κριτική προσπάθησα να φέρω και να διατυπώσω και μια πολιτική πρόταση που απορρέει απ’ αυτήν που έχει σχέση τόσο με την πολιτική μας, όσο και με το κόμμα μας.

                        Να λοιπόν ποια ήταν η δική μου θέληση. Και όταν είδα ότι τα πράγματα εξελισσόντουσαν με ένα δραματικό τρόπο, αποφάσισα να καταθέσω την υποψηφιότητά μου για το αξίωμα του Προέδρου του Κινήματος.

                        Ήταν μια πράξη ενός αδέσμευτου ανθρώπου.

                      Ενός ανθρώπου που δεν διαπραγματεύτηκε ποτέ στη ζωή του με κανέναν και για τίποτα, την πορεία του και τη διαδρομή του.

                      Ενός ανθρώπου που δεν μπορεί να έχει σκοπιμότητα σ’ αυτά που κάνει, γιατί το έχει αποδείξει μέσα σε ένα ολόκληρο ταξίδι, σε μια  ολόκληρη διαδρομή.

                      Ενός ανθρώπου που αγαπάει πολύ την Παράταξη, που συνεργάζεται με όλους τους συντρόφους του, όλες τις εποχές και που με τους δυο συντρόφους μου που διεκδικούμε μαζί το αξίωμα του Προέδρου, έχουμε μια στενή σχέση και συνεργασία πολλά χρόνια. Τους εκτιμώ βαθύτατα είναι άξιοι άνθρωποι και μπορούμε μαζί να πορευτούμε και μετά, ανεξάρτητα τι θα ψηφίσει η βάση του ΠΑΣΟΚ αυτή την Κυριακή.

                        Επειδή όμως είναι η τελευταία ουσιαστικά συγκέντρωση που γίνεται πριν από την εκλογή, θέλω να μου επιτρέψετε και το λέω με όλη μου έτσι τη δύναμη, να σας πω λίγες σκέψεις που έχουν σχέση ακριβώς μ’ αυτή την πρόταση που πρότεινα να ακολουθήσει το ΠΑΣΟΚ.

                        Ξέρετε κάθε νέος ιστορικός κύκλος ανοίγει συνήθως με νέα ή αναγεννημένα κόμματα. Είμαστε σε μια φάση που οι πολιτικές εξελίξεις είναι γρήγορες, το πολιτικό σύστημα απειλείται με κονιορτοποίηση, ο δικομματισμός είναι σε μεγάλη υποχώρηση και τώρα η σχέση εμπιστοσύνης των μεγάλων κομμάτων  με το λαό έχει αδυνατίσει αρκετά.

                        Σ’ αυτή λοιπόν τη βάση πρέπει να πούμε προς τα πού πάμε; Εγώ λοιπόν  παίρνω θέση και λέω, το ΠΑΣΟΚ έχει μέσα του εσωτερικά την δύναμη της ανασύνταξης και της αναγέννησης.

                    Το ΠΑΣΟΚ θα αναγεννηθεί για να οδηγήσει τις εξελίξεις.

                    Το ΠΑΣΟΚ θα αναγεννηθεί για να γίνει ο κεντρικός φορέας μιας νέας κατάστασης στη χώρα, που θα την φέρει στη δυναμική μιας νέας μεταπολίτευσης, που θα φέρει ξανά την νέα γενιά στο προσκήνιο της ιστορίας. Που θα συγκροτήσει το μέτωπο των προοδευτικών δυνάμεων που θα ανατρέψει τα δεδομένα και την ακινησία των σχέσεων εξουσίας.

                        Που θα απαντήσει πειστικά στις προκλήσεις της νέας εποχής, είτε αφορούν τους νέους στόχους που πρέπει να μπουν και τις νέες εθνικές προτεραιότητες, είτε αφορούν το κρίσιμο σταυροδρόμι που περνάει η Ευρώπη και η Ευρωπαϊκή ενοποίηση, είτε αφορούν τις ραγδαίες αλλαγές στο κόσμο των ανοιχτών συνόρων.

                        Λέω λοιπόν και επιμένω, ότι η αναγέννηση της μεγάλης Δημοκρατικής και Προοδευτικής Παράταξης ξεκινάει από την ανασύσταση και αναγέννηση του ΠΑΣΟΚ, που πρέπει να παραμείνει στον κεντρικό κορμό του πολιτικού συστήματος, σαν ένα ενιαίο μεγάλο πλειοψηφικό ρεύμα και να ανακτήσει την ριζοσπαστική ανατρεπτική και αριστερή του φυσιογνωμία.

                     Να βρούμε ξανά την χαμένη μας ταυτότητα, να γίνει επικαιροποιημένη και σύγχρονη. Να βγάλουμε από το μυαλό μας ιδέες του τύπου, ένα μικρό και καθαρό ΠΑΣΟΚ, ή ένα ΠΑΣΟΚ, ή ένα ΠΑΣΟΚ που ψαρεύει σε θολά νερά.

                    Να ξαναδούμε την σχέση μας με την κοινωνία για να αποκτήσουμε ξανά την σχέση εμπιστοσύνης που απαιτεί η κοινωνία για να ξαναμπεί στο παιχνίδι της πολιτικής και των εξελίξεων και των στόχων που πρέπει να έχει ο καθένας για την πατρίδα μας και τη ζωή του.

                        Αυτή είναι η άποψή μου. Θέλουμε λοιπόν να βάλουμε την σφραγίδα μας και στη νέα εποχή.

                     Όλοι μιλούν για τα εξωθεσμικά κέντρα.

                     Σωστό είναι, υπάρχουν.

                     Στη σύγχρονη δημοκρατία μας, σ’ όλο τον κόσμο και εδώ, η σύνθεση των οικονομικών εξουσιών με τις κρατικές και πολιτικές εξουσίες, είναι δεδομένη, υπάρχει, ζει στη καθημερινή σχέση της πολιτικής, με τον κόσμο του χρήματος, των επιχειρήσεων, με τον κόσμο των ΜΜΕ.

                        Το θέμα είναι το τι θα πετύχει και πού θα πάει το πολιτικό σύστημα τώρα, μετά τις τελευταίες εκλογές. Θα εξαρτηθεί κυρίως από την πρόθεση οποιονδήποτε κέντρων, ή θα εξαρτηθεί από μια πολιτικά αυτόνομη παράταξη που δίνει την μάχη της σε συνθήκες συλλογικότητας και δημοκρατίας;

                        Είπα προχθές, ότι κανένας μόνος του δεν μπορεί να εγγυηθεί την πολιτική αυτονομία αυτής της Παράταξης. Όλοι μαζί, μπορούμε να την εγγυηθούμε. Γιατί η δύναμή μας είναι η συλλογικότητα της βάσης μας και η δημοκρατία στο Κόμμα μας.

                        Εμείς λοιπόν πρέπει να περάσουμε με δική μας πρωτοβουλία, από ένα δικομματισμό που φαίνεται να εξελίσσεται σε ένα αδιέξοδο, ΠΑΣΟΚ – Νέα Δημοκρατία, βλέπετε τις λεπτές ισορροπίες και τις κινήσεις που γίνονται αυτή την εποχή, να πάμε σε ένα πραγματικό διπολισμό ανάμεσα στην πρόοδο και την συντήρηση, ανάμεσα στην αριστερά και τη δεξιά.

                        Εγώ λοιπόν έχω κάνει μια πρόταση. Μιλάω για τον φορέα του εγχειρήματος της νέας μεταπολίτευσης, που είναι η κυβερνώσα αριστερά, με κεντρικό της πόλο, αλλά όχι αποκλειστικό, το αναγεννημένο ΠΑΣΟΚ και που πρέπει να ακολουθήσει ένα δρόμο δημοκρατικής ανατροπής του σημερινού ολιγαρχικού status, της σημερινής ολιγαρχικής δημοκρατίας μας, που αρνείται και ακυρώνει το δικαίωμα των πολιτών στην ευημερία, ιδίως των πιο νέων και πιο αδύναμων.

                        Αν θέλουμε λοιπόν να μιλήσουμε ξανά με την ευαισθησία του πραγματικά Δημοκρατικού και Σοσιαλιστικού Κινήματος, στην βάση των ανθρώπων του σήμερα βρίσκονται στο περιθώριο της ιστορίας, αλλά και στη βάση των πιο ενεργών δυνάμεων της κοινωνίας που θέλουν μια κοινωνία με κανόνες, που θέλουν διαφάνεια παντού, που θέλουν να κάνουν τις δουλειές τους χωρίς συναλλαγές, χωρίς διαμεσολαβήσεις, χωρίς αδιαφάνεια, χωρίς εύκολο πλουτισμό, αν θέλουμε λοιπόν όλους αυτούς να τους εμπνεύσουμε ξανά, πρέπει να δώσουμε την μάχη μας με την καθαρότητα της πολιτικής μας, με την δύναμη των ανατρεπτικών μας επιλογών, με την δύναμη την μεταρρυθμιστική που φέρνει η Παράταξή μας και το στόχο που πρέπει να υλοποιήσει ώστε να ξαναπειστούν ότι πράγματι είμαστε κοντά τους και εξυπηρετούμε τα συμφέροντά τους.

                        Λένε πολλοί, καλά θα πας να συνεργαστείς με τον Συνασπισμό ή με το ΚΚΕ. Κυβερνώσα αριστερά είναι μια προγραμματική πρόταση, είναι μια πολιτική επιλογή, είναι μια στρατηγική. Κυβερνώσα αριστερά είναι μια προοδευτική πρόταση διακυβέρνησης του τόπου. Δεν είμαστε ένα κόμμα διαμαρτυρίας που ενισχύει ακραίους διεκδικητισμούς, ή αρέσκεται στην καθαρότητά του να συζητάει το τι είναι αριστερό και τι είναι δεξιό.

                        Το ΠΑΣΟΚ μέσα σε επτά χρόνια έγινε κυβέρνηση του τόπου και άλλαξε το ρου της ιστορίας. Και πρόσφερε λύση στα προβλήματα του λαού, σ’ αυτά τα προβλήματα πρέπει να απαντήσουμε ξανά, αυτά είναι το κριτήριο της δικής μας προοδευτικής τάσης. Ούτε κανείς μπορεί να θεμελιώσει μια τέτοια πρόταση πάνω σε απλουστευτικά διλήμματα του τύπου, ή είστε με τους αγώνες και τις διεκδικήσεις, ή είστε με την εξουσία και την κυβέρνηση.

                        Είσαι και με τους αγώνες και τις διεκδικήσεις και με μια κυβέρνηση που δίνει απαντήσεις θετικές στους αγώνες και τις διεκδικήσεις.

                        Άρα εμείς όταν μιλούμε για κυβερνώσα αριστερά δεν λέμε τίποτα άλλο, παρά για μια μεγάλη προοδευτική και κοινωνική συμμαχία, η οποία οδηγεί μέσα από συγκεκριμένο σχέδιο ριζοσπαστικών αλλαγών και ανατροπών, την Ελλάδα σε μια καινούργια ιστορική βάση.

                        Να εμπνεύσουμε ξανά την κοινωνία, κουράστηκε να μας βλέπει σαν διαχειριστές της εξουσίας.

                    Να την εμπνεύσουμε για κάτι που είναι πιο δυνατό.

                    Για μια πρόταση ανακατανομής του πλούτου ή των αγαθών.

                    Για μια πρόταση ζωής και αξιοπρέπειας.

                    Να την εμπνεύσουμε για κάτι που πλουτίζει την ζωή της.

                    Για κάτι που δίνει απαντήσεις στα προβλήματά της, αν μπορεί να σπουδάσει τα παιδιά της.

                    Για κάτι που δίνει απαντήσεις, αν μπορεί να περιθάλψει τους δικούς της.

                    Για κάτι που δίνει απαντήσεις για την ασφάλειά της, στο δρόμο, στη καθημερινότητά της.

                        Για κάτι που δίνει απαντήσεις για μια ζωή καλύτερη, γιατί η καλύτερη ζωή, η ατομική και συλλογική ευημερία, ήταν πάντοτε από την αρχή η μεγάλη αξία του μεγάλου Προοδευτικού και Σοσιαλιστικού Κινήματος, αυτού που γεννήθηκε στην Ελλάδα και αυτού που ήρθε ως συνέχεια των παλιών αγώνων των δημοκρατικών και προοδευτικών αγώνων του λαού μας.

                        Αυτό πρέπει να είναι το όραμά μας και ο στόχος μας.

                      Και πρέπει να προτείνουμε για την Ελλάδα ένα όραμα ανάπτυξης και ευημερίας. Πρέπει να δούμε πού θα στηριχθούμε; Θα στηριχθούμε στην οικονομία της γνώσης, θα στηριχθούμε στο τεράστιο ανθρώπινο δυναμικό μας. Δεν μπορούμε να στηριχθούμε στην ποσότητα των προϊόντων μας, που θα μπουν να σαρώσουν τις αγορές όταν γυρίζετε στο κέντρο της Αθήνας και βλέπετε τι γίνεται με τα κινέζικα και τα άλλα προϊόντα.

                     Θα στηριχθούμε στην ποιότητα και άρα στην αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού μας, στον μεγάλο μας πλούτο, που είναι ο νους, η γνώση, η δύναμη, το ταλέντο, η δημιουργική πρωτοβουλία του έλληνα  παραγωγού, του έλληνα δημιουργού.

                        Θα στηριχθούμε λοιπόν σε μια οικονομία δυναμική της γνώσης, που συνδυάζει και την οικολογικά αειφόρο ανάπτυξη γιατί είναι το περιβάλλον μας,  είναι πηγή δύναμη και ανάπτυξης δεν είναι απλά ένα προστατευμένο είδος και ταυτόχρονα μια κοινωνική οργάνωση που δίνει την χαρά της απασχόλησης και της δικαιότερης δυνατής κατανομής του πλούτου.

                        Θα μου πείτε γενικά πράγματα; Γενικά. Έχουν όμως πυλώνες. Έχουμε διαφορετικά πράγματα να κάνουμε απ’ αυτά που κάναμε στην πρώτη φάση. Έχουμε για παράδειγμα την Ελλάδα των περιφερειών.

                     Μπορεί να προχωρήσει άλλο η χώρα μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες χωρίς μια άλλη κατανομή του πλούτου σε επίπεδο περιφέρειας;

                     Μπορεί να προχωρήσει η χώρα, όταν η δομή του προϋπολογισμού εξαρτάται από τους  υπουργούς και τους κρατικούς αξιωματούχους με εκατοντάδες χορηγούς που μεταφέρουν από ένα χορηγό στον άλλον, αντί να αποκεντρώσουμε τους πόρους σε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα ανάπτυξης της κάθε περιφέρειας που πρέπει να ξαναβρεί την ταυτότητά της, να ξαναβρεί τον πολιτισμό της, την ανάπτυξή της και να δώσει απάντηση στα μεγάλα προβλήματα της Ευρώπης των περιφερειών και των πόλεων;

                     Το ίδιο, το καταναλωτικό πρότυπο και ο οικολογικός αναπροσανατολισμός της αγοράς. Το ίδιο το κοινωνικό κράτος δεν είναι πια το κράτος πρόνοιας που έδινε τα ψιχία ή τα επιδόματα. Πρέπει να φύγουμε απ’ αυτή τη λογική. Πρέπει να φύγουμε από τη λογική ότι εμείς προτείνουμε μόνο τα 950 ευρώ σαν σύνταξη στο ζευγάρι και ενώ ο Καραμανλής μπορεί να λέει 230 ή 270.

                  Πρέπει να πάμε αλλού.

                   Πρέπει να πάμε σε ένα κοινωνικό κράτος, που οικοδομείται με μόνιμες και διευρυνόμενες δομές σε όλα τα πεδία της κοινωνικής προστασίας, που ανατροφοδοτεί την ανάπτυξη, δεν το έκανες το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο στα Γιάννενα απλά για να γιατρεύεις τους  αρρώστους του που έχεις εδώ που είναι σωστό, αλλά για να αναπτυχθεί η δομή του κοινωνικού κράτους, να φέρει και άλλους απέξω, να λειτουργήσει  στον κόσμο του ανταγωνισμού, ως κοινωνική υπηρεσία ποιότητας, που μπορεί αυτή η χώρα να προσφέρει γιατί έχει το δυναμικό τους γιατρούς, τους νοσηλευτές και τις υποδομές για να κάνει αυτού του τύπου την ανάπτυξη.

                        Νομίζω λοιπόν ότι ο οικολογικός αναπροσανατολισμός της αγοράς, η Ελλάδα των Περιφερειών και το κοινωνικό κράτος αυτού του τύπου, είναι οι τρεις κύριοι πυλώνες του νέου αναπτυξιακού προτύπου.

                        Και εδώ πρέπει να ξεκαθαρίσουμε το ρόλο της αγοράς και του κράτους. Δεν είναι δυνατόν να συνεχίζεται αυτή η συνύπαρξη, αυτή η παράνομη σχέση, γιατί πρόκειται για παράνομη σχέση.

                        Εγώ δεν μπορώ να καταλάβω γιατί στην αγορά μπορεί ένας επιχειρηματίας να χρωστάει ελάχιστα ευρώ και να προσωποκρατείται και ένας μεγάλος οικονομικός παράγοντας που χρωστάει δισεκατομμύρια να μην υφίσταται κανενός είδους κύρωση.

                        Και ρωτάει ο λαός, τι είναι προοδευτικό και τι είναι συντηρητικό; Και ποιο κράτος είναι αυτό που τροφοδοτεί ουσιαστικά την παραοικονομία της παιδείας και της υγείας; Και αντί από τα χρήματα που ξοδεύει για το κοινωνικό κράτος, για την παιδεία και την υγεία η χώρα, από τα χρήματα αυτά πλουτίζουν η παραπαιδεία και η παρα-υγεία.

                      Θα ξεχωρίσουμε τα πράγματα ποτέ, θα τους δώσουμε μια άλλη διάσταση; Θα βρούμε άλλη δομή που προστατεύει, που διαχωρίζει, που καταργεί αυτή την παράνομη σχέση ναι ή όχι;

                        Έχουμε λοιπόν να λύσουμε προβλήματα που έχουν σχέση ακριβώς με τις πολιτικές μας, που έχουν σχέση με μεγάλες αλλαγές, που πρέπει να ανατρέψουμε στην πορεία μας από εδώ και πέρα.

                        Θα ήθελα λοιπόν να πω τι ακριβώς πρέπει να ανατρέψουμε στην πολιτική μας σήμερα, εδώ.

                        Πρώτο λοιπόν θέμα. Πρέπει να αλλάξουμε ριζικά το σύστημα διακυβέρνησης και τις αρχές που διέπουν την θεσμική συγκρότηση της δημοκρατίας. Να σας πω ένα παράδειγμα, τον Καποδίστρια ή τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, την φτιάξαμε ως θεσμό αποκέντρωσης και δημοκρατίας. Την Αυτοδιοίκηση την βλέπαμε πάντα ως θεσμό, κυρίως δημοκρατίας.

                        Και ήταν σωστό στην πρώτη μας φάση. Πρέπει να το δούμε κυρίως και ως θεσμό ανάπτυξης. Γιατί η δημοκρατία πια δεν προχωράει. Πρώτα φτιάχναμε λοιπόν το θεσμικό πλαίσιο και μετά λέγαμε, είναι σωστό το μέγεθος των Δήμων ή όχι;

                        Πρέπει να πάμε αντίστροφα τώρα. Πρώτα θα βάλουμε τους στόχους της ανάπτυξης, πρώτα θα βάλουμε τα κριτήριά τους και πάνω σ’ αυτά θα κατανείμουμε  πόρους, αρμοδιότητες, δομές και λειτουργίες. Δεν πας να λες, ότι παίρνει η Αυτοδιοίκηση για παράδειγμα 7% του ΑΕΠ για να κάνει πολιτική συνολικά και να λες ότι οι χώρες της Ευρώπης έχουν 30, 40, 50% του ΑΕΠ που διαχειρίζεται η Αυτοδιοίκηση. Να κοστολογίσουμε από μηδενική βάση τις αρμοδιότητες άρα όταν θα κάνουμε αυτά που έχουμε συμφωνήσει, Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, νέος Καποδίστριας, επιτελική κυβέρνηση και όλα αυτά, να γίνει με αντίστροφη φορά η διαδικασία. Να πάμε ουσιαστικά στις αρχές της επικουρικότητας, της αποκέντρωσης της ευθύνης, να βάλουμε τα διάφορα επίπεδα του προγραμματισμού να συνδέονται μεταξύ τους.

                        Και να πάμε σε αναπτυξιακές συμφωνίες. Μέχρι τώρα τις αποφάσεις τις παίρνουν τα Υπουργεία και οι Διαχειριστικές Επιτροπές σ’ ότι αφορά το Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. Πρέπει επιτέλους οι τοπικές κοινωνίες  να έχουν ένα κομμάτι της ανάπτυξης στα χέρια τους, οι περιφέρειες το ίδιο και να συμμετέχουν ουσιαστικά στα πλαίσια της αναπτυξιακής συμφωνίας.

                        Δεν μπορεί να μιλάς για Ελλάδα των περιφερειών και να μην υπάρχει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ανάπτυξης που αποφασίζεται από τις ίδιες τις τοπικές και περιφερειακές δυνάμεις. Είναι η ώρα λοιπόν να αλλάξει τελείως η δομή της κατανομής των πόρων.

                        Το τρίτο να εγκαθιδρύσουμε επιτέλους μια δημοκρατία με κανόνες για όλους και διαφάνεια παντού. Είμαστε μια κοινωνία χωρίς κανόνες. Ποιος παίρνει αποφάσεις για τους τοπικισμούς που παραλύουν κάθε δυνατότητα ουσιαστικής απόφασης. Ποιος παίρνει την ευθύνη εάν η δημόσια υγεία βλάπτεται επειδή δεν ξέρει κανείς πού θα πάει η χωματερή; Ποιος παίρνει την ευθύνη να γίνεται μια πολιτική με βάση την οποία ουσιαστικά δεν κάνουμε τίποτα άλλο, παρά ενισχύουμε τον παρασιτισμό και την αντιπαραγωγική δραστηριότητα;

                        Ποιος παίρνει την ευθύνη σ’ αυτή τη κοινωνία να μην μπορεί να υπάρχει παντού η δυνατότητα του ελέγχου και της διαφάνειας από το ίδιο το κοινωνικό σώμα;

                        Εγώ θα σας κάνω ένα ερώτημα απλό, να ξοδέψουμε για την παιδεία το 5% σωστός στόχος και καλά λέει το πρόγραμμά μας. Όμως τα χρήματα που δίνουμε σήμερα ποια κοινωνική ανταποδοτικότητα έχουν; Γιατί ενισχύεται η παραπαιδεία; Γιατί δεν μπορούμε να δούμε μια άλλη κατανομή σε άλλη καλύτερη διαδικασία του σχολείου; Γιατί δεν περιλαμβάνουμε την τοπική κοινωνία μέσα στα γυμνάσια, τα λύκεια αυτά, τα δημοτικά και τα νηπιαγωγεία, να συμμετέχει αποφασιστικά και να παίρνει την ευθύνη της λειτουργίας;

                        Γιατί δεν μπορούμε να δούμε ένα πανεπιστήμιο το οποίο θα αναβαθμίζεται πραγματικά  και να γίνεται όργανο και ανάπτυξης και διάδοσης της γνώσης μέσα από μια αυτονομία μεν δική του, αλλά μέσα από ένα εθνικό σύστημα αξιολόγησης και πιστοποίησης το οποίο ελέγχει κάθε στιγμή πού πάνε τα χρήματα του ελληνικού λαού;

                        Αυτά είναι τα βασικά προβλήματα που θέλει ο πολίτης να του λύσουμε. Να του λύσουμε τα προβλήματα που έχουν σχέση με τους κανόνες για όλους και τη διαφάνεια παντού. Να καταργήσουμε, ουσιαστικά να επανακαθορίσουμε, την έννοια του δημόσιου συμφέροντος. 

                        Να σας πω ένα παράδειγμα. Αυτή την εποχή έχει ξεκινήσει μια μεγάλη συζήτηση υπέρ των ιδιωτικοποιήσεων σε όλο τον κόσμο. Και η πιο σύγχρονη σκέψη έρχεται στις δικές μας παλιές αρχές. Ότι φυσικά η ιδιωτικοποίηση έτσι όπως γίνεται, είναι εκποίηση του δημόσιου τομέα, δεν δίνει στην αγορά τη δυνατότητα να διαμορφώσει ελεύθερα τις τιμές και άρα να φθηνύνει την υπηρεσία που παράγεται στον πολίτη.

                        Εμείς λοιπόν σαν κόμμα τι θα κάνουμε; Θα μείνουμε απλά στο να αναμασάμε μια πορεία ιδιωτικοποιήσεων έστω και με τους στρατηγικούς τομείς της οικονομίας κάτω από τον δημόσιο έλεγχο, ή πρέπει να δούμε τη μορφή που θα πάρει το δημόσιο συμφέρον και ο δημόσιος φορέας κοινωνικά στα επόμενα βήματά του;

                     Δεν το έχουμε ανακαλύψει, να το βρούμε, να το πούμε, όχι να ακολουθούμε τα βήματα που τελικά ξεκινάμε με προοδευτική συλλογιστική και καταλήγουμε στις συντηρητικές πρακτικές.

                        Και αν θα μου πείτε ότι αυτά είναι προβλήματα της ευρύτερης Ευρωπαϊκής Αριστεράς θα το παραδεχτώ. Μα για το ΠΑΣΟΚ αυτή ήταν η δύναμή του την έχασε γι’ αυτό χάνει. Η δύναμή του ήταν να πρωτοπορεί σε ιδέες, να δίνει απόψεις, να κοιτάζει το μέλλον και να δίνει μια διάσταση καινούργια στην πορεία της πολιτικής και των αλλαγών.

                        Γιατί δεν πρέπει να θωρακίσουμε το θεσμικό πλαίσιο που οδηγεί στη κοινωνία των ίσων δυνατοτήτων και ευκαιριών και των αξιοκρατικών επιλογών σε όλες τις μορφές της κοινωνικής οργάνωσης; Πού διαφέρουμε από τη Νέα Δημοκρατία;

                        Θα σας πω εγώ που διαφέρουμε. Ο 2190 ήταν ένας επαναστατικός νόμος. Η Νέα Δημοκρατία δεν τον θέλει, θέλει να τον καταργήσει, να διαιωνίσει το δικό της status. Ο 2190 ήταν ένας επαναστατικός νόμος, αλλά δεν ήταν νόμος που τον κατοχυρώσαμε από την πρώτη στιγμή κλείνοντας όλα τα παράθυρα του ευρύτερου δημόσιου τομέα.

                        Το αποτέλεσμα ποιο ήταν; Μέσα από την πολιτική της μετάβασης και μέχρι να κλείσουμε σιγά και σταδιακά τα παράθυρα από το ’93 ’94 μέχρι το 2004, είχε καταργηθεί η εμπιστοσύνη του κόσμου στην αξιοκρατία.

                        Ήξερε ότι και στους συμβασιούχους και στα παράθυρα από εδώ και στα παράθυρα από εκεί, όλο και κάτι καταργείται απ’ αυτό το γενικό επίπεδο αξιοκρατίας. Μπορούμε σήμερα να πούμε, ότι θα κλείσουμε όλα τα παράθυρα χωρίς καμιά άλλη προϋπόθεση για να μπορεί να αποκτήσει ξανά εμπιστοσύνη το κράτος στον πολίτη;

                        Και πρέπει να πω ότι, όλα αυτά εξαρτώνται από δυο πολύ μεγάλες αλλαγές που και οι δυο έχουν μεγάλη σχέση με την δημοκρατία.

                     Η μια αφορά το πολιτικό μας σύστημα. Η πολιτική δεν μπορεί να συνεχίσει έτσι. Είναι ένα επάγγελμα. Μια τεχνική διαχείρισης της εξουσίας. Έχει αφυδατωθεί από κάθε ικμάδα. Δεν είναι τυχαίο ότι όταν ζητάς να γίνουν ανατροπές στο πολιτικό σύστημα συναντάς όλο το νέο κατεστημένο βουλευτών, δημάρχων, νομαρχών, όλο το κατεστημένο συνδικαλιστών κλπ που βρίσκονται απέναντι στο φόβο των αλλαγών από τα κεκτημένα.

                        Το πολιτικό σύστημα πρέπει να αλλάξει.

                      Πρέπει να αλλάξει ο εκλογικός νόμος. Πρέπει να αλλάξει ουσιαστικά η αυθεντική εκπροσώπηση και αντιπροσώπευση των λαϊκών συμφερόντων. Πρέπει να αλλάξει μέσα από διαδικασίες που φέρνουν τον βουλευτή πιο κοντά στο λαό. Πρέπει να αλλάξει μέσα από διαδικασίες συμμετοχής του Κοινοβουλίου στην ανάπτυξη των περιφερειών. Πρέπει να αλλάξει μέσα από τη δυνατότητα του πολίτη να ξεχωρίζει κόμματα και πρόσωπα και να επιβραβεύει τα πρόσωπα στη τοπική κοινωνία που μπορούν κατά την γνώμη του να είναι με αξιοκρατική επιλογή ανεξάρτητα σε ποιο κόμμα ανήκουν.

                        Πρέπει να δούμε μεγάλες αλλαγές στη διαδικασία της αντιπροσώπευσης. Πρέπει να καταργήσουμε την ιδιωτική χρηματοδότηση από τα κόμματα. Να αυξηθεί η κρατική χρηματοδότηση. Δεν μπορεί συνεχώς όλα να εξαρτώνται αν το πολιτικό χρήμα από τις μεγάλες περιφέρειες που όλοι χρειάζονται πολλά χρήματα για να εκλεγούν βουλευτές και γράφουν μέσα στους νόμους, ότι θα πάρουν μέχρι χίλια, ή μέχρι δυο χιλιάδες ή μέχρι τρεις χιλιάδες ευρώ οικονομική υποστήριξη.

                        Και ξέρουμε ότι εμείς τα υπογράφουμε ενώ ουσιαστικά δεν εφαρμόζονται. Θα πάμε θα πούμε με ειλικρίνεια στο λαό, ποιος είναι ο ρόλος μας, ποια είναι η αλήθεια, τι πρέπει να κάνουμε, για να αλλάξουμε αυτό το σύστημα των θεσμών που ενώ γεννήθηκε για μια ζωντανή δημοκρατία φαίνεται τώρα να έχει ενσωματωθεί μέσα στις παντοδύναμες εξουσιαστικές και κρατικές δομές; Ναι ή όχι;

                        Και θέλουμε και μια μεγάλη συνταγματική μεταρρύθμιση, μια μεγάλη συνταγματική αναθεώρηση, με επίκεντρο, τη δημοκρατία. Τη συμμετοχή της κοινωνίας, το συμμετοχικό προγραμματισμό, τη δυνατότητα που έχει η κοινωνία να νομοθετεί, τη δυνατότητα που έχει η κοινωνία πολιτών να εκφράζεται στα κέντρα λήψης των αποφάσεων, τη δυνατότητα που έχουν οι θεσμοί να έχουν αρμοδιότητα και να παίρνουν την ευθύνη, την ανάληψη πρώτα της ευθύνης και μετά της αρμοδιότητας και των πόρων για να  υλοποιήσουν αυτή την ευθύνη.

                        Αυτό είναι όμως άλλο σύστημα διακυβέρνησης. Είναι ένα διαφορετικό σύστημα απ’ αυτό που κυβερνούσαμε τα τελευταία χρόνια. Είναι αυτό που πρέπει να ανατρέψουμε και να αλλάξουμε σήμερα. Είναι αυτό που πρέπει να προτείνουμε για να πειστούν ότι έχουμε αλλάξει. Αν δεν το προτείνουμε έτσι, αγαπητοί σύντροφοι και φίλοι, κανείς δεν πιστεύει ότι αλλάζεις ουσιαστικά την πολιτική σου και την κατεύθυνσή σου.

                        Άρα λοιπόν ξαναρχόμαστε στο κόμμα μας. Ποιο κόμμα; Ποιο είναι το κόμμα που θα εμπνεύσει την κοινωνία; Αυτό που βλέπουμε στα τηλεοπτικά παράθυρα; Ποιο είναι το κόμμα που θα εμπνεύσει την κοινωνία, όταν ο πολίτης κάνει μια πολύ απλή σκέψη. Ξέρετε μας έχει φύγει πολύ η λογική, η κοινή λογική έχει φύγει από την αντίληψή μας και την στάση μας εδώ και πάρα πολλά χρόνια.

                        Είναι δυνατόν ποτέ να προτείνεις ανατροπές τέτοιες στην κοινωνία και να μην τις εσωτερικεύεις στη δομή και τη λειτουργία του κόμματός σου, να μην πιστεύεις ότι αυτό το πρότυπο είναι η απαραίτητη μίνιμουμ προϋπόθεση για να μπορείς να αναπτύξεις μια σχέση εμπιστοσύνης;

                        Είναι δυνατόν δηλαδή να πείσουμε εμείς ότι θα ανατρέψουμε τα πάντα, όταν το ΠΑΣΟΚ είναι ένα κόμμα αξιωματούχων και ένα κόμμα του κράτους και παράλληλα ένα αρχηγικό και μη δημοκρατικό κόμμα;

                        Και δεν μιλάω για την τελευταία περίοδο, μιλάω για όλη την περίοδο από το 1993-1994 και μετά. Είναι δυνατόν αυτό το πρότυπο που θέλεις να κάνεις στη κοινωνία, να μην εμπνέει τη δική σου πρακτική σε ότι αφορά την κοινωνία, αλλά να έρχεται και να λέει για ποια ανανέωση μου μιλάς, για ποια πρόσωπα μου λες, για ποιες τοπικές εξουσίες, για ποια κατεστημένα συμφέροντα, για ποιες διαπραγματεύσεις και συναλλαγές για ποιες αποφάσεις που παίρνονται και πού παίρνονται οι αποφάσεις, για ποιες δικαιοδοσίες έχει η κοινωνία να μην κάθεται στον καναπέ της και βλέπει την τηλεόρασή της; Και καλά κάνει γιατί δεν εμπνέεται.

                        Αυτή λοιπόν είναι η μεγάλη πρόκληση. Γι’ αυτό είπα από την αρχή ότι αν δεν αλλάξει το ΠΑΣΟΚ, δεν υπάρχει περίπτωση να κερδίσει.

                     Το ΠΑΣΟΚ κέρδιζε επειδή ο κόσμος πίστευε ότι αυτά που λέει τα κάνει και ότι αυτά που λέει είναι πολύ προωθημένα και κάνουν ρήξεις με τις δομές που καθημερινά καθηλώνουν τον πολίτη και του φτωχαίνουν την ζωή τους και την καθημερινότητά του.

                        Εγώ λοιπόν λέω, πρέπει καταρχήν να ξαναγυρίσει ουσιαστικά, να ξεκινήσουμε από την πλήρη αποκρατικοποίηση του κόμματος. Θυμάμαι στην τελευταία κυβέρνηση που συμμετείχα, ότι ψάχναμε να βρούμε ποιοι είναι οι πολυθεσίτες στον κρατικό μηχανισμό. Όλοι τους ξέραμε, τους ξέραμε σποραδικά από εδώ και από εκεί.

                        Αρνιόντουσαν οι κάτοχοι των θέσεων των Υπουργικών και Κρατικών τιμαρίων να τους δώσουν ουσιαστικά ένα χρόνο και δεν φθάσαμε σε καμία κατάληξη. Μα είναι δυνατόν αυτό που βλέπεις στη καθημερινή σου ζωή, αφού κάθε δομή εξουσίας προέρχεται απ’ αυτό το πράγμα, το βλέπεις πώς κατανέμεις αυτό το προσωπικό. Είναι δυνατόν να μην ξεκινήσουμε με καταστατικά την αποκρατικοποίηση του κόμματος με καταστατικά την αποσύνδεσή του από το κράτος.

                        Και μετά να επιστρέψουμε στη βάση μας, από πότε  δηλαδή θα επιστρέψουμε στη βάση μας; θα σας θυμίσω εγώ. Από το 1987. Μετά τη Χαλκίδα και τις Δημοτικές Εκλογές του ’86, μιλήσαμε για αναγέννηση και τότε είχε φύγει ο Λαλιώτης και ενώ ήταν απέξω έκανε και ένα κείμενο για την αναγέννηση. Εγώ μιλούσα για την ανασυγκρότηση μετά ήρθε η ανασύνταξη, μετά ήρθε η επανίδρυση, μετά ήρθε η νέα αλλαγή, δηλαδή εξαντλήσαμε όλο το λεξιλόγιο για να περιγράφουμε ένα πρόβλημα που κάθε φορά δεν το λύναμε.

                        Και τώρα έψαχνα να βρω ποια είναι η καινούργια λέξη πριν φθάσω στην ανατροπή και πραγματικά μου ήρθε ως το τελευταίο αποκούμπι του ελληνικού λεξιλογίου. Γιατί το πρόβλημά μας είναι οι πρακτικές μας, δεν είναι οι θεωρίες μας, δεν είναι οι λέξεις μας, δεν είναι η ελληνική γλώσσα που είναι πλούσια για να περιγράψει την πραγματικότητα.

                         Δυο πράγματα αφορούν την μεγάλη αλλαγή στο κόμμα. Η εσωκομματική δημοκρατία και η συλλογικότητα. Λέμε παράδειγμα, η σοσιαλδημοκρατία, η σοσιαλιστική αριστερά, η ευρωπαϊκή αριστερά είναι σε κρίση. Δεν μπορεί να βρει μια ταυτότητα. Η Σεγκολέν, για παράδειγμα έλεγε πράγματα που ήταν γενικά και αόριστα, όλοι μαζί θα πάμε, θα δείξουμε και μια τηλεοπτική δημοκρατία αναδείκνυε αυτό το καλοκάγαθο πρόσωπο, ήρθε ο Σαρκοζί ύψωσε τις διαχωριστικές γραμμές από τη θέση της λαϊκής δεξιάς και πήρε τις εκλογές με μεγάλη άνεση.

                        Αυτή η κρίση που την λέμε τόσα χρόνια πώς αντιμετωπίζεται; Είναι υπόθεση ενός κειμένου; Είναι υπόθεση μιας καλής μελέτης ή ανάλυσης; Ή είναι υπόθεση μιας μεγάλης συζήτησης που πρέπει να γίνει σε όλη την κοινωνία, σ’ όλο το Κίνημα για να μπορέσουμε να βρούμε την χρυσή τομή όπως είπαμε για παράδειγμα τις ιδιωτικοποιήσεις ή άλλα δισεπίλυτα προβλήματα, να βρούμε για παράδειγμα αυτό το πράγμα και να χαράξουμε μια πολιτική;

                        Μα αν σε σας προσφερθεί η δυνατότητα να συμμετέχετε στη χάραξη της πολιτικής, αυτόματα είσαστε πρωτοπόροι στο να ξαναγίνει συλλογικό το ΠΑΣΟΚ. Το μέλος τι το θέλουμε, απλά για να πηγαίνει να ψηφίζει τους αξιωματούχους με τα πούλμαν και το φίλο και να μην ξεχωρίζουμε το μέλος από το φίλο;

                        Θα θέλαμε το μέλος να ξαναπάρει την εξουσία στα χέρια του, να μπορεί ο Υπουργός Εσωτερικών ο κ. Σκανδαλίδης να λογοδοτεί στην Οργάνωση βάσης του, γιατί είναι μέλος της, δεν παρεμβαίνει η οργάνωση στην κυβερνητική πολιτική, καλεί το μέλος της που είναι ο Σκανδαλίδης και εκεί πηγάζει όλη η αξία του και η αρμοδιότητά του και η εξουσία του από τη βάση του να έρθει στην Οργάνωσή του. Αυτό το στοιχειώδες δικαίωμα, είτε το έχει τυπικά είτε όχι η Οργάνωση δεν της επιτρέπεται να το ασκήσει.

                         Πάντα υπάρχουν κάποια παραθυράκια που επιτρέπουν στην ηγεσία του κόμματος, όχι μόνο στον Πρόεδρο, αλλά και στο Εκτελεστικό Γραφείο, να μην κάνει ποτέ προκριματικές εκλογές. Μα δεν μπορεί να γίνουν προκριματικές εκλογές χωρίς αξιολόγηση του έργου, χωρίς λογοδοσία, χωρίς συζήτηση για το πρόγραμμα του θεσμού που εκπροσωπείται, χωρίς υποψηφιότητες ανοιχτές στη κοινωνία, χωρίς να κρίνονται για να πάμε στις προκριματικές εκλογές;

                        Όταν λοιπόν πολιτικά από την Οργάνωση έχει αφαιρεθεί το πρόγραμμα, η διαδικασία των παρεμβάσεων στη κοινωνία, έχει αφαιρεθεί ότι έχει ζωντανή σχέση με την πολιτική και τη συλλογικότητα, είναι φανερό ότι η Οργάνωση αφυδατώνεται και γίνεται ο φτωχός συγγενής των κρατικών και κυβερνητικών δομών.

                        Θα επιστρέψουμε την εξουσία στη βάση του Κινήματος ιδού το ερώτημα, χωρίς υποσημειώσεις; Θα καταργήσουμε τους αστερίσκους του Καταστατικού; Να μπορούμε να συμμετέχουμε στη συζήτηση, για το πώς συγκροτούνται τα ψηφοδέλτια, για το ποια είναι τα κριτήρια, για το τι πρέπει να γίνει πρώτο και τι δεύτερο, για το πώς αναπτύσσεται η περιοχή μας, για το πώς αποφασίζει μια τοπική κοινωνία μέσα από ένα δημοψήφισμα, για το τι θέση θα πάρει σε ένα τοπικό πρόβλημα, ναι ή όχι;

                        Θα δει ο πολίτης ότι η επιστροφή στην εξουσία στη βάση του ΠΑΣΟΚ του δίνει τη δυνατότητα επειδή είναι ανοιχτό κόμμα, να συμμετέχει σ’ αυτή τη διαδικασία και άρα να βρει και ο ίδιος ενδιαφέρον στην πολιτική και να μην λέει, όλοι ίδιοι είναι, όλοι τα παίρνουν και όλοι είναι λαμόγια;

                        Θα το κάνουμε αυτό; Να μια μεγάλη αλλαγή στην Οργάνωσή μας. Μια μεγάλη αλλαγή στην ηγεσία μας πρέπει να γίνει. Είναι δυνατόν να πηγαίνουμε στην εκλογή Προέδρου και να μην έχει προηγηθεί Συνέδριο που να λέει, τι κάναμε, πώς το κάναμε, γιατί το κάναμε, να έρθετε εσείς και να αποφασίσετε, να βγάλετε την απόφασή σας για το ΠΑΣΟΚ που θέλετε, για την πολιτική που πρέπει να ασκηθεί και μετά να έρθει κατά συνέπεια η εκλογή του Προέδρου του Κινήματος να γίνει στη βάση μιας πολιτικής άποψης και όχι των προσωπικών αναμετρήσεων και των διαπληκτισμών και των αντεγκλήσεων και της αναζήτησης του χθες, όταν το αύριο πρέπει να είναι αυτό που θα δώσει τη δυνατότητα να κρίνουμε σωστά ποιος μπορεί ή δεν μπορεί;

                     Αυτή είναι η διαφορά του ΠΑΣΟΚ της ήττας, με ένα ΠΑΣΟΚ που μπορεί να νικήσει. Η διαφορά του ΠΑΣΟΚ της ήττας με ένα ΠΑΣΟΚ που μπορεί να νικήσει είναι, να μην λέει απλά, υπάρχουν κλέφτες, υπάρχουν άνθρωποι που πλούτισαν παράνομα όλα τα χρόνια τα προηγούμενα, να μην το λέει απλά, αλλά να φτιάχνει την δομή, έτσι ώστε όταν θα ξαναέρθει στη κυβέρνηση να μην μπορεί να  αναπαραχθεί το φαινόμενο. Άρα ο λαός να πει, άλλαξαν οι άνθρωποι, δεν θα έρθουν να κυνηγάνε τις μάγισσες.

Εγώ λοιπόν πιστεύω ότι ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ πρέπει να εκλέγεται από τη βάση του Κινήματος μετά από το Συνέδριο. Πρέπει να εκλέγεται από το Συνέδριο η συλλογική του ηγεσία, το Πολιτικό Συμβούλιο, ο Γραμματέας, όπως θέλετε πέστε το. Πρέπει να εκλέγονται όλα τα όργανα του ΠΑΣΟΚ από τη βάση του Κινήματος, δηλαδή από το Μητρώο μελών του και πρέπει όλοι οι αντιπρόσωποι σε συνδυασμούς, σε διαδικασίες, σε συνδικάτα κλπ., από το αντίστοιχο κοινωνικό σώμα, μαζί με τα μέλη και οι ενεργοί πολίτες γιατί εκφράζουν την τοπική κοινωνία.

Άρα αλλού βάζουμε την τοπική κοινωνία που εκπροσωπείται κι αλλού είναι η κομματική δομή που διατηρεί το σύγχρονο δημοκρατικό της χαρακτήρα και τη λειτουργία της. Αυτή είναι η σύνθεση ενός Κόμματος – σύγχρονου θεσμού με ένα Κίνημα ενεργών και χειραφετημένων πολιτών.

Έτσι θα πιστέψει ο άλλος ότι όταν θα έρθει εδώ, δεν θα έρθει για να βοηθήσει τον Σκανδαλίδη να βγει βουλευτής της Α’ Αθήνας. Θα έρθει να βοηθήσει, θα συμμετάσχει στην αντιμετώπιση του προβλήματος του 2ου Διαμερίσματος, γιατί είναι μεγάλο το πρόβλημα και μπορεί ο ίδιος να παρέμβει, να χαράξει πολιτική, να δώσει απαντήσεις στα ερωτήματά του.

Αυτό είναι το ανοιχτό Κόμμα που μπορεί να αλλάξει τα πράγματα στη χώρα. Γιατί; Γιατί το μοντέλο που επαγγέλλεται, το εξωτερικεύει στη λειτουργία του: Εσωκομματική δημοκρατία και συλλογικότητα.

Αγαπητοί φίλοι και φίλες σας κούρασα βέβαια αλλά είμαι αναγκασμένος να πω και λίγα ακόμη λόγια.

Είμαστε μπροστά σε πολύ δύσκολες προφανώς εξελίξεις, γιατί αυτά που έχουμε να κάνουμε δεν είναι μόνο πολλά και μεγάλα και έχουμε πολλά χρόνια που λέγαμε να τα κάνουμε και δεν τα κάναμε, είναι κάτι χειρότερο: ότι πρέπει να γίνουν και σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Γιατί δεν έχουμε την πολυτέλεια του χαμένου καιρού.

Εγώ λέω ότι το πρώτο πράγμα που πρέπει να συμφωνήσουμε, είναι αν πιστεύουμε πραγματικά σε τέτοιες θέσεις και προτάσεις, να κλείσουμε τα αυτιά μας στις σειρήνες των προσωπικών αντιπαραθέσεων, των αντεγκλήσεων, των δήθεν διασπάσεων και διαφόρων άλλων πραγμάτων, των ψιθύρων, των διαδρομιστών και όλων των άλλων, που λένε διάφορα πράγματα και καθημερινά δηλητηριάζουν τη ζωή μας.

Να μην χάσουμε τη ρότα μας, το στόχο μας. Πρέπει να ξαναγίνει το ΠΑΣΟΚ πρωτοπόρο στην κοινωνία; Αυτό είναι το ερώτημα. Χρειάζεται να γίνουν μεγάλες ανατροπές, μεγάλες τομές; Να τις κάνουμε. Να τις προσδιορίσουμε. Να τις συμφωνήσουμε. Να δεσμεύσουμε το νέο Πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, όποιος κι αν είναι.

Το νόημα του να μην δοθεί λευκή επιταγή, είναι ακριβώς αυτό που πρέπει να κάνει ο Πρόεδρος. Όχι ότι ο Πρόεδρος δεν έχει καλή πρόθεση όποιος κι αν είναι, γιατί δεν μπορεί από εδώ και πέρα ένας να κυβερνήσει το καράβι, σε μια σύνθετη περίοδο που χρειάζονται όλες μας οι δυνάμεις για να αλλάξουμε τα πράγματα και να πάμε μπροστά.

Επαναλαμβάνω το κεντρικό θέμα του πολίτη είναι η πολύχρονη διακυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και η απάντησή μας. Εγώ δέχομαι ότι πρέπει να νικήσουμε τις επόμενες εκλογές οπωσδήποτε, το λέει συχνά ο Βαγγέλης Βενιζέλος. Δεν θα νικήσουμε όπως είμαστε. Αν δεν αλλάξουμε, δεν νικάμε.

Αλλά δεν είναι το θέμα αν θα εκλεγεί ο ένας ή ο άλλος στην Προεδρία. Είναι ποιος μπορεί ουσιαστικά να εγγυηθεί αυτή την πορεία των ανατροπών και των ρήξεων που απαιτούνται. Ποιος μπορεί να βάλει τον εαυτό του στην υπηρεσία της Παράταξης κι όχι την Παράταξη στην υπηρεσία της προσωπικής του φιλοδοξίας. Ποιος μπορεί να ανοίξει ένα πραγματικά καινούργιο δρόμο, επειδή ακριβώς εμπιστεύεται και ξέρει τι σημαίνει η βάση του Κινήματος και τι τραύμα έχει ήδη υποστεί από όλη αυτή την πορεία και της τελευταία δραματικής ήττας.

Εγώ λέω ότι πρώτα από όλα πρέπει να συμφωνήσουμε ότι η Δευτέρα, αυτή ή την άλλη, θα είναι το ξεκίνημα της νέας πορείας όποιος κι αν είναι Πρόεδρος. Σε ό,τι με αφορά είναι φανερό ότι αυτή τη γραμμή ακολουθούσα πάντα, αυτή θα ακολουθήσω τώρα με μεγαλύτερη δύναμη, με μεγαλύτερη προσπάθεια, με μεγαλύτερο πείσμα.

Δεν έχω ψευδαισθήσεις, δεν πρόκειται να πάει να ψηφίσει την Κυριακή το αναγεννημένο ΠΑΣΟΚ, θα πάει να ψηφίσει το ΠΑΣΟΚ της ήττας και μάλιστα στη χειρότερη δυνατή του στιγμή. Δεν έχω ψευδαισθήσεις ότι μπορεί να γίνει μια εσωτερική έκρηξη και ξαφνικά θα βγει Πρόεδρος ο Σκανδαλίσης. Ούτε αυτό γίνεται.

Όμως και ο Σκανδαλίδης και ο Παπανδρέου και ο Βενιζέλος έχουν τη δυνατότητα, αν μπούμε σε αυτή τη διαδρομή με μεγάλη πίστη αλλάζοντας τα μέχρι τώρα πράγματα και συμβάλλουμε αποφασιστικά, μπορούμε όποιος κι αν είναι Πρόεδρος, να προχωρήσουμε μπροστά. Άρα αυτό είναι το ένα ζητούμενο.

Το δεύτερο ζητούμενο είναι αλίμονο εάν μετά την εκλογή του Προέδρου, αναπαραχθεί η ίδια αντιπαράθεση μέχρι το Συνέδριο του Κόμματος, που θα γίνει το Γενάρη – Φλεβάρη. Τότε δεν θα έχουμε μεγάλη τύχη.

Το τρίτο ζητούμενο είναι αυτή καθαυτή η διαδικασία της Κυριακής, που πρέπει εσείς να την προφυλάξετε από οποιοδήποτε κίνδυνο από οπουδήποτε και να υπάρχει. Αν αυτό το συμφωνήσουμε, εγώ μπορώ να είμαι και αισιόδοξος την επόμενη μέρα.

Δεν μπορούμε να τρώμε συνέχεια τις σάρκες μας.

Δεν μπορούμε να συγκρουόμαστε στο όνομα προσωπικών στρατηγικών και φιλοδοξιών.

Δεν μπορούμε άλλο, να υποσχόμαστε εξουσίες ανύπαρκτες σε αξιωματούχους.

Δεν μπορούμε άλλο, να βρισκόμαστε στο απυρόβλητο και να νομίζουμε ότι είμαστε μέσα σε μια γυάλα και ότι η βάση μας δεν τραυματίζεται από αυτά που βλέπει, ή που κάνουμε κάθε φορά, ή με το λόγο που εκφέρουμε.

Άρα επειδή τελειώνουν αυτές οι μέρες και πάμε στην εκλογή, εγώ νομίζω ότι η Δευτέρα μπορεί να είναι μια άλλη μέρα, ότι μπορούμε να κοιτάξουμε ξανά ψηλά, ότι μπορούμε να ανοίξουμε τον καινούργιο δρόμο.

Είναι φανερό ότι στο ΠΑΣΟΚ είμαστε όλοι μαζί. Αλλά δεν είμαστε όλοι ίδιοι. Πάντοτε τιμούσα, σεβόμουν, σέβομαι άξιους συντρόφους.

Με το Γιώργο Παπανδρέου είμαι μαζί του από μικρό παιδί, πριν κατέβει υποψήφιος στην Πάτρα από τη δεκαετία του ’70 κι έχουμε μια κοινή διαδρομή, είμαστε πολλά χρόνια στα ίδια όργανα, συμμετείχαμε σε κοινές Κυβερνήσεις, είχε πάντα προοδευτικές ιδέες, είχε πάντα επιμονή και ένα χαρακτήρα δημοκρατικό και πραγματικά απλό και πολύ ευπροσήγορο.

Τον Βαγγέλη Βενιζέλο τον γνώρισα πολύ αργότερα μετά το 1989, είναι ένα άξιο στέλεχος, που λειτούργησε όλα αυτά τα χρόνια που πέρασαν τα 17 χρόνια, απέδειξε με την ικανότητά του, με το λόγο του, με τη στάση του, ότι μπορεί να είναι ένας υποψήφιος Πρόεδρος του Κινήματος.

Άρα είμαστε όλοι μαζί. Ο καθένας όμως έχει τη δική του καταγωγή, τα δικά του βιώματα, τη δική του διαδρομή.

Έχω πει και τις προάλλες ότι εγώ στέκομαι μπροστά τους μόνος και ελεύθερος.

Μόνος και ελεύθερος, στην ανεξάρτητη σκέψη μου, στην αυτόνομη διαδρομή μου. Δεν με πείραξαν καθόλου όλα αυτά που ακούγονται γιατί κατέβηκα, ποια σκοπιμότητα υπηρέτησα, με ποιον διαπραγματεύθηκα.

Ο ελληνικός λαός η ελληνική κοινωνία ξέρει πολύ καλά ότι τέτοια πράγματα δεν τα έχω κάνει στη ζωή μου και δεν θα τα κάνω τώρα.

                        Και εσείς που είσαστε εδώ και σας ξέρω τόσα χρόνια, θα μπορούσα να απευθυνθώ σε σας σε αυτή την αίθουσα και είναι, άλλοι τόσοι που είναι έξω από αυτή, και να σας ρωτήσω, πότε στα χρόνια που σας ξέρω υπήρξε ένα τηλέφωνο δικό μου ή μια επαφή μαζί μου που σας είπε τι να ψηφίσετε, ποιον να πολεμήσετε, ποιον να διαφθείρετε, ποιον να παρασύρετε ή σε ποιο στρατό να ενταχθείτε.

                      Αυτή λοιπόν είναι η στάση μου.

                     Είμαι μόνος και ελεύθερος.

                     Και απευθύνομαι σε εσάς, ζητώντας την εμπιστοσύνη σας, όχι μόνο γιατί μια υποψηφιότητα σαν και τη δική μου εκτόνωσε τα πράγματα ή τα ομαλοποίησε, και έβαλε την πολιτική στο τραπέζι.

                     Αλλά γιατί νιώθω ότι έχω τη δύναμη, έχω τη θέληση, έχω την άποψη, τη γνώση, να οδηγήσω τα πράγματα μαζί σας μπροστά.

                        Και νιώθω επιπλέον, επειδή γύρισα όλη τη χώρα, πάνω από 40 νομούς και είπα τις ίδιες σκέψεις, και εκεί δεν ήταν όπως τώρα μια μεγάλη ομιλία, αλλά ήταν λιγότερος κόσμος και κάναμε συζήτηση μετά, λέω ότι αυτές οι σκέψεις είναι πλειοψηφικές στο ΠΑΣΟΚ. Και αυτό είναι μια πρώτη ηθική νίκη, μια πρώτη ηθική δικαίωση.

                        Άρα λοιπόν ζητάω την εμπιστοσύνη σας και για μια πολιτική δικαίωση την Κυριακή, ζητάω ακριβώς να καταλάβετε ότι δεν είναι μια χαμένη ψήφος η ψήφος στην υποψηφιότητα μου, αλλά είναι μια πολιτική ψήφος.

                     Στο ΠΑΣΟΚ δεν υπάρχουν χαμένες ψήφοι γιατί δεν υπάρχουν διαφορετικές παρατάξεις, διαφορετικά κόμματα, που διεκδικούν εξουσίες ανύπαρκτες ή υπαρκτές.

                        Πιστεύω ότι η επόμενη μέρα αν νιώσω δυνατός και πολιτικά, νομίζω ότι τα πράγματα μπορούν και με τη δική μου συμβολή να πάνε καλύτερα για το κόμμα μας, για τη μεγάλη αλλαγή που πρέπει να κάνουμε.

                        Σας ζητώ λοιπόν να προσέλθετε στην κάλπη την Κυριακή.

                      Να πάρετε μαζί σας όσους μπορείτε περισσότερους.

                      Να έχει πολύ μαζική και μεγάλη συμμετοχή.

                      Να ψηφίσετε με το χέρι στην καρδιά αυτό που νομίζετε ότι είναι το καλύτερο.

                        Γιατί ξέρετε πολύ καλά ότι και την επόμενη μέρα, εμείς, πάλι μαζί θα είμαστε και θα είμαστε μαζί στον μεγάλο αγώνα είτε στο ΠΑΣΟΚ, είτε στο Δήμο της Αθήνας, είτε στο λαϊκό κίνημα, για να προχωρήσουμε τα πράγματα μπροστά.

                        Κλείνοντας, θέλω να σας πω και μια ύστερη σκέψη μου.

                      Το 1974, όταν ιδρύθηκε το ΠΑΣΟΚ, ο Ανδρέας έπρεπε να κάνει εκλογές σε 2 μήνες και έφτιαξε τα ψηφοδέλτια εκ των πραγμάτων από τα παλιά στελέχη της Ένωσης Κέντρου και της παραδοσιακής Αριστεράς που είχαν εισρεύσει τότε με την αυτοοργάνωση στο ΠΑΣΟΚ. Ήταν κοινωνικά καταξιωμένα, γνωστά στις κοινωνίες τους και άρα έπρεπε να πάρουμε μεγάλο ποσοστό.

                        Την ίδια περίοδο αλλά και μετά όταν  πήραμε την κυβέρνηση, τη φυσιογνωμία τη διαμόρφωσε, με δική του επιλογή, η νέα γενιά της πατρίδας μας. Αυτή που έβγαινε από τα πανεπιστήμια, αυτή που έβγαινε από τα χωράφια, αυτή που ζούσε μέσα στη δικτατορία και αντιστεκόταν, αυτή η γενιά που σκοτωνόταν, έπαιζε ξύλο τα πρώτα χρόνια του ΠΑΣΟΚ για τις ιδέες της και όχι για τις καρέκλες που είχε να μοιράσει μεταξύ της. Για το βιβλίο που διάβαζε, για το τελευταίο βιβλίο που διάβαζε.

                        Δεν ανοίγουν νέοι ιστορικοί κύκλοι χωρίς την πρωτοπορία της νέας γενιάς αν θέλουμε να είναι κύκλοι προόδου και ευημερίας.

                        Το τελικό εγχείρημα της νέας μεταπολίτευσης θα κριθεί από αυτή την πρωτοπορία και αυτή τη συμμετοχή. Δεν είναι δυνατόν,να αφήνουμε τα χιλιάδες παιδιά που έρχονται να εξανεμίζονται σαν αέρας.

                        Πρέπει να φέρουμε το οξυγόνο τους μέσα στην οργάνωση μας, μέσα στο κόμμα μας, μέσα στο κίνημα μας. Να εμπλουτίσουμε τις ιδέες μας. Εμείς απλά να τους ανοίξουμε το δρόμο και αυτοί να χαράξουν την πολιτική που απαιτείται. Μπορεί να γίνει όχι μόνο καταστατικά, αλλά πολιτικά και θεσμικά.

                        Εγώ ήδη έχω προτείνει σε όλα τα όργανα να εκλέγονται τουλάχιστον 15-20% νέοι άνθρωποι κάτω από 30 χρόνων. Να βγαίνουν με εκλογές, αλλά να είναι υποχρεωτική η συμμετοχή τους. Είναι νέα γενιά με δύναμη, με ταλέντο, με γνώση, με προοδευτικότητα, με δημιουργική διάθεση και θέλουν να ασχοληθούν με τη ζωή τους και το μέλλον τους. Πρέπει αυτοί να μπολιάσουν με το οξυγόνο τους, με τη δύναμη τους το κίνημα μας.

                        Εγώ λοιπόν πιστεύω ότι αν όλοι μαζί βρεθούμε, αν αποκτήσουμε ένα νέο συμβόλαιο εμπιστοσύνης με το λαό, ότι θα φέρουμε τη νέα γενιά στο προσκήνιο, ότι θα κατοχυρώσουμε την αξιοβίωτη ζωή για τον καθένα, ότι θα κατοχυρώσουμε την αλληλεγγύη των γενεών και τα δικαιώματα που έχουν όλες οι γενιές σ’ αυτή τη ζωή, ότι θα ενισχύσουμε και τους παραγωγούς και τους δημιουργούς, έτσι ώστε να αναπτύξουν όλα τα ταλέντα τους και τις πρωτοβουλίες τους.

                    Πιστεύω ότι αν αυτό το κάνουμε πράξη, τότε πολύ γρήγορα η μεγάλη προοδευτική, κοινωνική και πολιτική πλειοψηφία θα ξαναχτυπήσει την πόρτα της εξουσίας.

                        Όχι απλά για να γίνει κυβέρνηση, αλλά για να έρθει ο λαός στην εξουσία, για να θυμίσω το παλιό σύνθημα του ’81 «το ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση ο λαός στην εξουσία», που κατέληξε, σταδιακά, το ΠΑΣΟΚ να φύγει από την κυβέρνηση και ο λαός να πάει στο σπίτι του.

                        Άρα λοιπόν τη μάχη θα τη δώσουμε με τις ιδέες μας, για τις ιδέες μας. Με το λαό, για το λαό και την πατρίδα. Για μια πατρίδα που αξίζει να γίνει καλύτερη. Για το δικαίωμα του καθένα στην ευημερία. Για τη μεγάλη προοδευτική και δημοκρατική παράταξη που ότι έχει γίνει σ’ αυτό τον τόπο αυτή το έκανε.

                        Και για ένα κίνημα που όπως έλεγε ο Ανδρέας ξεκίνησε από πολύ μακριά για να πάει πολύ πιο μακριά, γιατί έχει να προσφέρει και στο νέο ιστορικό κύκλο.

                       Να προσφέρει τη νέα πρόταση αλλαγής και μεταρρύθμισης για τη χώρα, να προσφέρει τα νέα όνειρα στους νέους ανθρώπους, να προσφέρει την αποδοχή και την προσδοκία σε όλες τις γενιές των Ελλήνων που μπορούν να ξαναβρούν στο Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα αυτή τη μεγάλη δύναμη της αλλαγής και της ανανέωσης.

                        Να λοιπόν ποιο είναι το πραγματικό νόημα της ψήφου της Κυριακής.

                      Αυτό το ΠΑΣΟΚ των ονείρων μας, το ΠΑΣΟΚ του μέλλοντος μας, το ΠΑΣΟΚ της μεγάλης δημοκρατικής ανατροπής, της κυβερνώσας Αριστεράς. 

                       Να πάτε με νηφαλιότητα, με πίστη να ψηφίσετε ό,τι θέλετε και εμείς θα είμαστε πάλι εδώ την επόμενη μέρα να δώσουμε μαζί τον αγώνα στην πρώτη γραμμή της μάχης.

                        Γεια σας και με τη νίκη του ΠΑΣΟΚ!!!

                      Να ‘στε καλά.