Ομιλία σε ημερίδα που διοργανώνει η Ν.Ε. ΠΑ.ΣΟ.Κ. Ν. Σερρών με θέμα: ”ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ – ΑΙΡΕΤΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ – ΣΥΝΕΝΩΣΕΙΣ ΔΗΜΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ (ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ Νο 2) – ΕΚΛΟΓΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ”.

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Ευχαριστούμε που ανταποκριθήκατε στην πρόσκληση, είναι τιμή και χαρά μας για μία ακόμη φορά να έχουμε τον Κώστα Σκανδαλίδη, τον πρώην Υπουργό και Βουλευτή του ΠΑΣΟΚ στις Σέρρες, ειδικά για ένα θέμα το οποίο απασχολεί την ελληνική κοινωνία και αφορά τη «διοικητική μεταρρύθμιση» σε όλα τα επίπεδα, είτε είναι Περιφέρεια, είτε είναι Καποδίστριας, τα οποία όπως καταλαβαίνετε ακόμη δεν έχουν μπει σε διαβούλευση από την πλευρά της Κυβέρνησης.

Αλλά είναι μαζί μας ένας άνθρωπος που για πολλά χρόνια υπηρέτησε την Τοπική Αυτοδιοίκηση και συνέδεσε το όνομά του και με τομές και με μεταρρυθμίσεις, να σας αναφέρω χαρακτηριστικά τους Αναπτυξιακούς Συνδέσμους, τα Συμβούλια Περιοχής και πολλά πράγματα που αν θέλετε προετοίμασαν το έδαφος για να μπορούμε σήμερα να μιλάμε από καλύτερους όρους για κάτι ακόμα πιο δυναμικό, το οποίο θα πάει μπροστά την ελληνική διοίκηση, την οικονομία και τη χώρα μας.
Τον ευχαριστώ εκ μέρους των μελών και φίλων του ΠΑΣΟΚ και όλων των πολιτών του νομού Σερρών, οι οποίοι στο άκουσμα ότι θα είναι εδώ μαζί μας μπορώ να σας πω ότι δήλωσαν πάρα πολύ ικανοποιημένοι και χαρούμενοι.

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Κατ΄ αρχήν, χαίρομαι που είμαι εδώ.
Όπως γνωρίζετε, αυτές τις μέρες συζητάει η Βουλή τον προϋπολογισμό της χώρας για το 2010. Είναι ένας προϋπολογισμός ειλικρινής, ένας προϋπολογισμός ανάκτησης της αξιοπιστίας της πατρίδας μας.
Ένας προϋπολογισμός που στην πολύ δύσκολη, στη δραματική θα έλεγα οικονομική συγκυρία, παρότι δεν είναι δικός μας με την έννοια ότι δε θα θέλαμε να έχει αυτή τη δομή και τη στόχευση, γιατί παραλάβαμε τον Οκτώβριο και το Νοέμβριο έπρεπε να κατεβάσουμε την πρόταση για τον προϋπολογισμό, εντάσσεται οργανικά και αρμονικά σε ένα σύνολο πολιτικών οι οποίες θα βοηθήσουν τη χώρα να ξαναξεκινήσει.
Η μεγάλη του προσφορά, πέρα από το ότι κάνει μια πρώτη στοιχειώδη έστω αναδιανομή του εισοδήματος, είναι ότι κάνει μία προσπάθεια και δίνει στο κοινωνικό κράτος περισσότερους πόρους, όπως είναι στην υγεία, στην παιδεία και στην εργασία.
Δίνει τη δυνατότητα ώστε να νοικοκυρευτούν τα δημοσιονομικά του κράτους και η λειτουργία του και βάζει και στόχους δύσκολους μεν αλλά ρεαλιστικούς σε ότι αφορά τη δυνατότητά μας για τον επόμενο χρόνο, ωστόσο αν το δει κανείς αποσπασματικά δεν μπορεί να κατανοήσει τα επόμενα βήματα για τα οποία θέλω να σας πω δυο λόγια.
Αυτός ο προϋπολογισμός θα συνοδευτεί από μια σειρά δημοκρατικών ανατροπών. Η πρώτη, που αφορά τις αγορές και την αδημονία τους, πρόκειται να αντιμετωπιστεί μέσα στον Ιανουάριο με το πρόγραμμα σταθεροποίησης και ανάπτυξης της οικονομίας, το τριετές πρόγραμμα. Εκεί θα συνδεθούν τα βραχυπρόθεσμα με τα μεσοπρόθεσμα και τα μακροπρόθεσμα μέτρα, άρα είναι αυτό που θα εισηγηθούμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Παράλληλα, θα κάνουμε μια μεγάλη προσπάθεια κι αυτό είναι το δεύτερο σημείο να ανατραπεί το μοντέλο ανάπτυξης από τώρα. Δηλαδή αξιοποιώντας τα 20 και πλέον δισεκατομμύρια του ΕΣΠΑ, να δώσουμε τη δυνατότητα πέρα από τα μεγάλα συμβασιοποιημένα έργα, που έτσι κι αλλιώς πρέπει να προχωρήσουν πιο γρήγορα γιατί η Νέα Δημοκρατία δεν τα προχώρησε, πρέπει να δώσουμε την αίσθηση και τη δυνατότητα με κάθετες επενδύσεις, με άμεση πολιτική, να μπορέσουμε στην περιφερειακή ανάπτυξη να προσανατολίσουμε σε νέους στόχους, υπερνικώντας τις γραφειοκρατίες και τις δυσκολίες που αφορούν μέσα από ένα νέο αναπτυξιακό νόμο που θα κατέβει γρήγορα στη Βουλή γιατί είναι ήδη σχεδόν έτοιμος. Αυτό είναι το δεύτερο.
Το τρίτο μεγάλο βήμα είναι η διαμόρφωση μίας νέας σχέσης ανάμεσα στην αγορά και στο κράτος και οι πρώτοι δύο αναδιανεμητικοί ουσιαστικοί μηχανισμοί που θα είναι η φορολογική επανάσταση που ετοιμάζεται κυριολεκτικά σε ότι αφορά το νέο φορολογικό σύστημα και ασφαλώς το ασφαλιστικό που τέθηκε ήδη σε διάλογο.
Αυτό θα περάσει σε όλη την κοινωνία, το αίσθημα του δικαίου στην κατανομή των βαρών, αλλά παράλληλα θα περάσει και τη δυνατότητα που έχουμε να εξοικονομήσουμε τους φόρους τους απαραίτητους, προκειμένου να είναι βιώσιμο και το ασφαλιστικό σύστημα και η τόνωση της αγοράς και όλα αυτά.
Το επόμενο βήμα είναι η διοικητική αναδιάρθρωση και η περιφερειακή συγκρότηση της χώρας. Δηλαδή ο Καποδίστριας και η Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση πρέπει να συνοδεύσουν το νέο κυβερνητικό σχήμα, θα αποκεντρώσουν αρμοδιότητες και πόρους και έχουμε τη φιλοδοξία οι επόμενες δημοτικές και περιφερειακές πια εκλογές να γίνουν με αυτή τη μεγάλη αλλαγή.
Και υπάρχει τέλος η αξιοπιστία της πολιτικής, γιατί χωρίς αυτήν δεν μπορούν να εμπεδωθούν τόσο μεγάλες ανατροπές, που είναι η ριζική αλλαγή στο πολιτικό σύστημα, οι θεσμοί διαφάνειας που ετοιμάζουμε και ο εκλογικός νόμος.
Τα λέω αυτά, γιατί όλα αυτά που σας είπα είναι υπόθεση του πρώτου εξαμήνου του 2010. Άρα η βιασύνη να κριθεί μια Κυβέρνηση από μικροκαθυστερήσεις ή μικροαλλαγές ή μικροεμπόδια ή κάποιες διαφορετικές απόψεις που αναπτύσσονται στο εσωτερικό της και λοιπά, που είναι φυσικό σε μία τόσο μεγάλη αλλαγή να υπάρχουν, δεν πρέπει να κρίνονται με υπερμεγέθη φακό, αλλά μέσα από μία διαδικασία όπου το ΠΑΣΟΚ και ο Πρόεδρός του ο Πρωθυπουργός της χώρας είναι συνεπής στις διακηρύξεις του τις προεκλογικές.
Γιατί και το επίδομα αλληλεγγύης και οι δανειολήπτες και το ΑΣΕΠ και η ανάρτηση των αποφάσεων στο διαδίκτυο, που είναι σε πλήρη εξέλιξη και ήδη έχουν συζητηθεί σε διαρκείς Επιτροπές της Βουλής, είναι βασικές προεκλογικές δεσμεύσεις. Άρα είμαστε συνεπείς και κρατάμε σταθερά την πυξίδα προς την κατεύθυνση αυτής της μεγάλης αλλαγής, για να ξαναξεκινήσει η χώρα.
Η φιλοδοξία μας είναι τον Ιούνιο και κυρίως με τον νέο προϋπολογισμό και τις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές η Ελλάδα να μπει πραγματικά σε μία νέα φάση, όπου στον προϋπολογισμό του 2011 προφανώς η δική μας φυσιογνωμία και πολιτική και ο άλλος δρόμος και η αλλαγή σελίδας θα εμφανίζεται στους κωδικούς, στην κατανομή των πόρων και σε όλα αυτά που έχουμε πει από τις προηγούμενες εβδομάδες και μήνες ότι αποτελούν τη βασική μας στρατηγική.
Αυτό είναι σε ότι αφορά τις προτεραιότητες και η παρουσία μου εδώ έχει να κάνει κυρίως με μία συζήτηση πάνω σε αυτή τη στρατηγική και με εξειδίκευση στην περιφερειακή συγκρότηση της χώρας. Προφανώς δεν υποκαθιστώ την Κυβέρνηση, δεν έρχομαι να μπω εγώ στη συζήτηση για το γεωγραφικό προσδιορισμό, θα κάνω μία στρατηγική ανάλυση και τις συνθήκες εκκίνησης και τις προϋποθέσεις προκειμένου και το κόμμα μας και η κοινωνία να προετοιμαστεί για ένα διάλογο που θα ξεκινήσει αμέσως μετά τις γιορτές με τη συγκεκριμένη πρόταση που προφανώς θα καταθέσει το Υπουργείο Εσωτερικών.
Είμαι ο Πρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής, συνεργάζομαι στενά με τον Υπουργό Εσωτερικών σε καθημερινή βάση, έχουμε ήδη συζητήσει και περάσαμε το ένα νομοσχέδιο για το ΑΣΕΠ και θα γίνει και το επόμενο. Μπαίνει στη Διαρκή Επιτροπή αμέσως μετά τις γιορτές η ανάρτηση των «προτάσεων» στο διαδίκτυο και μιλάμε για μεγάλες αλλαγές στη δομή και τη λειτουργία του κράτους και τη διαφάνεια και είμαστε αποφασισμένοι όλα αυτά τα βήματα να τα κάνουμε όσο γίνεται πιο γρήγορα και πιο αποτελεσματικά.
Είμαι στη διάθεσή σας για ότι θέλετε να ρωτήσετε.

ΔΕΥΤΕΡΟΛΟΓΙΑ

Κ. ΣΚΑΝΔΑΛΙΔΗΣ: Θέλω να συμπληρώσω, ο διάλογος δεν αφορά μόνο την Αυτοδιοίκηση, αφορά την τοπική Κοινωνία, τα Επιμελητήρια, τα κόμματα, τις επαγγελματικές Οργανώσεις, ό,τι έχει σχέση με την ανάπτυξη γιατί αυτό είναι  το βασικό μας θέμα, ότι εμείς πρέπει ν’ ανταποκριθούμε σε κάποιες συνθήκες που σήμερα περνά η χώρα και στις ανάγκες που έχει να υπάρξει ένας, εγώ το λέω, αναπτυξιακός κλυδωνισμός, μια δυνατότητα να πάει σε άλλο μοντέλο ανάπτυξης όσο γίνεται γρηγορότερα προκειμένου να επιβιώσει στον ανταγωνισμό και σε επόμενες δύσκολες συνθήκες και ιδιαίτερα μέσα στις συνθήκες μιας δραματικής οικονομικής κρίσης.
Στην αρχή θέλω να πω δυο λόγια γι’ αυτό το σχεδιασμό. Μερικοί νομίζουν ότι το πρόβλημα της Ελλάδας είναι το χρέος μόνο και τα ελλείμματα. Είναι ένα τεράστιο πρόβλημα, αλλά δε μπορεί ν’ απαντηθεί μ’ έναν παραδοσιακό τρόπο. Αυτοί που είναι δηλαδή οι δημοσιονομιστές και αυτοί που είναι οι νεοκενσυανοί, δηλαδή αυτοί που μ’ ένα δραματικό σοκ ας πούμε, δημοσιονομικό σοκ  να πάνε σε σκληρά μέτρα και αυτοί που είναι μ’ αυτό που λένε ήπια προσαρμογή, ή αν θέλετε να δανειστούμε για να δώσουμε στον κόσμο και στις κοινωνίες χρήματα..
Αυτή είναι μια ξεπερασμένη συζήτηση, γίνεται πολλά χρόνια, δεν έχει τόσο μεγάλη σημασία. εμείς δεν εγκαλούμαστε από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή από τα όργανά της ούτε για το 12,7% του ελλείμματος, ούτε για τα 300 δισεκατομμύρια του χρέους. Δεν εγκαλούμαστε γι ‘αυτό. Και θέλω η τοποθέτησή μου να μην έχει καθόλου στενά κομματικό χαρακτήρα. Δε μ’ ενδιαφέρει. Μπορεί η άλλη παράταξη που κυβέρνησε να μην προχώρησε αυτές τις αλλαγές, να μη τις έκανε όπως έπρεπε, στην περίοδο της αντιπολίτευσης να έκανε πέρα από την πρώτη περίοδο του Καραμανλή λίγα πράγματα για τους θεσμούς της αποκέντρωσης κτλ. και να τα κάναμε όλα εμείς, αλλά δεν τα κάναμε όλα σωστά και δεν τα κάναμε πάντα με το σωστό κριτήριο.
Και αυτό έχει επίπτωση στην πορεία των θεσμών  και της χώρας. Άρα λοιπόν εδώ να είμαστε σαφείς, μιλάμε για μια νέα εποχή με νέες επιλογές, με νέες προτάσεις και έτσι πρέπει να το δούμε.
Στην ουσία λοιπόν, αν θέλουμε να δούμε την πυξίδα, το πού πάμε, πρέπει να καταλάβουμε ότι μιλάμε ουσιαστικά για μια νέα θεσμική συγκρότηση της μεταπολιτευτικής μας δημοκρατίας. Μιλάμε για καινούργιο σύστημα αναπτυξιακό, διοικητικό, αντιπροσωπευτικό. Και αυτό συμπεριλαμβάνει και τον τρόπο που παράγεται ο πλούτος και τον τρόπο που μοιράζονται οι πόροι και διανέμεται ο πλούτος και τον τρόπο που διοχετεύονται οι αναπτυξιακοί πόροι και κυρίως τον τρόπο που παίρνονται οι αποφάσεις.
Νομίζω λοιπόν ότι αυτό που λέμε «πράσινη ανάπτυξη» ή «νέα σχέση κράτους και αγοράς» ή «νέο μοντέλο διακυβέρνησης», έχει έναν βασικό στόχο: Ν’ αναστραφεί το αναπτυξιακό μοντέλο της χώρας. Και εδώ οι θεσμοί της αποκέντρωσης και της Αυτοδιοίκησης έχουν αποφασιστική συμβολή. Έχουν κρίσιμη σημασία. Αυτό ήθελα να το πάω έτσι, σαν εισαγωγή, γιατί άμα δείτε τον προϋπολογισμό, δε λέει τίποτε ο προϋπολογισμός γι’ αυτά.
Θα έρθει το τριετές Πρόγραμμα Σταθεροποίησης και Ανάπτυξης τον Ιανουάριο, θα έρθει τέλος Φεβρουαρίου το φορολογικό στο οποίο ο κ. Παπακωνσταντίνου είπε από την αρχή ότι στα 8 σημεία το ένα είναι η αυτοδυναμία η οικονομική της Αυτοδιοίκησης.  
Θα έρθει το Ασφαλιστικό, θα έρθει ο «Καποδίστριας ΙΙ» και η Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, θα έρθει η μεγάλη αλλαγή στον εκλογικό νόμο και στους θεσμούς διαφάνειας, αλλά όλο το σύστημα, οικονομία, μετάβαση, έξοδος από την κρίση, αναστροφή της ανάπτυξης, αλλαγή θεσμική στη δημοκρατία για να διευκολύνει την ανάπτυξη και αξιόπιστη πολιτική που μπορεί να εγγυηθεί μια καινούργια φάση στην αναπτυξιακή πορεία του τόπου, συμπεριλαμβάνονται σ’ ένα ενιαίο θεσμικό πλαίσιο το οποίο η κυβέρνηση θέλει να το εξαντλήσει νομοθετικά τουλάχιστον στο α’ εξάμηνο του 2010, ούτως ώστε ο προϋπολογισμός του 2011 να είναι διαφορετικός σε δομή, σε κατανομή πόρων και να δίνει την αίσθηση και την πραγματικότητα μιας χώρας που ξαναξεκινά προς τα εμπρός, με όλες της τις δυνάμεις στο προσκήνιο και με τις προϋποθέσεις που απαιτούνται προκειμένου να επιτύχει αυτή την αναστροφή και την επανεκκίνηση.
Αυτό για την περιφερειακή ανάπτυξη σημαίνει ολοκληρωμένο παραγωγικό σύστημα. Και ολοκληρωμένο παραγωγικό σύστημα πρωτογενούς τομέα μεταποίησης αλλά και υπηρεσιών διαρθρωμένων, απαιτεί συγκεκριμένα μεγέθη, μεγέθη αναπτυξιακά, μεγέθη κοινωνικά, μεγέθη πολιτισμικά, μεγέθη οικονομικά. Για να μπορεί ν’ ανταγωνισθεί τις άλλες περιφέρειες της Ευρώπης μέσα σε μια διελκυστίνδα και σε μια πορεία στην οποία είμαστε απολύτως συνδεδεμένοι και δεν κατάφεραν ν’ αποκτήσουν διπλογραφικό, οι Δήμοι πάνω από 5.000 κατοίκους.
Αν έχεις 300 με 400 Δήμους είναι φανερό ότι το διπλογραφικό είναι υπόθεση ολίγων εβδομάδων, όσοι δεν έχουν. Γιατί αν έχει η πρωτεύουσα, εννοώ ο μεγάλος Δήμος, είναι φανερό ότι εύκολα συνδέεται  και με τη λειτουργία  του συγκεκριμένου Δήμου, και όπου δεν  υπάρχει θα είναι πια σε μια μικρή ομάδα Δήμων, δε θα είναι παραπάνω από τους 50, 60, 70 οι Δήμοι αυτοί, μπορεί να το κάνουν μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα.
Έλεγχος ουσίας σε όλους. Όχι δειγματοληπτικός, όχι για τα μολύβια που παίρνει ο Δήμαρχος. Σε 400 Δήμους μπορείς να κάνεις έλεγχο σχέσεων αναπτυξιακών πόρων και ανελαστικών δαπανών. Μπορείς να κάνεις έλεγχο πράξεων ανάθεσης έργων, μπορείς να κάνεις έλεγχο για τον τρόπο διαχείρισης της δημοτικής περιουσίας. Μπορείς να κάνεις έλεγχο σοβαρό, όχι δειγματοληπτικό, από τα εντεταλμένα όργανα του κράτους και από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Οι λίγοι Δήμοι σου δίνουν τη δυνατότητα της χρηστής διαχείρισης.
Τρίτον: Πρέπει να δούμε την εσωκομματική δημοκρατία στους Δήμους. Την εσωδημοτική δημοκρατία. Θεωρώ αδιανόητο, το ακούω καμιά φορά και ανατριχιάζω, ότι μπορεί ένας σύμβουλος της αντιπολίτευσης, σε οποιονδήποτε Δήμο, να ζητήσει ένα πιστοποιητικό και να του πει ο Δήμαρχος «δε στο δίνω».  Το θεωρώ αδιανόητο. Θεωρώ αδιανόητο, το ζω στο Δήμο της Αθήνας και σε πολλούς δήμους, να μην έχει η αντιπολίτευση στο Δήμο πρόσβαση σε όλη τη λειτουργία του Δήμου, μα σε όλη, από τον πρώτο, λεπτομερειακή.
Θεωρώ αδιανόητο το Δημοτικό Συμβούλιο στις μεγάλες πόλεις να έχει 300 θέματα επειδή αρνείται να δώσει αρμοδιότητες στα Δημοτικά Διαμερίσματα. Υπάρχει ο νόμος. Αρνείται. Γιατί να έχει 300 θέματα; Να έχει 10 μεγάλα θέματα, να συζητά σοβαρά τ’ αναπτυξιακά, τα μεγάλα έργα, τη λειτουργία, να  συζητά σοβαρά και ν’ αποφασίζει σοβαρά. Γιατί μέχρι να φτάσει στο Δημοτικό Συμβούλιο δεν υπάρχουν τα όργανα εκείνα που μπορούν ν’ αποκεντρώσουν τις αρχικές αποφάσεις.
Θεωρώ αδιανόητο να μην υπάρχει αποκέντρωση πόρων σε όλους τους οικισμούς ενός Δήμου. Θεσμικά θα κατοχυρωθεί η εξισορρόπηση της ανάπτυξης στους Δήμους, όχι με τη λογική βέβαια να γίνει σε όλους, γιατί αυτά είναι έργα του Δήμου, μεγάλα έργα που πρέπει να γίνουν οπωσδήποτε, αλλά ένα μίνιμουμ τουλάχιστον ποσοστό κατοχυρωμένο των πόρων που διαχειρίζεται κάθε χρόνο ο Δήμος, να πηγαίνει μέσα από τον προγραμματισμό του υποχρεωτικά σε έργα σε όλες τις περιοχές.