Συνέντευξη στην εφημερίδα «REAL NEWS»

Τι πρέπει να αλλάξει στην Ευρώπη μετά την κρίση, κ. Υπουργέ;

Το μετά την κρίση είναι άδηλο, το να ξεπεράσει σήμερα η Ευρώπη την κρίση είναι ιδιαίτερα δύσκολο. Θα έλεγα ότι εξ΄αρχής πρέπει να οικοδομηθεί η ευρωπαϊκή ιδέα ως στρατηγικός στόχος και οι ηγεσίες των μεγάλων ευρωπαϊκών δυνάμεων να πιστέψουν σ’ αυτή. Δυστυχώς αποδεικνύονται κατώτερες των περιστάσεων και άκρως συντηρητικές. Τη στιγμή που όφειλαν να διατυπώσουν μια εναλλακτική πρόταση απέναντι στην πρωτοκαθεδρία της οικονομίας, τον άθλιο εκβιασμό των οίκων αξιολόγησης και την κυριαρχία του κερδοσκοπικού κεφαλαίου στις αγορές παίρνουν αποσπασματικά  μέτρα σχεδόν κατόπιν εορτής. Επειγόντως, έστω και τώρα, απαιτείται να αλλάξει η ρότα.

Σε ποια κατεύθυνση; Υπάρχει πρόταση;

Προτάσεις έχουν διατυπωθεί και μάλιστα επανειλημμένα και κυρίως από τον Έλληνα Πρωθυπουργό, που κινείται σ’ ένα εξόχως  αρνητικό συσχετισμό  δυνάμεων. Το ευρωομόλογο, η φορολόγηση των χρηματιστηριακών συναλλαγών, η φορολόγηση των εκπομπών διοξείδιο του άνθρακα  κλπ είναι προτάσεις  που από την αρχή έπρεπε να υλοποιηθούν. Η αλλαγή στρατηγικής ξεκινά από την προϋπόθεση ότι η πολιτική ανακτά την αυτονομία της και αποκαθιστά την κυριαρχία της πάνω στις αγορές, τους τραπεζίτες και τους οίκους αξιολόγησης. Χρειαζόμαστε περισσότερο από ποτέ ευρωπαϊκή κυβέρνηση να αντιμετωπίσει το ντόμινο των εξελίξεων που απειλεί πια και τη Γαλλία μετά την Ισπανία και την Ιταλία.

Έναντι των οίκων αξιολόγησης, δηλαδή, τι θα μπορούσε  άλλο να γίνει; Για να είμαστε ρεαλιστές ……..

Εμείς εντάξει. Δεν έχουμε τη δύναμη να καθαρίσουμε μόνοι μας  το παιχνίδι. Ο Ομπάμα όμως; Η Αμερική; Αυτοί που διαλύουν την οικονομία που διοχετεύουν στις αγορές το πλαστικό χρήμα, τα τοξικά ομόλογα, και τις ψεύτικες προσδοκίες δημιουργώντας την τεράστια φούσκα που σκάει πια παντού, διαφεντεύουν ακόμη τον πλανήτη; Και οι κυβερνήσεις είναι άβουλοι εντολοδόχοι τους; Στη θέση του πλανητάρχη θα τους μάζευα το ίδιο βράδυ και θα τους φυλάκιζα με τη κατηγορία της αντεθνικής δράσης και της  σκόπιμης υπονόμευσης της οικονομίας.

Μήπως, όμως,  η ελληνική κυβέρνηση έπεσε στο λάθος να θεωρήσει το πρόβλημα μας ως ελληνικό πρωτίστως και υποβάθμισε την ευρωπαϊκή του διάσταση;

Στη  πράξη, όχι. Το πάλεψε και το παλεύει και εδώ και στις Βρυξέλες από την αρχή ως διττό πρόβλημα. Στην επικοινωνιακή πολιτική ναι. Τις ευρωπαϊκές εξελίξεις τις προβλέψαμε με μαθηματική ακρίβεια. Αντί, λοιπόν, να αναδείξουμε το κορυφαίο ευρωπαϊκό αδιέξοδο που δεν αφορά μόνο τους Έλληνες και την Ελλάδα, οι οποίοι βρέθηκαν στο στόχαστρο μιας ισοπεδωτικής κριτικής, συχνά φάνηκε σαν να ελεεινολογούμε τους εαυτούς μας. 

Δεν κρύβετε, έτσι, το κεφάλι στην άμμο; Δεν παροτρύνετε να υποταχθούμε μοιρολατρικά στις τεράστιες ανεπάρκειες και υστερήσεις μας που οδήγησαν τη χώρα ως εδώ;

Συμμερίζομαι απολύτως την κριτική για τις παθογένειες του κράτους μας, για την κοινωνία ανοχής που διαμορφώσαμε, για τις αιτίες που δεν γιατρέψαμε και τα προβλήματα που δεν λύσαμε, για τις διαρθρωτικές ανεπάρκειες που δεν ξεπεράσαμε. Όμως κι άλλα κράτη χρωστούν τα ίδια και περισσότερα, κι άλλοι έχουν απίστευτα ελλείμματα, κι άλλες οικονομίες βρίσκονται στο στόχαστρο των κερδοσκόπων. Θα ήταν δονκιχωτισμός να πιστεύουμε ότι μόνοι μας θα τα βγάλουμε πέρα. Εδώ, στην Ευρώπη, διαμορφώνεται το νέο γήπεδο της αντιπαράθεσης των δυνάμεων  της προόδου και της συντήρησης.  

Σε πείσμα αυτών που λέτε παντού επιβάλλονται πολιτικές άγριας  λιτότητας αν και η ανεργία αυξάνει δραματικά. Μπορεί να προχωρήσει έτσι η Ευρώπη;

Αυτό ακριβώς ισχυρίζομαι. Ότι αν συνεχίσουμε με την υποταγή και την αποσπασματική αντιμετώπιση σε λίγο καιρό θα ζούμε σε συνθήκες Άγριας Δύσης . Αντί, λοιπόν, να παίρνουμε μέτρα κατόπιν εορτής να λύσουμε μια και καλή το πρόβλημα αλλάζοντας πολιτικές και διαμορφώνοντας την εναλλακτική ευρωπαϊκή προοδευτική πρόταση απέναντι στις αγορές και την κρίση.

Φαντάζομαι ότι και η Ελλάδα δεν μπορεί να προχωρήσει έτσι. Είδαμε την Πορτογαλία να ανακοινώνει πακέτο για τις ασθενέστερες τάξεις. Μήπως πρέπει και η Κυβέρνηση σας να το εξετάσει κ. Υπουργέ;

Μετά την τελευταία ανάσα που πήρε η χώρα, ασφαλώς και πρέπει να εξετάσουμε προσεκτικά και αποφασιστικά μια στροφή στην κοινωνική δικαιοσύνη. Ήδη προαναγγέλθηκε ριζική αλλαγή στη φορολογική πολιτική, στην κατανομή των συντελεστών ΦΠΑ, στην δικαιότερη φορολόγηση των εισοδημάτων και στην δραστική αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής. Ξεκίνησε η συζήτηση για την ολοκλήρωση της πρότασης ενόψει ΔΕΘ.   

Στη ΔΕΘ, τι μείγμα πολιτικής θα πρέπει να διαπερνά τις κυβερνητικές εξαγγελίες;

Νομίζω ότι πρέπει να κινηθούμε στο τετράπτυχο: Αναπτυξιακός κλυδωνισμός εδώ και τώρα, με στροφή στην παραγωγική αναδιάρθρωση. Αλλαγή στο κράτος με αποφασιστικότητα, τομές και λίγα λόγια. Διαρθρωτικές αλλαγές στην οικονομία και τις αποκρατικοποιήσεις. Ελάχιστο κοινωνικό κράτος για όλους. Οι πολίτες πρέπει να νιώσουν ότι υπάρχει όριο στην δραματική μείωση της ατομικής και συλλογικής  τους ευημερίας. Και, βέβαια, νέο κλίμα αισιοδοξίας, πίστης και προοπτικής. 

Ωστόσο, οι εξελίξεις τρέχουν. Αλήθεια, θέματα όπως τα ταξί δεν πρέπει να συζητούνται στην Κυβερνητική Επιτροπή;

Τη γνώμη μου τη γνωρίζετε και την έχω διατυπώσει επανειλημμένα. Όλα τα κρίσιμα ζητήματα της συγκυρίας πρέπει να συζητούνται, να ανταλλάσσονται και να συντίθενται απόψεις και να οικοδομείται κλίμα συλλογικής ευθύνης και αλληλεγγύης. Αυτόν το ρόλο επιτελεί  η Κυβερνητική Επιτροπή και αυτόν προσπαθεί να αναδείξει ο Πρωθυπουργός.

Πολλοί, πάντως, υποστηρίζουν πως ο Πρωθυπουργός πρέπει να αποστείλει και ένα μήνυμα. Υπουργός που καθυστερεί ή διαφωνεί δημοσίως να τίθεται εκτός Κυβέρνησης ……

Μου ζητάτε να σχολιάσω τον τρόπο που κυβερνά ο Γιώργος Παπανδρέου, ένας πολιτικός του διαλόγου με αυξημένη ευαισθησία για τους συνεργάτες του. Θέλει να αναδείξει νέο πρόσωπο διακυβέρνησης. Πάντως είναι στιγμές που και το μαστίγιο, δεν θα έβλαπτε – να μη πω ότι θα ωφελούσε σημαντικά.

Η υπόθεση των ταξί δείχνει πως η Κυβέρνηση επιλέγει σκληρή γραμμή στην προώθηση των διαθρωτικών αλλαγών…..

Δεν έχει άλλο δρόμο. Χρειάζεται αξιοπιστία, αποφασιστικότητα και αποτελεσματικότητα στις επιλογές. Χρειάζεται αξιολόγηση αποτελεσμάτων. Χρειάζεται προσήλωση στη δημοσιονομική προσαρμογή και την εφαρμογή του μεσοπρόθεσμου προγράμματος. Δεν είναι τυχαίο ότι οι δημοσκοπήσεις δείχνουν την κοινωνία όχι μόνο ώριμα αλλά αποφασιστικά να στηρίζει το χτύπημα της συντεχνιακής οργάνωσης, της φοροδιαφυγής, των καθυστερημένων δομών. Η απελευθέρωση των επαγγελματιών, οι αποκρατικοποιήσεις, οι αλλαγές στα πανεπιστήμια, τους συνεταιρισμούς, την υγεία, παντού πρέπει να γίνονται χωρίς υπαναχωρήσεις και συμψηφισμούς.

Απολύσεις στο Δημόσιο. Συμφωνείτε;

Εξακολουθούμε να θέτουμε σε λάθος βάση το θέμα. Πρώτα, ορθολογική κατανομή του υπάρχοντος δυναμικού με αναγκαστικές μετατάξεις. Μετά, αξιολόγηση μονάδων και υπαλλήλων για σύντομο χρονικό διάστημα. Τότε θα δούμε το πλεονάζον προσωπικό και την ικανότητα του να προσφέρει  και έπειτα το πως μειώνεται. Σε κάθε περίπτωση, διαδικασίες απόλυσης σε όσους αρνούνται υπηρεσία, γίνονται επίορκοι καθήκοντος ή υπονομεύουν αποδεδειγμένα την προσπάθεια ανόρθωσης  της χώρας  και του ευρύτερου δημοσίου τομέα.

Οι «Αγανακτισμένοι» έδωσαν το πρώτο ραντεβού στο Σύνταγμα στις 3 Σεπτέμβρη. Πως θα τους αντιμετωπίσετε;

Πριν απ’ όλα, η 3η Σεπτέμβρη για μας φέτος έχει ξεχωριστή σημασία. Χρειάζεται η επανεκκίνηση της παράταξης. Μετά από δυο χρόνια στην κυβέρνηση, να σταθούμε μια στιγμή να σηκώσουμε το κεφάλι, να δούμε που βρισκόμαστε και πως πάμε από δω και πέρα. Να ρωτήσουμε τους δίπλα μας, τα μέλη μας, τους οπαδούς μας, τους νουνεχείς Έλληνες πολίτες, να σκύψουμε πάνω από τα δυσβάσταχτα προβλήματα τους για τα οποία δεν είμαστε αμέτοχοι και να πάρουμε στα χέρια μας την πυξίδα ξανά. Οι «Αγανακτισμένοι»  είναι ένα θέμα που έπεται.

Πολλοί εκτιμούν, πάντως, πως η Κυβέρνηση δεν θα τα καταφέρει κάτω από τα μεγάλα μέτωπα και τις κοινωνικές αντιδράσεις. Μήπως τη λύση πρέπει να τη δώσει ο λαός;

Το ΠΑΣΟΚ βιώνει την ερημιά του μοναχικού καβαλάρη στην έρημο των προβλημάτων. Σε καμία  από τις ευρωπαϊκές χώρες οι αντιπολιτευτικές δυνάμεις δεν εμφανίζονται τόσο μικρόψυχες και άκαμπτες με μοναδικό γνώμονα το μικροκομματικό συμφέρον. Έχουμε χρέος να ολοκληρώσουμε την αποστολή μας και αυτό θα επιχειρήσουμε. Εξάλλου ο λαός πάντοτε δίνει της λύση όταν το απαιτούν οι περιστάσεις.

Κάποιοι άλλοι εκτιμούν πως τα σενάρια για συγκυβέρνηση σύντομα θα επανέλθουν και πριν τις εκλογές. Υπό ποιες προϋποθέσεις το εξετάζετε;

Είμαστε σταθεροί στην στρατηγική της εθνικής συνεννόησης ανεξάρτητα από την τυχοδιωκτική στάση της ηγεσίας της Ν.Δ και των κομμάτων της αντιπολίτευσης. Δημιουργούμε και θα δημιουργούμε τις προϋποθέσεις ευρύτερης συμπαράταξης. Συγκυβέρνηση, όμως, είναι ανέφικτη με αποκλίνουσες στρατηγικές και επιδιώξεις.

Εντύπωση προκαλεί ότι το ΠΑΣΟΚ και η Αριστερά έχουν κόψει κάθε γέφυρα μεταξύ τους. Είναι φυσιολογικό αυτό;

Υπό νορμάλ συνθήκες δεν είναι φυσιολογικό. Ωστόσο, ένα κομμάτι της ιστορικής αριστεράς δείχνει να απαρνείται με την πρακτική του τις δημοκρατικές κατακτήσεις του χώρου μετά την μεταπολίτευση. Είναι εξόχως  πιο ανησυχητικό από την σχέση του μαζί μας το να προσπαθεί να κόψει τη γέφυρα με τη δημοκρατία και τους κανόνες της .  

Στο εσωτερικό του κόμματος, με την αντιπροεδρία, ο κ. Ευάγγελος Βενιζέλος πήρε ουσιαστικά το δακτυλίδι;

Από τον Πρωθυπουργό πήρε θέση αυξημένης ευθύνης στην κρισιμότερη στιγμή τη χώρας και όχι δακτυλίδι. Ο Βαγγέλης είναι αρκετά έξυπνος και καταλαβαίνει ότι τα δακτυλίδια είναι περιττές πολυτέλειες και οι εσωκομματικοί μικροϋπολογισμοί φρούδες ελπίδες. Οι εξελίξεις στη χώρα και την παράταξη είναι τέτοιες που δεν χωρούν απονομές δακτυλιδιών. Αυτές είναι για τους σεναριογράφους και όχι για τους συγγραφείς της ιστορίας.

Στον αγροτικό τομέα τι επιπτώσεις θα έχει η κρίση; Τι πρέπει να αλλάξει;

Για τους αγρότες αλλά και όσους επιστρέφουν στην ύπαιθρο και είναι εκατοντάδες χιλιάδες, η κρίση γίνεται κατ’  εξοχή ευκαιρία που πρέπει να την αρπάξουν από τα μαλλιά .Εμείς τους δίνουμε κίνητρα, γη, πλαίσιο, καλάθια προϊόντων, προγράμματα αρκετών δις ευρώ. Έξοδος από την κρίση σημαίνει έφοδος της ελληνικής γεωργίας προς τα εμπρός, ξεπερνώντας οριστικά τις παθογένειες δεκαετιών.

Ποιο είναι το σύνθημα;

Στροφή στην παραγωγή, την ποιότητα και ταυτότητα παντού, αξιοποίηση του ανεπανάληπτου του αγροδιατροφικού προτύπου που αποτελεί το πιο καίριο  συγκριτικό μας πλεονέκτημα  και την καλύτερη, γρηγορότερη και ασφαλέστερη επένδυση πόρων.

Και οι επιδοτήσεις;

Ας μετατραπούν σε παραγωγικές επενδύσεις από τους ίδιους. Θα δώσουμε μεγάλη μάχη για αυτό.