Συνέντευξη στην ηλεκτρονική εφημερίδα του ΑγροΤύπου.

και στον δημοσιογράφο, Χρήστο Διαμαντόπουλο

Πρόσφατα ανακοινώσατε το χρονοδιάγραμμα με τις πληρωμές των αγροτών έως και τον Ιούλιο του 2011. Οι πληρωμές αυτές, αν υλοποιηθούν όπως ανακοινώθηκαν, είναι αρκετές για την αναστροφή του άσχημου οικονομικού κλίματος που έχει διαμορφωθεί στον αγροτικό τομέα;

Το χρονοδιάγραμμα θα υλοποιηθεί με συνέπεια. Όπως γνωρίζετε, έχουμε ήδη δώσει για φέτος την προκαταβολή της ενιαίας ενίσχυσης ενώ πληρώνουμε χωρίς καθυστερήσεις όλες τις υποχρεώσεις απέναντι στους αγρότες ώστε να μετριάσουμε το πρόβλημα ρευστότητας που πολλοί αντιμετωπίζουν. Οι πληρωμές δρουν επικουρικά χωρίς όμως να επαρκούν για να αναστρέψουν την κρίσιμη οικονομική συγκυρία που πλήττει την κοινωνία και μαζί τον αγροτικό τομέα. Η προσαρμογή της ελληνικής γεωργίας στις ευρύτερες εξελίξεις επιβάλλει την ανασυγκρότησή της στην κατεύθυνση της βιωσιμότητας και  της ανταγωνιστικότητας. Δρομολογούμε λοιπόν, με ένα πακέτο μέτρων, την στροφή στην παραγωγή επώνυμων και ποιοτικών προϊόντων με αυξημένη προστιθέμενη αξία που ο ίδιος ο γεωργός θα επιλέγει. Η αγορά θα αποτελεί έτσι την κύρια πηγή εισοδήματος ανατρέποντας την άδικη και ισοπεδωτική εικόνα του επιδοτούμενου παραγωγού.
Εξυγιάναμε τον ΕΛΓΑ, για να αποζημιώνει τις απώλειες από καταστροφές έγκαιρα και δίκαια. Χρηματοδοτούμε με 2.5 δις € σε ένα μόνο έτος τις επενδύσεις, τα προγράμματα για τους νέους αγρότες, τις ενισχύσεις για τα πιστοποιημένα προϊόντα και τα περιβαλλοντικά προγράμματα. Μειώνουμε το κόστος παραγωγής με αύξηση των επιστροφών στους αγρότες για το ΦΠΑ και τον ειδικό φόρο

κατανάλωσης πετρελαίου. Καταρτίζουμε για όλες τις περιφέρειες προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης, ώστε να αξιοποιηθούν οι διαθέσιμοι πόροι σε παραγωγικούς και αναπτυξιακούς στόχους. Τα προγράμματα αυτά θα λαμβάνουν υπόψη τις τοπικές ιδιαιτερότητες ώστε να γίνουν οι ελληνικές περιφέρειες δυναμικά κέντρα παραγωγής και εξαγωγής γεωργικών προϊόντων.

Πολλοί είναι εκείνοι που «βλέπουν» ορατό τον κίνδυνο να μειωθούν οι κοινοτικές αγροτικές ενισχύσεις και επιδοτήσεις και τα κονδύλια της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) μετά το 2013. Ποια είναι η θέση της χώρας μας; Υπάρχει επίσημη δέσμη προτάσεων από το Υπ.ΑΑΤ;

Ο συνολικός προϋπολογισμός της ΕΕ και κατ’ επέκταση της ΚΑΠ είναι αυτή την περίοδο υπό διαπραγμάτευση. Το μερίδιο της ΚΑΠ στον προϋπολογισμό έχει φθίνουσα πορεία τα τελευταία χρόνια και διαφαίνεται ότι αυτή η τάση θα συνεχιστεί. Σημαντικός για την Ελλάδα είναι και ο τρόπος κατανομής των κονδυλίων στα κράτη μέλη, που είναι επίσης υπό διαπραγμάτευση. Η Ελλάδα, που έχει από τις υψηλότερες ενισχύσεις ανά εκτάριο, μετά την συμμετοχή των χωρών της διεύρυνσης, θα έχει κάποιες απώλειες. Η δική μας θέση, είναι σταθερή: Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ανάγκη από μία ισχυρή ΚΑΠ, που να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες του Ευρωπαίου πολίτη και των αγροτών. Χρειαζόμαστε μία γεωργία που να διασφαλίζει: επάρκεια και ποιότητα διατροφής, προστασία των φυσικών πόρων και αειφόρες υποδομές, ισόρροπη και δυναμική ανάπτυξη των περιφερειών, κοινωνική και εδαφική συνοχή. Χρειαζόμαστε μια γεωργία που αντιμετωπίζει αποτελεσματικά την οικονομική κρίση και την άναρχη διακύμανση των τιμών και των αγορών. Που βελτιώνει το εισόδημα των γεωργών και ενθαρρύνει τις επενδύσεις. Που διαθέτει τα μέσα να επωφεληθεί από την αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης τροφίμων και να αντιμετωπίζει τις κλιματικές αλλαγές.  Για να ανταποκριθεί σε αυτούς τους στόχους η ΚΑΠ, χρειάζεται  σταθερή χρηματοδότηση, για την οποία θα επιμείνουμε μέχρι τέλους. Και θα επιδιώξουμε να διασφαλίσουμε επαρκείς πόρους για την Ελλάδα. Είναι μία μάχη που θα δώσουμε με συνέπεια, διαμορφώνοντας τις ευρύτερες δυνατές συμμαχίες στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Στην αρχή της ανάληψης των καθηκόντων σας κάνατε λόγο για «Αγροτικό Καλλικράτη» και δημιουργία θαλάμου επιχειρήσεων στο Υπ.ΑΑΤ αλλά και ενός ψηφιακού χάρτη της ελληνικής γεωργίας. Τι βήματα έχουν γίνει προς αυτή την κατεύθυνση μέχρι σήμερα;

Ορίσαμε τον «Αγροτικό Καλλικράτη» σαν σημείο αφετηρίας των αλλαγών που χρειάζεται η ελληνική γεωργία. Στη φάση αυτή λοιπόν έχουμε έτοιμο ένα ολοκληρωμένο σχέδιο. Ένα σχέδιο που περιλαμβάνει ένα σύγχρονο Υπουργείο, ικανό να ανταποκριθεί καταρχήν στις ανάγκες της ελληνικής γεωργίας αλλά και στις υποχρεώσεις μας απέναντι στην ΕΕ, ώστε να αξιοποιούμε παραγωγικά τους κοινοτικούς πόρους, χωρίς να βάζουμε σε κίνδυνο τον εθνικό μας προϋπολογισμό με δυσβάσταχτα πρόστιμα. Έχουμε ήδη προχωρήσει στην ανασυγκρότηση των περιφερειακών υπηρεσιών και οργανισμών του Υπ.ΑΑΤ, ώστε να αξιοποιούνται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο οι ανθρώπινοι πόροι και οι υποδομές, χωρίς κατασπατάληση των πόρων. Και συμπορευόμαστε στην προσπάθειά μας με τις δομές του Καλλικράτη, δημιουργώντας ένα συνεκτικό πλέγμα υπηρεσιών υπέρ του αγρότη. Και δημιουργούμε σταδιακά τον ψηφιακό χάρτη για μια σύγχρονη ελληνική γεωργία. Με βάση το ολοκληρωμένο πλέον ΟΣΔΕ, αποτυπώνουμε τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις και τον παραγωγικό τους προσανατολισμό, τις υποδομές μεταποίησης και εμπορίας των αγροτικών προϊόντων και κάθε πληροφορία που διευκολύνει το σχεδιασμό της πολιτικής μας.

Τι σκοπεύετε να κάνετε με την τεχνική υποστήριξη του αγρότη με έρευνα, εργαστηριακές αναλύσεις κ.λ.π; Τι θα γίνει με το ΕΘΙΑΓΕ και τον ΟΓΕΕΚΑ Δήμητρα; Πληροφορίες του ΑγροΤύπου κάνουν λόγο για συγχώνευση. Θα παίξει κάποιο ρόλο το νέο σχήμα που θα δημιουργηθεί στον «Καλλικράτη»;

Η ελληνική όπως και η ευρωπαϊκή γεωργία κλείνει ένα κύκλο όπου οι παραγωγικές επιλογές βασίζονταν κυρίως στη δημόσια χρηματοδότηση. Οφείλουμε τώρα  να τη στηρίξουμε για να βαδίσει με σιγουριά στο νέο, περισσότερο απαιτητικό και ανταγωνιστικό περιβάλλον, εξασφαλίζοντας τις προϋποθέσεις που θα διευκολύνουν το γεωργό να ασκήσει με σύγχρονο και βιώσιμο τρόπο το επάγγελμά του.
Πιστεύω ότι αυτό θα γίνει με μικρές και μεγάλες τομές: Με ευκολότερη πρόσβαση των γεωργών σε συμβουλευτικές υπηρεσίες και σε εργαστηριακές υποδομές, που εξασφαλίζουν την παραγωγικότητα, την ποιότητα και την ασφάλεια των προϊόντων που καταναλώνουμε και που εξάγουμε. Με εύστοχη κατάρτιση, μέσα από ένα ανανεωμένο ΟΓΕΕΚΑ Δήμητρα,  για να παρακολουθούν τις εξελίξεις. Με έρευνα, που δίνει  αποτελέσματα για την παραγωγή, αυξάνοντας την ανταγωνιστικότητα. Ακριβώς αυτά είναι ορισμένα από τα μέτρα που δρομολογούμε.
Για το σκοπό αυτό, όπως ανέφερα, είμαστε ήδη έτοιμοι για αναδιάταξη και τη συγχώνευση οργανισμών και υπηρεσιών του Υπ.ΑΑΤ, συμβαδίζοντας και με τις δομές του Καλλικράτη. Πέρα από τη δημοσιονομική εξυγίανση, στόχος μας είναι να  βρίσκει ο γεωργός ένα κράτος αποτελεσματικό, συμπαραστάτη στην δύσκολη προσπάθεια που και ο ίδιος καλείται να αναλάβει.

Ένα ακόμα ζήτημα που απασχολεί τον αγροτικό κόσμο είναι η δημιουργία του λεγόμενου «ΑγροΤΕΜΠΜΕ». Έχετε αναφέρει ότι με βάση το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας του ΤΕΜΠΜΕ, δεν μπορεί να χορηγηθούν εγγυήσεις στον πρωτογενή τομέα. Τι θα ισχύσει τελικά και σε ποιο στάδιο βρισκόμαστε σήμερα; Τι απαντάτε στις καταγγελίες τις αντιπολίτευσης η οποία υποστηρίζει ότι «η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει υποβάλει αίτημα προς την Ε.Ε. συγχρηματοδότησης του ΤΕΜΠΜΕ αγροτών»

Επειδή ακούστηκε ότι τίποτε δεν έχει γίνει με το λεγόμενο «αγροτικό ΤΕΜΠΜΕ» για το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης και δεν υπάρχει κάτι που να έχει κατατεθεί στην Ε.Ε., σε αντίθεση με ότι έχει γίνει για το Ε.Π. Αλιείας, επιτρέψτε μου να υπενθυμίσω ότι δεν ισχύουν οι ίδιοι κανόνες για τη τροποποίηση των δύο Προγραμμάτων, με αποτέλεσμα να διαφοροποιείται ο χρόνος προετοιμασίας και εφαρμογής.
Αυτή τη στιγμή γίνονται οι απαραίτητες συνεννοήσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλά και με την ΤΕΜΠΜΕ Α.Ε., ώστε να συσταθεί το «Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης». Μέσω του Ταμείου αυτού θα παρέχονται χρηματοοικονομικά εργαλεία και προϊόντα υπέρ των γεωργών, κατόχων γεωργικών εκμεταλλεύσεων και υπέρ των βιώσιμων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στη μεταποίηση και εμπορία γεωργικών προϊόντων, οι οποίοι επενδύουν σε σχέδια βελτίωσης και σε μεταποιητικές μονάδες. Υπολογίζεται ότι θα είμαστε έτοιμοι στις αρχές του ερχόμενου έτους. Ήδη έχω υπογράψει τη σχετική απόφαση για να κινηθούν οι διαδικασίες.
Το «Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης» θα βελτιώσει την πρόσβαση στη χρηματοδότηση και την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και θα βοηθήσει τελικά στην υλοποίηση του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, στην απορρόφηση δηλαδή και την καλύτερη αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων.

Τους τελευταίους μήνες γίνεται πολύς λόγος για τις επενδύσεις των αγροτών σε φωτοβολταϊκά. Σίγουρα το θέμα το έχει επωμιστεί το υπουργείο Περιβάλλοντος, όμως πολλά είναι τα παράπονα από τους συμμετέχοντες για την διαδικασία που έχει ακολουθηθεί. Ποια είναι η θέση του Υπ.ΑΑΤ ως προς τις επενδύσεις των αγροτών σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας υπό τις παρούσες συνθήκες;

Όπως πολύ σωστά αναφέρετε, το θέμα το έχει επωμιστεί κυρίως το Υπουργείο Περιβάλλοντος. Και είναι φυσικό κατά την έναρξη κάθε προγράμματος να υπάρχουν κάποιες δυσλειτουργίες έως ότου οι εμπλεκόμενοι, φορείς εφαρμογής και επενδυτές, να εξοικειωθούν καλύτερα με τις απαιτούμενες νέες διαδικασίες. Παρ’ όλα αυτά, το πρόγραμμα προχωρά  ικανοποιητικά.
Το Υπ.ΑΑΤ είναι υπέρ της χρήσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), όπως φαίνεται και από την ένταξη τέτοιων δράσεων στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης. Θεωρούμε ότι η χρήση των ΑΠΕ οδηγεί σε μείωση του κόστους παραγωγής και συνάδει με το μοντέλο της αειφορικής γεωργίας που προωθούμε.
Ενισχύουμε τις επενδύσεις σε ΑΠΕ από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης, στο πλαίσιο των μέτρων για τον εκσυγχρονισμό των γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Σε επίπεδο επιχειρήσεων, ενθαρρύνουμε τις επενδύσεις σε ΑΠΕ στο πλαίσιο των μέτρων για αύξηση της προστιθέμενης αξίας των γεωργικών και δασοκομικών προϊόντων, για τη διαφοροποίηση προς μη γεωργικές δραστηριότητες, για τη στήριξη της δημιουργίας και ανάπτυξης πολύ μικρών επιχειρήσεων και για την προώθηση τουριστικών δραστηριοτήτων.

Στον τελευταίο ανασχηματισμό είδαμε τρεις αρμοδιότητες του Υπ.ΑΑΤ να «αλλάζουν στέγη». Ο λόγος για τον ΕΦΕΤ, την Αλιεία και τα Δάση. Προμηνύει κάτι αυτό; Να περιμένουμε ίσως και μεταφορά του ΟΠΕΚΕΠΕ στο υπουργείο Οικονομικών, για παράδειγμα;

Οι αλλαγές των αρμοδιοτήτων ανάμεσα στα Υπουργεία δεν είναι θέμα ανασχηματισμού της κυβέρνησης. Είναι ζήτημα γενικότερης αναδιάταξης του κρατικού μηχανισμού, που ο πρωθυπουργός επιλέγει με στόχο να κάνει  κάθε φορά τις πολιτικές και τις υπηρεσίες που προσφέρονται στη χώρα και  στον πολίτη αποτελεσματικότερες και περισσότερο εναρμονισμένες με τις τρέχουσες εξελίξεις.
Το ζητούμενο στην αναδιάταξη αυτή είναι  να εξασφαλίζονται οι αρμονικές και συλλογικές πρακτικές και συνεργασίες στο σύνολο των κρίκων του κρατικού μηχανισμού. Η αλληλοσυμπλήρωση του έργου  όλων των Υπουργείων, κάτι στο οποίο όλοι συνεισφέρουμε.
Η αποτελεσματική λειτουργία ενός σύγχρονου κράτους είναι ένα από τα στοιχήματα που πρέπει να κερδίσει η χώρα στην δύσκολη αυτή συγκυρία, για να προχωρήσουμε σε ένα καλύτερο μέλλον. Οι στόχοι αυτοί προέχουν στη συνολική μας προσπάθεια, κράτους και πολιτών, ανεξάρτητα της «στέγης»  των αρμοδιοτήτων.

Τι θα γίνει με τα μεγάλα Σχέδια Βελτίωσης τα οποία οι αγρότες αναμένουν και είχατε δεσμευθεί ότι θα «ανοίξουν» σύντομα;

Η καθυστέρηση στα Μεγάλα Σχέδια Βελτίωσης οφείλεται κυρίως σε γραφειοκρατικές δυσκολίες, οι οποίες πλέον έχουν ξεπεραστεί καθώς και στην πρόθεσή μας να εντάξουμε στο μέτρο αυτό νέες, σύγχρονες και φιλοπεριβαλλοντικές  δράσεις, όπως η χρήση των ΑΠΕ από τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις.  ΟΙ διαδικασίες αυτές έχουν πλέον ολοκληρωθεί και είμαστε καθ’ όλα έτοιμοι για την προκήρυξη.
Ο σχεδιασμός μας είναι να γίνει άμεσα μια πρώτη προκήρυξη. Οι επόμενες προκηρύξεις θα πραγματοποιηθούν αφού  ολοκληρωθεί η εξειδίκευση των Σχεδίων Βελτίωσης και εντοπισθούν συγκεκριμένες ανάγκες, όπως η εξοικονόμηση αρδευτικού ύδατος, η ενίσχυση της αγελαδοτροφίας κ.λ.π.

Πρόσφατα ανακοινώσατε ότι θα λάβετε έμπρακτα μέτρα ώστε τα ποιοτικά αγροτικά προϊόντα της ελληνικής γης να είναι διαθέσιμα στον καταναλωτή και ο παραγωγός τους να ανταμείβεται. Υπάρχει συγκεκριμένο σχέδιο δράσης προς την κατεύθυνση αυτή, για την εξυγίανση της αγοράς κ.λπ;

Η στροφή προς την παραγωγή ποιοτικών επώνυμων προϊόντων αυξημένης προστιθέμενης αξίας και η ανάδειξη τους, όπως έχουμε πει πολλές φορές αποτελεί προτεραιότητα για εμάς. Όμως τα προϊόντα αυτά πρέπει να βρίσκουν εύκολα το δρόμο τους στο ράφι και ο παραγωγός να αμείβεται ικανοποιητικά για την συμμετοχή του στην παραγωγική διαδικασία. Είναι λοιπόν αναγκαία η εξυγίανση της διάθεσης των γεωργικών προϊόντων στο σύνολο της διατροφικής αλυσίδας.
Για την άρση των στρεβλώσεων, για ένα δίκαιο εισόδημα στον αγρότη και προσιτές τιμές στον καταναλωτή, έχουμε αναλάβει μια σειρά από νομοθετικές πρωτοβουλίες. Το Νομοσχέδιο για το Μητρώο Εμπόρων Γεωργικών Προϊόντων βρίσκεται σε κοινοβουλευτική διαδικασία και αναμένεται η ψήφισή του στις αρχές του 2011. Για την αύξηση της διαπραγματευτικής δύναμης των αγροτών και την ενίσχυση της συνεργασίας στους κρίκους της εφοδιαστικής αλυσίδας προετοιμάζουμε νέο ενιαίο πλαίσιο για την θεσμοθέτηση των βασικών αρχών συγκρότησης Συνεταιριστικών Οργανώσεων, Διεπαγγελματικών Οργανώσεων και Οργανώσεων Παραγωγών. Θα εξοπλίσουμε κάθε Περιφέρεια με σύγχρονα δημοπρατήρια αγροτικών προϊόντων. Προωθούμε την υποχρεωτική σύναψη συμβολαίων μεταξύ των παραγωγικών και εμπορικών εταίρων, τη συμβολαιακή γεωργία. Η εφαρμογή ολοκληρωμένων προγραμμάτων ιχνηλασιμότητας για την παρακολούθηση της προέλευσης των προϊόντων σε συνδυασμό με το παρατηρητήριο τιμών, που προωθούμε και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, αυξάνουν την διαφάνεια στην αγορά με ευνοϊκές συνέπειες στις τιμές και την ποιότητα των προϊόντων.

Θεωρείτε ότι η ATEbank πρέπει να παραμείνει στο Δημόσιο; Αν ναι, ποιο ρόλο πρέπει να αναλάβει ώστε να δώσει ώθηση στην αγροτική οικονομία την συγκεκριμένη περίοδο;

Η κυβέρνηση έχει ένα πρόγραμμα εξυγίανσης της ΑΤΕbank, το οποίο είναι πολύ σημαντικό και το οποίο υλοποιεί με συνέπεια η διοίκηση της Αγροτικής. Εμείς πιστεύουμε ότι η τράπεζα πρέπει να μείνει στον δημόσιο τομέα και να ασχοληθεί με τα θέματα των αγροτών στο νέο μακροοικονομικό περιβάλλον, το οποίο επιβάλουν οι συνθήκες αλλά και στο νέο αναπτυξιακό πλαίσιο που διαμορφώνουμε για τον αγροτικό χώρο.