Δευτερολογία Κώστα Σκανδαλίδη στη 12η Σύνοδο του Εθνικού Συμβουλίου

ΣΤΗΝ 12η ΣΥΝΟΔΟ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

 Συντρόφισσες και σύντροφοι σας ευχαριστώ όλους μαζί και τον καθένα ξεχωριστά για την επικύρωση της υποψηφιότητάς μου και θα ήθελα με την ευκαιρία αυτή να κάνω μερικές παρατηρήσεις και να πω ορισμένα πράγματα που πολλοί σύντροφοι ζήτησαν και από μας να πούμε.

Η πρώτη παρατήρηση αφορά τη συζήτηση που έγινε εδώ σήμερα. Είναι μια συζήτηση που έδειξε καθαρά ανεξάρτητα αν σε αυτή δεν πήραν μέρος πολλά από τα νέα μέλη του Εθνικού Συμβουλίου, όχι μόνο οι νεώτεροι σε ηλικία αλλά και νέα γενικά μέλη και θα έπρεπε αυτή τη διαδικασία να βρούμε τον τρόπο να την κάνουμε πιο ουσιαστική.

Πρέπει να σας πω ότι από αυτή τη συζήτηση έβγαλα ένα σημαντικό συμπέρασμα ότι το πολιτικό υπόβαθρο της ενότητας του Κινήματος είναι πολύ ισχυρό, ότι μπορεί να αναζητήσει τη σύνθεση μέσα από τις διαφωνίες του και μπορεί να βρει και να συζητήσει τις επόμενες μέρες με πολύ ουσιαστικό τρόπο αυτά για τα οποία θα δεσμευτεί ο νέος Πρόεδρος του Κινήματος αλλά και οι διαδικασίες που θα πάνε στο Συνέδριο για να φτιάξουμε το καινούριο μας προφανώς Καταστατικό.

Χτες προσπάθησα να βάλω την κριτική στην πραγματική της διάσταση. Δεν το έκανα τυχαία. Είναι γνωστά πάνω σε τέτοια αίτια από απώλειες εκλογών έχουν διασπαστεί κόμματα και κόμματα. Όταν μπροστά στις κρίσιμες επιλογές η σχέση προσωπικής και πολιτικής ευθύνης αρχίζει να έχει δυσδιάκριτα χαρακτηριστικά.

Επειδή έχω ζήσει μια παρόμοια διαδικασία παλιότερα από μια θέση ευθύνης θέλω να σας πω ότι το ξεκίνημα είναι ενθαρρυντικό παρότι υπάρχουν μερικές σκιές. Οι σκιές είναι η επιμονή μετά από τόσα χρόνια να γίνεται συχνά στις αναφορές μας δίκη προθέσεων. Να γίνεται δηλαδή εκ των προτέρων καταλογισμός σκοπιμότητας για να επιτευχθεί κάποιος στόχος που είναι έξω από τη συλλογική ανάγκη. Είτε μέσα από τις εξαρτήσεις, τις υπονομεύσεις, τις διαδικασίες και ότι άλλοι είναι περισσότερο και άλλοι λιγότερο ΠΑΣΟΚ, αυτό το πράγμα πάντα διασπούσε το κίνημα. Και δεν είναι νοητό στις επόμενες διαδικασίες να συνεχιστεί αυτή η εικόνα.

Αυτή είναι η πρώτη παρατήρηση. Και θα παρακαλούσα πάρα πολύ οι προσωπικές επιθέσεις και μάλιστα στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, οι προσωπικοί καταλογισμοί προθέσεων είναι η χειρότερη δυνατή προσφορά στην ενότητα και την προοπτική του ΠΑΣΟΚ. Όχι στην ομοφωνία ή τη συμφωνία ή την ουδετερότητα ή την ενότητα έξω και πέρα από αρχές απλά για την ενότητα αλλά για την ουσία του πολιτικού διαλόγου. Αυτή είναι η πρώτη μου παρατήρηση.

Δεύτερη παρατήρηση. Σε ότι αφορά το θέμα της σοσιαλδημοκρατίας της Αριστεράς και του προοδευτικού κινήματος. Στη Γαλλία επικράτησε η πολιτική του συγκεκριμένου Σαρκοζί που βγήκε και οριοθέτησε ξανά συγκεκριμένες επιλογές που έχουν σχέση με τη δεξιά, τη λαϊκή δεξιά και την ευρύτερη δεξιά όταν απέναντί του υπήρχε μια, θα έλεγα μια προγραμματική πρόταση, η οποία είχε περισσότερο θολό και δυσδιάκριτο χαρακτήρα. Προσπαθούσε να τα ενώσει όλα.

Πρέπει να πω ότι η πολιτική του συγκεκριμένου έχει τεράστια σημασία όταν γίνεται όμως ανάμεσα σε δύο εναλλακτικές προτάσεις. Δεν έπεισαν για την εναλλακτική πρόταση και εμείς πιστεύω ότι δεν πείσαμε για την εναλλακτική μας πρόταση.

Και θα σας πω το παράδειγμα. Μετρήστε τα αποτελέσματα. Θα δείτε ότι υπάρχει ομοιόμορφη πτώση του ΠΑΣΟΚ σε όλες τις κοινωνικές κατηγορίες. Υπάρχει παράλληλα μια πτώση του ΠΑΣΟΚ λίγο μεγαλύτερη αλλά που ξεκίνησε από το 2000 που έχει σχέση με τα λαϊκά στρώματα, τους μισθωτούς και τους αγρότες.

Γιατί το λέω αυτό; Το λέω αυτό γιατί από τα αποτελέσματα φαίνεται ότι το Kίνημα έχει πρόβλημα ταυτότητας στον προοδευτικό χώρο πρώτον και δεύτερον το Kίνημα στην πολιτική του συγκεκριμένου, στην πλειοδοσία των υποσχέσεων των παροχών των μέτρων δεν είχε τη δυνατότητα να πείσει ότι ήταν διαφορετικό από τη Νέα Δημοκρατία.

Μιλάμε και για την ταυτότητα και για την οριοθέτηση και για προοδευτικές λύσεις προτάσεις που πρέπει να αναζητήσουμε προκειμένου να οριοθετήσουμε ξανά την κοινωνική συμμαχία.

Υπάρχει όμως και κάτι άλλο μια που όλοι μιλήσατε για κρατισμούς και τέτοια. Μέσα στο ΠΑΣΟΚ σοβούν οι πελατειακές σχέσεις, μέσα στο ΠΑΣΟΚ σοβούν επειδή πρόσωπα πολλά στη διαδρομή αλλά και λειτουργίες και διαδικασίες και στα 3,5 χρόνια που πέρασαν από το 2004 δεν πείσαμε ότι εμείς ανοίξαμε μέτωπο ουσίας κοινωνικό και πολιτικό και ιδεολογικό απέναντι σε δυνάμεις που ουσιαστικά δεν προτείνουν πρότυπα προοδευτικής αν θέλετε, εικόνας στην κοινωνία. Και αυτό είναι μια ήττα μας. Γιατί είναι σωστό ότι οι ευρύτερες εξελίξεις επηρεάζουν προφανώς την πορεία του ΠΑΣΟΚ και της γενικότερης ευρωπαϊκής αριστεράς και στην Ελλάδα αλλά είναι εξίσου προφανές ότι δεν είναι μόνο αντικειμενικές οι αδυναμίες, υπήρξαν υποκειμενικές ανεπάρκειες και δομικές ανεπάρκειες που δεν λύθηκαν αυτά τα χρόνια.

Τρίτο θέμα. Η κυβερνούσα αριστερά. Εδώ πρέπει να εμφανίσουμε ένα σχέδιο ριζοσπαστικών αλλαγών. Εγώ δεν λέω ότι δεν πρέπει να έχουμε λάθος στην παραγωγική ανασυγκρότηση, ή στο νέο μοντέλο ανάπτυξης κι όλα αυτά, είναι σωστό και δεν θα διαφωνήσουμε σε αυτό.

Η άλλη σχέση δημόσιου και ιδιωτικού τομέα δεν υπάρχει συγκεκριμενοποιημένη επί της ουσίας και με όλα τα εχέγγυα εκείνα, που θα πείσουν ότι εμείς στην αγορά για παράδειγμα, που απαιτεί ανατροπές που έχουν σχέση με τη δομή των συμφερόντων και την ολιγαρχική μας δημοκρατία, το έχουμε καταφέρει, ή έχουμε επιβάλλει μια γνώμη μια συγκεκριμένη άποψη. Εκεί, πρέπει να δώσουμε ένα βάρος.

Στο κοινωνικό κράτος. Χρειάζεται άλλη δομή του προϋπολογισμού. Χρειάζεται άλλη διαδικασία και όχι διαδικασία παροχών, χρειάζεται δομική ανακατανομή του πλούτου στο κοινωνικό κράτος και εδώ απαιτείται μια άλλη προτεραιότητα που πρέπει να πείσει ότι εμείς πραγματικά αυτά που τους προτείνουμε ότι θα κάνουμε στο κοινωνικό κράτος, θα είναι συνεπή θα έχουν αποτέλεσμα.

Στο θέμα της άλλης δομής του κράτους. Η ανακατανομή εξουσιών, αρμοδιοτήτων και πόρων από μηδενική βάση. Απαιτεί την Ελλάδα των Περιφερειών, άρα άλλη δομή προϋπολογισμού, απαιτεί περιφερειακούς προϋπολογισμούς, απαιτεί κοινωνικό προϋπολογισμό όχι με τους κωδικούς που υπάρχουν σήμερα. Πρέπει να δώσουμε συγκεκριμένες προτάσεις.

Υπάρχει και η ανάγκη της θεσμικής ανασυγκρότησης της δημοκρατίας και της πολιτειακής αλλαγής που είναι όλα αυτά τα θέματα που τα έθιξα λίγο περισσότερο στην εισήγησή μου.

Τελειώνω με το Κόμμα. Σύντροφοι εδώ θέλω να είμαι πολύ συγκεκριμένος. Όταν ζητάτε από τους υποψήφιους Προέδρους να αποφασίσουν και να δεσμευτούν για την πορεία του ΠΑΣΟΚ, σε ό,τι τουλάχιστον με αφορά προσωπικά, κρούετε ανοιχτές θύρες.

Το 1991 – ’92 ο Ανδρέας Παπανδρέου στη Μαδρίτη μίλησε σε μια εμπνευσμένη ομιλία του για το Σοσιαλισμό σήμερα και για τη μικτή οικονομία, το νέο μοντέλο του κράτους κλπ. και μίλησε και για το Κόμμα. Στο πλαίσιο αυτής της εισήγησης ο Απόστολος Κακλαμάνης επειδή είχε κάνει παρατηρήσεις τότε, το φέρνω σα μάρτυρα, έκανα μια εισήγηση για το ποιο Κόμμα, με τη στροφή στην κοινωνία και την επιστροφή στη βάση.

Ο Ανδρέας με το δικό του χαμόγελο τότε, λέει να την εφαρμόσετε. Προφανώς οι εξουσιαστικές σχέσεις που είχαν διαμορφωθεί στο ΠΑΣΟΚ, δεν επέτρεψαν να γίνει αυτό.

Το 1994 πήρα το βάρος να εισηγηθώ στο Συνέδριο να ανοίξουν οι Οργανώσεις, τα κλειστά κάστρα. Ούτε και για τις υπογραφές από τα δυο άλλα μέλη ότι πρέπει να υπογράψουν, για να μπορεί κάποιος να γραφτεί στην Οργάνωση. Αποδοκιμάστηκαν με 75% σε ψηφοφορίες και οι δυο προτάσεις που έκανα για το ανοιχτό Κόμμα.

Για την ιστορική αλήθεια: το 1999 πριν από το Συνέδριο, σε μια συνάντηση του Εκτελεστικού Γραφείου για το ποιο Κόμμα θα πάμε και με ποιες θέσεις, ζήτησα ο Πρόεδρος να εκλέγεται από τη βάση, ο Γραμματέας και το Εκτελεστικό Γραφείο από το Συνέδριο, υπάρχει γραπτή η πρόταση. Μάλιστα ο Γιώργος Παπανδρέου τότε ήταν από τα στελέχη του Εκτελεστικού Γραφείου, που είπαν, όχι μόνο ο Πρόεδρος από τη βάση αλλά και το Εκτελεστικό Γραφείο να πάει από τη βάση. Εγώ πιστεύω ότι πρέπει να εκλέγεται από το Συνέδριο η συλλογική ηγεσία.

Το 2001 στο Συνέδριο στην τελευταία μου εμφάνιση ως Γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής μίλησα για το μέλος του ΠΑΣΟΚ, γιατί στα πλαίσια της λογοδοσίας ή του ελέγχου ή της αξιολόγησης των στελεχών που δεν γινόταν πια στο Κίνημά μας σε κανένα επίπεδο, έκανα μια αφελή ερώτηση:

Γιατί κάποιος θα πάει να γραφτεί σε μια Οργάνωση του ΠΑΣΟΚ, που είναι μέλος της ο Κώστας Σκανδαλίδης και είναι παράλληλα Υπουργός Εσωτερικών, και που η Οργάνωση στο όνομα της αυτονομίας της Κυβέρνησης από το Κόμμα, είναι άλλο πράγμα προφανώς η αυτονομία της Κυβέρνησης από το Κόμμα, δεν έχει το δικαίωμα να τον εγκαλέσει και να του πει «έλα εδώ κ. Σκανδαλίδη, τι κάνεις στο Υπουργείο Εσωτερικών; Τι πολιτική ακολουθείς; Γιατί κάνεις αυτό ή το άλλο;».

Θέλω να πω ότι αν δεν γυρίσουμε στη βάση μας, δεν πάμε τη λογοδοσία, την αξιολόγηση τον έλεγχο στους ίδιους τους απλούς ανθρώπους που οργανώνονται και δρουν στο ΠΑΣΟΚ και που πιστεύουν στην πορεία, δεν πρόκειται ποτέ να πιστέψει κανείς ότι δίνεις οποιαδήποτε εξουσία στην Τοπική Οργάνωση. Τόσα πράγματα κάναμε αυτό τον καιρό και κανένας δεν ένιωσε ότι πήρε οποιαδήποτε εξουσία η βάση του ΠΑΣΟΚ.

Στα πλαίσια αυτά εγώ δεσμεύομαι:

Πρώτον, το Κόμμα σύγχρονο θεσμό. Ο Πρόεδρος να εκλέγεται από το Μητρώο μελών του Κινήματος, οριοθετημένο, ανοιχτό, κάθε 2 μήνες να ανανεώνεται, αλλά θα υπάρχει οριοθετημένο Μητρώο μελών ανοιχτό βέβαια, που όμως θα είναι ξεκαθαρισμένο και να εκλέγεται από τα μέλη του Κινήματος, από τη βάση του Κινήματος.

Δεύτερον, ο Γραμματέας, το Εκτελεστικό Γραφείο ή το Πολιτικό Συμβούλιο και μια Κεντρική Επιτροπή ή ένα Εθνικό Συμβούλιο όχι τόσο μεγάλο, από το Συνέδριο. Πρέπει η συλλογική ηγεσία του χώρου να νομιμοποιείται από ένα σώμα που δεν θα μπορεί ο όποιος Πρόεδρος να λέει «φύγε εσύ – έλα εσύ, αλλάζω το Πολιτικό Συμβούλιο, αλλάζω το Εκτελεστικό Γραφείο, κάνω οτιδήποτε άλλο». Τρία χρόνια είναι από το ένα Συνέδριο στο άλλο. Προφανώς αυτή η νομιμοποίηση λύνει και δομικά το θέμα των σχέσεων της πολιτικής ηγεσίας.

Όπου αυτά τα όργανα θα εγκατασταθούν στη Χαριλάου Τρικούπη και θα διαβουλεύονται καθημερινά για να χαράζουν πολιτική σε συλλογικό επίπεδο, για να μπορεί ο Πρόεδρος να εκφράζει επεξεργασμένες πολιτικές και θέσεις και να καθοδηγεί και να συμβουλεύεται και να παίρνει από αυτά τα όργανα, όλη τη δυνατότητα και τη ζωή ενός ΠΑΣΟΚ, που δεν θα είναι απρόσωπο, δεν θα είναι ξένο, δεν θα μπορεί να κάνει αυτά που έδειξε ότι δεν μπορούσε να κάνει τώρα.

Προγραμματικό Συνέδριο κάθε χρόνο, αλλά με μικρή εκπροσώπηση, δηλαδή με λιγότερα μέλη, με 600 – 800 – 1000 μέλη και με θεσμική εκπροσώπηση, για να συζητά τη στρατηγική, για να μπορεί να αποφασίζει τη γραμμή για τον επόμενο χρόνο, τις προτεραιότητες και τις επιλογές.

Από εκεί και πέρα όλες οι αποφάσεις στη βάση του Κινήματος και στις περιφερειακές Οργανώσεις και για πρόσωπα και για πολιτικές και για ελέγχους και για λογοδοσίες και για οτιδήποτε άλλο έχει να κάνει με την πραγματική και ουσιαστική συμμετοχή της βάση του ΠΑΣΟΚ στις εξελίξεις.

Αυτό το Κόμμα ανοιχτό στην κοινωνία μπορεί να διαμορφώσει τα δίκτυα που λέμε όλο αυτό τον καιρό, αλλά δίκτυα όχι μόνο μέσα από μια σύγχρονη τεχνολογία που τα καταγράφει, δίκτυα που πυρηνώνουν το ΠΑΣΟΚ σε όλους τους χώρους όχι μόνο δουλειάς και κατοικίας, αλλά παντού και στον τελευταίο οικισμό. Γιατί μόνο έτσι μπορεί ένα ανοιχτό Κόμμα να αγκαλιάσει τα κοινωνικά στρώματα και να ξαναγίνει πλειοψηφικό ρεύμα.

Είπα χτες αγαπητοί σύντροφοι και φίλοι ότι εγώ θέλω να εκφράσω, φιλοδοξώ να εκφράσω το ΠΑΣΟΚ της ενότητας, το ΠΑΣΟΚ της ανατροπής και το ΠΑΣΟΚ της νίκης.

Μια βάση ενωμένη το ΠΑΣΟΚ το κάνει πλειοψηφικό ρεύμα. Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να μείνει πλειοψηφικό ρεύμα. Δεν μπορεί να συρρικνωθεί.

Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να δίνει τις μάχες του για το λαό και τη λύση των προβλημάτων του. Δεν μπορεί να γίνει λέσχη ιδεολογικής συζήτησης.

Το ΠΑΣΟΚ παράλληλα για να γίνει πλειοψηφικό ρεύμα θέλει προοδευτική ταυτότητα και φυσιογνωμία. Θέλει προοδευτική στρατηγική, θέλει στροφή στην κοινωνία όχι με αόριστο τρόπο, αλλά εδώ έρχεται η πολιτική του συγκεκριμένου που συνασπίζει δυνάμεις και συναρθρώνει σε μια ενιαία στρατηγική.

Αυτό δεν είναι δυνατό να γίνει το ΠΑΣΟΚ της ενότητας, αν δεν γίνει ξανά το ΠΑΣΟΚ της ανατροπής. Ουσιαστικών, δημοκρατικών ανατροπών παντού, για να φτάσει στο ΠΑΣΟΚ της νίκης που πρέπει να είναι την επόμενη φορά.

Γιατί είμαστε ώριμοι να αποφασίσουμε να υπερβούμε τον εαυτό μας. Γιατί είμαστε ώριμοι να οδηγήσουμε σε άλλη κατάσταση τη νέα συλλογικότητα που έχει ανάγκη σήμερα το Κίνημά μας. Γιατί είμαστε ώριμοι να δώσουμε την απάντηση που χρειάζεται για την αναγέννηση του Λαϊκού Κινήματος, για την αναγέννηση του ΠΑΣΟΚ.

Εγώ όπως και πριν, όπως και τώρα, έτσι και αύριο από όποια θέση και να είμαι, θα υπερασπίζομαι αρχές, αξίες ενός συλλογικού πλειοψηφικού ΠΑΣΟΚ. Ο Πρόεδρος να υπηρετεί το ΠΑΣΟΚ. Όχι το ΠΑΣΟΚ τον Πρόεδρο.